educatie_startkracht-grip-op-je-klas-leraar-stilzijn_2025

Je beschikt over een groot arsenaal aan vaardigheden. Tóch kunnen bepaalde vraagstukken zich (in alle hevigheid) opnieuw voordoen als een situatie of je rol verandert. Het vraagt om ervaring om situaties te leren herkennen.

Klassenmanagement

Hoe organiseer je je klas, routines en gedragsverwachtingen? Soms is het lastig orde te houden en chaos te voorkomen

Groep 5,6,7 op de school Da Vince. De leraar praat tegen de leerlingen in de klas achter de laptop.

3 tips voor goed klassenmanagement

Klassenmanagement staat niet binnen een dag. Dat vraagt tijd. En daarbij is de ene klas de andere niet. Het is steeds opnieuw uitvinden. 3 tips die je kunnen helpen bij een goed klassenmanagement:

Instructie

Je hebt tijdens je opleiding al verschillende instructiemodellen voorbij zien komen, maar eenmaal in de praktijk is het prettig om een en anders nog eens kort door te nemen. Hoe geef je les met structuur én energie, zodat je leerlingen gemotiveerd blijven en succes ervaren — en jij ook? Hoe speel je slim in op verschillen, zonder de lat lager te leggen, maar met meer leerwinst en plezier voor iedereen?

jongen werkt op laptop terwijl zijn docent helpt

Positieve relatie opbouwen

Voor de motivatie en betrokkenheid voor de leerling en het werkgeluk voor jezelf is een positieve relatie opbouwen met elkaar belangrijk. Soms is het zoeken naar de balans tussen nabijheid en professionaliteit.  

po kinderen schrijven een brief

Differentiëren

Het is belangrijk om tegemoet te komen aan verschillen van leerlingen in de groep. Dit voorkomt dat ze ongemotiveerd raken. 
In hoeverre kunnen leraren van groep 3 t/m 8 differentiëren in hun lessen? Het ADAPT-onderzoek 'kijkt’ naar 23 indicatoren in 4 fasen van differentiatie: de periode- en blokvoorbereiding, de lesvoorbereiding, de lesuitvoering en de evaluatie.

6 aanbevelingen voor differentiatie

Door te differentiëren sluit je beter aan bij wat leerlingen nodig hebben. Dat voorkomt verveling of frustratie. — twee grote oorzaken van onrust in de klas. Differentiëren helpt vaak om orde te houden in de klas.

Podcast 'Orde houden én verbinden'

Het is een veelgehoorde uitdaging voor (starende leraren): orde houden. Hoewel deze thema's ruimschoots aan bod zijn geweest in de opleiding kan het lastig zijn hier handen en voeten aan te geven in de praktijk. Deze podcast geeft je praktische tips om eraan te werken en/of er hulp bij te vragen.

Wil je meer podcasts beluisteren?

Bezoek het Startkracht in het onderwijs kanaal
Praktische tool
 

Pedagogisch Prioriteitenspel

Lesgeven kan soms eenzaam zijn. Hoe start je dan een dialoog over het vak. Het Pedagogische Prioriteitenspel helpt dit gesprek op gang. (Toekomstige) leraren ontdekken met dit spel welke pedagogische idealen hun belangrijkste drijfveer zijn. 

van het Prioriteitenspel

Podcast 'Mijn eerste jaar voor de klas'

Om jou als starter een extra steuntje in de rug te geven, biedt de VO-raad de podcast 'Mijn eerste jaar voor de klas'. Een schooljaar lang zijn startende docenten Elisabeth en Maurice gevolgd. Een mooie podcast om mee te leven en om te leren van wat zij in de praktijk allemaal meemaken

Wil je meer podcasts beluisteren?

Bezoek het Eerste jaar voor de klas kanaal kanaal
Jezelf verder ontwikkelen
 

Didactisch coachen

Loop je tegen veel zaken aan? Bij coachen ga je uit van wat wél kan. Maak kennis met de post-hbo opleiding didactisch coachen!

Student wijst iets aan op laptop aan andere studenten

Meer inspirerende verhalen

"Ik heb de mooiste baan van de wereld"

Freek Wouters is nu voor het 2e jaar volwaardig leraar op de jenaplanschool ‘De Sterredans’ in Nijmegen. Als íemand van zijn werk geniet, is hij het wel. Hij is een ware aanpakker, maar net als bij veel startende leraren was het eerste jaar dat hij voor een eigen groep stond pittig.

Freek voor de klas

"Lesgeven is geen trucje"

Zijn eigen leraren vond hij vroeger niet bevlogen genoeg, daarom wilde Bart-Jan Crum (30) dat zelf anders aanpakken. Met een rugzak vol enthousiasme en idealen begon hij aan zijn carrière in het onderwijs. Bart-Jan vertelt over vallen, opstaan en toch blijven lesgeven.

Bart-Jan Crum is oud student van de Radboud Universiteit. Ervaringsverhalen. Startkracht

“Fijn om later in het schooljaar te starten”

Olga verruilde haar baan voor het docentschap op een mbo-opleiding. "Doordat ik halverwege het schooljaar begon met een beperkt aantal uren had ik voldoende tijd om de stof rustig te bekijken en de systemen in te duiken."

Foto van Olga voor de testimonial opleiding PDG

"Veel steun aan collega's gehad"

Tessa startte na haar voltijd Pabo-opleiding bij de HAN in groep 7 met een duo-collega die al 24 jaar in het vak zit. “Ik kon in het 1e jaar met al mijn vragen bij haar en bij de andere collega's terecht. Er was volop ruimte om met elkaar te sparren over het vak. Daar heb ik veel steun aan gehad.”

Vier kinderen zitten aan hun tafel in de klas. Een van hen steekt zijn vinger op om een vraag te stellen

"Nog aan het uitvinden hoe ik les geef"

Feline is sinds kort leraar Duits op de havo/vwo school Elzendaalcollege in Boxmeer. "Ik merkte al snel dat de cultuur op school heel anders was dan ik gewend was."

Portret Feline Jansen

Inductie als onderdeel van doorlopende leerlijn

Goede begeleiding helpt jou als startende leraar niet alleen om met vertrouwen voor de klas te staan, maar ook om je talent te ontwikkelen en duurzaam inzetbaar te blijven.

Het sleutelwoord bij inductie is ‘maatwerk’

“Soms lijkt alles goed te gaan met een startende leraar, maar op een gegeven moment gaan sommigen toch over hun grens,” vertelt docent Scheikunde van het Theresialyceum in Tilburg, Linda van den Broek.

4 docentcoaches aan een tafel spelen Super Agent spel

“Inductie als aanjager voor professionalisering”

1op de 4 startende leraren hangt na 5 jaar zijn schoolbord aan de wilgen. Zonde, vindt HAN-docent-onderzoeker en lerarenopleider Maaike Nap: 'We weten inmiddels heel goed wat werkt om nieuwe leraren te behouden. Een sterk inductieprogramma maakt daarbij echt het verschil."

/nieuws/2023/10/inductie-kan-als-aanjager-dienen-voor-professionalisering/

Behouden PABO-afstudeerders

Het primair onderwijs krijgt in de regio Zuidoost-Nederland vanaf 2025 te maken met een groeiend lerarentekort. Onderzoek laat zien waar kansen liggen voor een vloeiende overgang tussen opleiding en werk.

De leerlingen leggen een puzzel en de lerares helpt hen hierbij

Ervaringsverhalen van starters

“Succes, dit is je klas!” Wie denkt dat het zo werkt als een student na 4 jaar studeren aan een lerarenopleiding van school komt, heeft het mis. Er komt zoveel meer bij kijken. Docent Pabo-Alo, Loïc Fransen en docent Duits, Mart Messink blikken terug op hun eerste tijd voor de klas.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Wat is enculturatie?

Voor het thema 'Enculturatie' ofwel 'Startende leraren ondersteunen en wegwijs maken binnen de school(cultuur)' zijn kennisclips gemaakt met aan het woord HAN-Lector Helma Oolbekkink.

Groep 5,6,7 op de school Da Vince. De leerlingen zitten in de klas achter de laptop terwijl de leraar rond loopt.

Leren van elkaar

Docentcoach Ellen is een inspirerend voorbeeld voor nieuwe docenten. Samen met collega Sietske begeleidt ze HAN-medewerkers tijdens hun 1e half jaar voor de klas. Dat levert goede gesprekken en leerzame inzichten op.

Witte vlag met HAN-logo

Starters-lio-kring versterkt

In welk beroep je ook start: de eerste jaren zijn een uitdaging. In de Liemers begonnen 2 scholen voor (speciaal) basisonderwijs, 7 integrale kindcentra (IKC’s) en de HAN 'de starters-lio-kring'. Want samen bereik je meer.

Arnhem, Ruitenberglaan 31, vlag, vooraanzicht, banier, wit

Passie voor Leren werkt aan onboarden van starters

In de ideale wereld staat iedere (aankomende) docent een leven lang voor de klas. Maar in de realiteit vallen vooral starters nogal eens uit. Wat hebben zij in hun eerste jaren precies nodig? Een aantal vo-scholen introduceerde gesprekskaarten om de kwaliteit van inductietrajecten te bespreken.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Zachtere landing voor beginnende leraren

Diploma op zak, en daar ga je dan: je eerste baan als leraar! Zeker de eerste jaren komen er heel wat uitdagingen op je pad. De vo-scholen in de regio Nijmegen maken de landing graag wat zachter. Onderzoek laat zien waar de kansen liggen.

/images/brandspot/new/2022/07/11/presenteren_2022_424437.jpg

Onderzoek naar stuurkracht

In het kennisvlog van het platform samen opleiden en professionaliseren vertelt Helma Oolbekkink, lector Naar een meervoudige professionaliteit van leraren aan de HAN, over haar onderzoek naar stuurkracht van startende leraren.

Beeld bij nieuwsbericht whitepaper onderzoek doen stuurkracht van leraren

Gerichte steun voor startende leraar

Startende leraren staan voor een uitdagende opdracht. Te vaak blijkt die behoorlijk zwaar: starters vallen vaker uit dan meer ervaren collega’s en verlaten soms zelfs het vak.

Inductie van startende leraar

Startende leraren struikelen nogal eens. Waarover, en wat is eraan te doen? In een online symposium deelden Helma Oolbekkink (HAN) en Harmen Schaap (RU) de uitkomst van onderzoek waarin ze samenwerkten: de inductiefase heeft nog aandacht nodig.

Startkracht

Staat je onderwerp er niet bij? Bekijk dan onderstaande thema's of mail naar startkracht@han.nl