educatie_startkracht-handen-omhoog-campagnebeeld_2025

Wist je dat veel (startende) onderwijsprofessionals te maken krijgen met dezelfde uitdagingen? De meest voorkomende hebben we in 3 hoofdthema's geclusterd. Op ieder thema bieden we hulpmiddelen aan: van podcasts en kennisclips tot eens spel, kort filmpje of een pakkend artikel. 

Thema's waar jij als starter mee te maken kan krijgen

GRIP op jezelf

Wat voor leraar ben je (geworden)? Hoe geef je daar vorm aan in de dagelijks onderwijspraktijk. En hoe blijf je dat doen, want deze ontwikkeling is nooit af. Lees hoe je je identiteitsontwikkeling een boost geeft, hoe je je werkdruk vermindert en welke mogelijkheden er zijn voor intervisie en begeleiding.

educatie_startkracht-handen-omhoog-campagnebeeld_2025

GRIP op je groep

Hoe creëer je een fijn pedagogisch klimaat waarin leerlingen zich gezien, gehoord en veilig voelen? Kortom: Hoe maak je jouw lessen effectiever en aantrekkelijker? Hoe geef je les op een manier die bij je past (die vol te houden is en die recht doet aan leerlingen)? We gaan in op instructie, klassenmanagement en een positieve relatie opbouwen.

educatie_startkracht-grip-op-je-klas-leraar-stilzijn_2025

GRIP op de schoolorganisatie

Veel starters lopen tegen dezelfde uitdagingen aan als ze eenmaal afgestudeerd zijn en alleen voor de klas staan. Dat is heel logisch, want er komt in de praktijk best wat op je af. Hoe start je bij een nieuwe school? Hoe ga je daar om met het oudercontact? En op welke manier ga jij deel uitmaken van de school(organisatie)?

educatie_startkracht-grip-op-de-schoolorganisatie-leraren_2025

Ben jij klaar voor de start?

Lesgeven is één van de weinige beroepen waarbij je vanaf dag 1 volledig meedraait als volwaardig collega. De lerarenopleiding bereidt je daar goed op voor, maar in de praktijk blijkt het toch vaak een flinke uitdaging. Veel (startende) leraren ervaren de start als overweldigend en lopen tegen verschillende vraagstukken aan. Met deze website bieden we ondersteuning op de meestvoorkomende thema's.

Als leraar moet je voortdurend inspelen op onverwachte situaties en professioneel oordelen wat op dat moment het beste is voor leerlingen en waarom. Het vraagt continu om een proces van afstemming, verbinding en reflectie. Dat maakt het complex en uitdagend. Gelukkig zijn er inzichten uit onderzoek die je hierbij kunnen helpen. Als leraar blijf je immers zelf ook een leven lang leren.

Docent Niels Janssen legt wat uit bij een laptop op tafel met 4 leerlingen op het Citadel College.

Ondersteuning bij een stevige start

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat 25% van de startende leraren binnen 5 jaar weer uit het onderwijs stapt. In het kader van het lerarentekort heeft het ministerie van OC&W een subsidie beschikbaar gesteld om die uitval te verkleinen. Het HAN Lectoraat Professionaliteit van Leraren zet deze middelen in om (startende) leraren via deze site te ondersteunen bij de uitdagingen uit de onderwijspraktijk. Zo willen we bijdragen aan een stevigere start, duurzame loopbaan en meer werkgeluk in het onderwijs

Inspirerende verhalen

“Ik heb de mooiste baan van de wereld"

Freek Wouters is nu voor het 2e jaar volwaardig leraar op de jenaplanschool ‘De Sterredans’ in Nijmegen. Als íemand van zijn werk geniet, is hij het wel. Hij is een ware aanpakker, maar net als bij veel startende leraren was het eerste jaar dat hij voor een eigen groep stond pittig.

Freek voor de klas

"Lesgeven is geen trucje"

Zijn eigen leraren vond hij vroeger niet bevlogen genoeg, daarom wilde Bart-Jan Crum (30) dat zelf anders aanpakken. Met een rugzak vol enthousiasme en idealen begon hij aan zijn carrière in het onderwijs. Bart-Jan vertelt over vallen, opstaan en toch blijven lesgeven.

Bart-Jan Crum is oud student van de Radboud Universiteit. Ervaringsverhalen. Startkracht

“Fijn om later in het schooljaar te starten”

Olga verruilde haar baan voor het docentschap op een mbo-opleiding. "Doordat ik halverwege het schooljaar begon met een beperkt aantal uren had ik voldoende tijd om de stof rustig te bekijken en de systemen in te duiken."

Foto van Olga voor de testimonial opleiding PDG

"Veel steun aan collega's gehad"

Tessa startte na haar voltijd Pabo-opleiding bij de HAN in groep 7 met een duo-collega die al 24 jaar in het vak zit. “Ik kon in het 1e jaar met al mijn vragen bij haar en bij de andere collega's terecht. Er was volop ruimte om met elkaar te sparren over het vak. Daar heb ik veel steun aan gehad.”

Vier kinderen zitten aan hun tafel in de klas. Een van hen steekt zijn vinger op om een vraag te stellen

"Nog aan het uitvinden hoe ik les geef"

Feline is sinds kort leraar Duits op de havo/vwo school Elzendaalcollege in Boxmeer. "Ik merkte al snel dat de cultuur op school heel anders was dan ik gewend was."

Portret Feline Jansen

Inductie als onderdeel van doorlopende leerlijn

Goede begeleiding helpt jou als startende leraar niet alleen om met vertrouwen voor de klas te staan, maar ook om je talent te ontwikkelen en duurzaam inzetbaar te blijven.

Het sleutelwoord bij inductie is ‘maatwerk’

“Soms lijkt alles goed te gaan met een startende leraar, maar op een gegeven moment gaan sommigen toch over hun grens,” vertelt docent Scheikunde van het Theresialyceum in Tilburg, Linda van den Broek.

4 docentcoaches aan een tafel spelen Super Agent spel

“Inductie als aanjager voor professionalisering”

1op de 4 startende leraren hangt na 5 jaar zijn schoolbord aan de wilgen. Zonde, vindt HAN-docent-onderzoeker en lerarenopleider Maaike Nap: 'We weten inmiddels heel goed wat werkt om nieuwe leraren te behouden. Een sterk inductieprogramma maakt daarbij echt het verschil."

/nieuws/2023/10/inductie-kan-als-aanjager-dienen-voor-professionalisering/

Behouden PABO-afstudeerders

Het primair onderwijs krijgt in de regio Zuidoost-Nederland vanaf 2025 te maken met een groeiend lerarentekort. Onderzoek laat zien waar kansen liggen voor een vloeiende overgang tussen opleiding en werk.

De leerlingen leggen een puzzel en de lerares helpt hen hierbij

Ervaringsverhalen van starters

“Succes, dit is je klas!” Wie denkt dat het zo werkt als een student na 4 jaar studeren aan een lerarenopleiding van school komt, heeft het mis. Er komt zoveel meer bij kijken. Docent Pabo-Alo, Loïc Fransen en docent Duits, Mart Messink blikken terug op hun eerste tijd voor de klas.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Wat is enculturatie?

Voor het thema 'Enculturatie' ofwel 'Startende leraren ondersteunen en wegwijs maken binnen de school(cultuur)' zijn kennisclips gemaakt met aan het woord HAN-Lector Helma Oolbekkink.

Groep 5,6,7 op de school Da Vince. De leerlingen zitten in de klas achter de laptop terwijl de leraar rond loopt.

Leren van elkaar

Docentcoach Ellen is een inspirerend voorbeeld voor nieuwe docenten. Samen met collega Sietske begeleidt ze HAN-medewerkers tijdens hun 1e half jaar voor de klas. Dat levert goede gesprekken en leerzame inzichten op.

Witte vlag met HAN-logo

Starters-lio-kring versterkt

In welk beroep je ook start: de eerste jaren zijn een uitdaging. In de Liemers begonnen 2 scholen voor (speciaal) basisonderwijs, 7 integrale kindcentra (IKC’s) en de HAN 'de starters-lio-kring'. Want samen bereik je meer.

Arnhem, Ruitenberglaan 31, vlag, vooraanzicht, banier, wit

Passie voor Leren werkt aan onboarden van starters

In de ideale wereld staat iedere (aankomende) docent een leven lang voor de klas. Maar in de realiteit vallen vooral starters nogal eens uit. Wat hebben zij in hun eerste jaren precies nodig? Een aantal vo-scholen introduceerde gesprekskaarten om de kwaliteit van inductietrajecten te bespreken.

vlaggen, Arnhem, branding, signing, vlaggenmast, banieren, trio zwart rood wit

Zachtere landing voor beginnende leraren

Diploma op zak, en daar ga je dan: je eerste baan als leraar! Zeker de eerste jaren komen er heel wat uitdagingen op je pad. De vo-scholen in de regio Nijmegen maken de landing graag wat zachter. Onderzoek laat zien waar de kansen liggen.

/images/brandspot/new/2022/07/11/presenteren_2022_424437.jpg

Onderzoek naar stuurkracht

In het kennisvlog van het platform samen opleiden en professionaliseren vertelt Helma Oolbekkink, lector Naar een meervoudige professionaliteit van leraren aan de HAN, over haar onderzoek naar stuurkracht van startende leraren.

Beeld bij nieuwsbericht whitepaper onderzoek doen stuurkracht van leraren

Gerichte steun voor startende leraar

Startende leraren staan voor een uitdagende opdracht. Te vaak blijkt die behoorlijk zwaar: starters vallen vaker uit dan meer ervaren collega’s en verlaten soms zelfs het vak.

Inductie van startende leraar

Startende leraren struikelen nogal eens. Waarover, en wat is eraan te doen? In een online symposium deelden Helma Oolbekkink (HAN) en Harmen Schaap (RU) de uitkomst van onderzoek waarin ze samenwerkten: de inductiefase heeft nog aandacht nodig.

Contact

Heb je vragen over Startkracht? Neem dan contact op met Startkracht.