educatie_startkracht-handen-omhoog-campagnebeeld_2025

Als startende leraar is het belangrijk om zowel je professionele vaardigheden als je welzijn te ontwikkelen. Hoe ga je om met stress en werkdruk en hoe blijf je mentaal veerkrachtig. En hoe hoe kun je als starter effectief reflecteren?

Thema  

Professionele en Persoonlijke identiteit ontwikkelen

Je identiteit verder ontwikkelen is belangrijk voor je persoonlijke groei en welzijn. Met een sterke identiteit, word je een nóg betere leraar. Bekijk de 5 tips.

Kennisclip 

Professionele ontwikkeling

Juist in de eerste jaren van het leraarschap moeten leraren worden uitgedaagd om zich professioneel te ontwikkelen. Een stimulerend personeelsbeleid is daarbij van groot belang. Dr. Amber Walraven, universitair docent aan de Radboud Docenten Academie, belicht in deze kennisclip die succesvol zijn gebleken om doelgericht te werken aan professionele ontwikkeling en dit te begeleiden.

Thema  

Intervisie en gerichte begeleiding

Goede begeleiding  draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs en helpt het lerarentekort te bestrijden. Een optimale ondersteuning en begeleiding in die eerste jaren voor de klas of op een nieuwe school is ook belangrijk voor jouw verdere professionalisering als leraar.

Kennisclip 

De kracht van intervisie

Alle startende leraren ervaren spanningen tijdens hun ontwikkeling in de eerste jaren. Deze spanningen ontstaan onder meer door de zoektocht naar afstemming tussen persoon, beroep en praktijk. Dr. ir. Gisbert van Ginkel, instituutsopleider aan de Radboud Docenten Academie vertelt in deze kennisclip over de kracht van intervisie: samen veilig praten over spanningen helpt normaliseren dat spanning ervaren ook normaal is, en bij het leraar zijn en leraar worden hoort.

Thema 

Een goede Werk-Prive Balans

Vooral het leren omgaan met die werkdruk gedurende het schooljaar is belangrijk om klachten zoals burn-out en fysieke overbelasting te voorkomen. Een goede werk-privébalans helpt hierbij om de  efficiëntie en kwaliteit hoog te houden.

Kennisclip

Leren omgaan met werkdruk

Thema 

Effectieve feedback in het onderwijs

Die laatste tip is een belangrijke, want je bent de hele dag bezig om je leerlingen feedback te geven, maar hoe vaak krijg jij zelf feedback? Er zijn leraren die maandenlang van niemand iets horen. Als jij weinig feedback krijgt, dan mis je echt wat. Je staat er dan alleen voor in je klas en je werkt je niet samen aan beter onderwijs. Alleen staan als leraar? Daar is jouw vak te moeilijk voor. We hebben allemaal hulp van collega’s nodig en zij die van jou. Goede feedback is daarom onmisbaar. Leer over het geven en krijgen van effectieve feedback in het onderwijs.

Coaching als Springplank

Jezelf ontwikkelen gaat gepaard met ups en downs en dat kan onzekerheid tot gevolg hebben. Uit onderzoek blijkt dat professionele identiteitsspanningen bij startende leraren ontstaan als er een (dis)balans is tussen persoonlijke waarden, overtuigingen en idealen en de eisen, verwachtingen en omstandigheden die de werkomgeving oplegt. Met de juiste begeleiding (zoals coaching) kun je deze obstakels overwinnen en blijf je in je kracht staan.

Wil je meer podcasts beluisteren?

Bezoek het Startkracht in het onderwijs kanaal
Super Agent Spel
 

Sturen in het onderwijs

Je wil die bepaalde leraar zijn en daardoor sommige dingen misschien graag anders aanpakken dan je collega's. Hoe verander je de onderwijspraktijk? Daar heb je stuurkracht voor nodig. Het Super Agent kaartspel helpt jou en je collega’s actief en doelgericht op weg. 

Super agent spel. Kennislab. Kennisfestival

Jezelf verder ontwikkelen

Wil je samen met je team of collega's verder bouwen aan je professionele identiteit om effectiever les te geven of om een echte impact te maken op je leerlingen en het onderwijs als geheel. Jouw reis begint hier – een avontuur dat je zal helpen groeien, zowel als leraar als als persoon.

Vrouw is in gesprek en aan het lachen tijdens de cursus acute pijn service. Andere vrouw kijkt haar aan op de achtergrond.

Inspirerende verhalen

"Ik heb de mooiste baan van de wereld"

Freek Wouters is nu voor het 2e jaar volwaardig leraar op de jenaplanschool ‘De Sterredans’ in Nijmegen. Als íemand van zijn werk geniet, is hij het wel. Hij is een ware aanpakker, maar net als bij veel startende leraren was het eerste jaar dat hij voor een eigen groep stond pittig.

Freek voor de klas

"Lesgeven is geen trucje"

Zijn eigen leraren vond hij vroeger niet bevlogen genoeg, daarom wilde Bart-Jan Crum (30) dat zelf anders aanpakken. Met een rugzak vol enthousiasme en idealen begon hij aan zijn carrière in het onderwijs. Bart-Jan vertelt over vallen, opstaan en toch blijven lesgeven.

Bart-Jan Crum is oud student van de Radboud Universiteit. Ervaringsverhalen. Startkracht

“Fijn om later in het schooljaar te starten”

Olga verruilde haar baan voor het docentschap op een mbo-opleiding. "Doordat ik halverwege het schooljaar begon met een beperkt aantal uren had ik voldoende tijd om de stof rustig te bekijken en de systemen in te duiken."

Foto van Olga voor de testimonial opleiding PDG

"Veel steun aan collega's gehad"

Tessa startte na haar voltijd Pabo-opleiding bij de HAN in groep 7 met een duo-collega die al 24 jaar in het vak zit. “Ik kon in het 1e jaar met al mijn vragen bij haar en bij de andere collega's terecht. Er was volop ruimte om met elkaar te sparren over het vak. Daar heb ik veel steun aan gehad.”

Vier kinderen zitten aan hun tafel in de klas. Een van hen steekt zijn vinger op om een vraag te stellen

"Nog aan het uitvinden hoe ik les geef"

Feline is sinds kort leraar Duits op de havo/vwo school Elzendaalcollege in Boxmeer. "Ik merkte al snel dat de cultuur op school heel anders was dan ik gewend was."

Portret Feline Jansen

Inductie als onderdeel van doorlopende leerlijn

Goede begeleiding helpt jou als startende leraar niet alleen om met vertrouwen voor de klas te staan, maar ook om je talent te ontwikkelen en duurzaam inzetbaar te blijven.

Het sleutelwoord bij inductie is ‘maatwerk’

“Soms lijkt alles goed te gaan met een startende leraar, maar op een gegeven moment gaan sommigen toch over hun grens,” vertelt docent Scheikunde van het Theresialyceum in Tilburg, Linda van den Broek.

4 docentcoaches aan een tafel spelen Super Agent spel

“Inductie als aanjager voor professionalisering”

1op de 4 startende leraren hangt na 5 jaar zijn schoolbord aan de wilgen. Zonde, vindt HAN-docent-onderzoeker en lerarenopleider Maaike Nap: 'We weten inmiddels heel goed wat werkt om nieuwe leraren te behouden. Een sterk inductieprogramma maakt daarbij echt het verschil."

/nieuws/2023/10/inductie-kan-als-aanjager-dienen-voor-professionalisering/

Behouden PABO-afstudeerders

Het primair onderwijs krijgt in de regio Zuidoost-Nederland vanaf 2025 te maken met een groeiend lerarentekort. Onderzoek laat zien waar kansen liggen voor een vloeiende overgang tussen opleiding en werk.

De leerlingen leggen een puzzel en de lerares helpt hen hierbij

Ervaringsverhalen van starters

“Succes, dit is je klas!” Wie denkt dat het zo werkt als een student na 4 jaar studeren aan een lerarenopleiding van school komt, heeft het mis. Er komt zoveel meer bij kijken. Docent Pabo-Alo, Loïc Fransen en docent Duits, Mart Messink blikken terug op hun eerste tijd voor de klas.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Wat is enculturatie?

Voor het thema 'Enculturatie' ofwel 'Startende leraren ondersteunen en wegwijs maken binnen de school(cultuur)' zijn kennisclips gemaakt met aan het woord HAN-Lector Helma Oolbekkink.

Groep 5,6,7 op de school Da Vince. De leerlingen zitten in de klas achter de laptop terwijl de leraar rond loopt.

Leren van elkaar

Docentcoach Ellen is een inspirerend voorbeeld voor nieuwe docenten. Samen met collega Sietske begeleidt ze HAN-medewerkers tijdens hun 1e half jaar voor de klas. Dat levert goede gesprekken en leerzame inzichten op.

Witte vlag met HAN-logo

Starters-lio-kring versterkt

In welk beroep je ook start: de eerste jaren zijn een uitdaging. In de Liemers begonnen 2 scholen voor (speciaal) basisonderwijs, 7 integrale kindcentra (IKC’s) en de HAN 'de starters-lio-kring'. Want samen bereik je meer.

Arnhem, Ruitenberglaan 31, vlag, vooraanzicht, banier, wit

Passie voor Leren werkt aan onboarden van starters

In de ideale wereld staat iedere (aankomende) docent een leven lang voor de klas. Maar in de realiteit vallen vooral starters nogal eens uit. Wat hebben zij in hun eerste jaren precies nodig? Een aantal vo-scholen introduceerde gesprekskaarten om de kwaliteit van inductietrajecten te bespreken.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Zachtere landing voor beginnende leraren

Diploma op zak, en daar ga je dan: je eerste baan als leraar! Zeker de eerste jaren komen er heel wat uitdagingen op je pad. De vo-scholen in de regio Nijmegen maken de landing graag wat zachter. Onderzoek laat zien waar de kansen liggen.

/images/brandspot/new/2022/07/11/presenteren_2022_424437.jpg

Onderzoek naar stuurkracht

In het kennisvlog van het platform samen opleiden en professionaliseren vertelt Helma Oolbekkink, lector Naar een meervoudige professionaliteit van leraren aan de HAN, over haar onderzoek naar stuurkracht van startende leraren.

Beeld bij nieuwsbericht whitepaper onderzoek doen stuurkracht van leraren

Gerichte steun voor startende leraar

Startende leraren staan voor een uitdagende opdracht. Te vaak blijkt die behoorlijk zwaar: starters vallen vaker uit dan meer ervaren collega’s en verlaten soms zelfs het vak.

Inductie van startende leraar

Startende leraren struikelen nogal eens. Waarover, en wat is eraan te doen? In een online symposium deelden Helma Oolbekkink (HAN) en Harmen Schaap (RU) de uitkomst van onderzoek waarin ze samenwerkten: de inductiefase heeft nog aandacht nodig.

Startkracht

Staat je onderwerp er niet bij? Bekijk dan onderstaande thema's of mail naar startkracht@han.nl