Project Ruimte voor PA’s en VS’en in de eerstelijns- en anderhalvelijnszorg

De vraag naar zorg groeit en verschuift steeds meer richting eigen huis, gezondheidscentrum, (wijk)kliniek of huisartsenpraktijk: naar eerstelijnszorg of anderhalvelijnszorg. Physician Assistants (PA) en Verpleegkundig Specialisten (VS) kunnen hier een belangrijke rol in gaan vervullen.
PA en VS in cure en care
De Verpleegkundig Specialist (VS) en Physician Assistant (PA) verlenen beiden medische zorg, stellen diagnoses, voeren voorbehouden handelingen en kleine ingrepen uit en indiceren. Het verschil is dat de PA in de breedte van de huisartsenzorg wordt ingezet en de VS vaker regie heeft over een specifieke patiëntengroep, bijvoorbeeld ouderen. VS'en in de wijk maken het mogelijk om patiënten langer in de thuissituatie te laten blijven en voorkomen ziekenhuisopnames.
Anderhalvelijnszorg is het verplaatsen van beperkt complexe medisch-specialistische zorg, die eerst door een medisch specialist in het ziekenhuis werd verleend, naar de patiënt thuis, in een gezondheidscentrum, huisartsenpraktijk, wijkkliniek of verpleeghuis.
Bij anderhalvelijnszorg gaat het dus om de verbinding tussen de eerste- en tweedelijnszorg, zowel in cure als in care. Het biedt daardoor volop kansen en mogelijkheden voor de PA en de VS voor taakherschikking.
Inzet en rol van PA en VS
Het doel van de eerste literatuurstudie door Geert van den Brink was het verkrijgen van inzicht in:
- praktijkvoorbeelden met PA en VS in de anderhalvelijnszorg;
- wat de haalbaarheid is (inclusief belemmerende en bevorderende factoren voor implementatie);
- wat de (ervaren) effecten (veiligheid, kwaliteit en doelmatigheid) zijn;
- (inter)nationale wetenschappelijke literatuur.
Vervolgens is ook een aantal praktijkgerichte gesubsidieerde onderzoeksprojecten naar ruimte en rol van PA en VS in de eerstelijnszorg, huisartsenzorg, wijkzorg en arbeidsgerelateerde zorg gestart:
- De rol van PA en VS in de anderhalvelijnszorg - subsidie VWS
- Ruimte voor PA en VS in arbeidsgerelateerde zorg? - subsidie SIA/NWO
- De Verpleegkundig Specialist in de wijk - subsidie ZonMW
- De verpleegkundig specialist in de huisartsenpraktijk: generalist en specialist in één - subsidie ZonMW
- Van pionieren naar groei! Handreiking voor ondersteuning van VS GGZ in de huisartsenpraktijk - subsidie ZonMW

-
Resultaten
We kunnen een aantal resultaten van projecten delen. Zo zijn de eerste ervaringen van de inzet van PA’s en VS’en positief en blijken ontwikkelingen in de praktijk mogelijkheden te bieden. Ook verschenen er rapportages, aanbevelingen en een handleiding.
-
Deelprojecten
Ruimte voor PA/VS in de eerstelijns- en anderhalvelijnszorg bestaat uit een aantal deelprojecten, waaronder: De rol van PA en VS in de anderhalvelijnszorg, Ruimte voor PA en VS in arbeidsgerelateerde zorg?, De Verpleegkundig Specialist in de wijk en Van pionieren naar groei! Handreiking voor ondersteuning van VS GGZ in de huisartsenpraktijk
Achtergrond
De juiste zorg op de juiste plek is een ontwikkeling in het anders organiseren van de zorg. Dit heeft als doel (duurdere) zorg voorkomen, zorg vervangen en zorg verplaatsen. Het verplaatsen van zorg die voorheen door een medisch specialist in het ziekenhuis verleend werd, naar de patiënt thuis of in een gezondheidscentrum, (wijk)kliniek of huisartsenpraktijk. Dat noemen we anderhalvelijnszorg. We vertellen graag meer over de achtergrond van dit project.

Gerelateerde Masteropleidingen
Publicaties
Er zijn publicaties verschenen over dit project vanuit het lectoraat. Bekijk het overzicht van deze publicaties.
Nieuws & Artikelen
Over de Bogen 2023: 2 evenementen
Over de Bogen is hét verpleegkundig event in onze regio. Dit jaar, in november 2023, bestaat Over de Bogen uit twee zeer interessante evenementen waarbij verpleegkundige perspectieven centraal staan. Deze worden georganiseerd door zorgorganisaties in de regio in samenwerking met de HAN. Mis het niet!
Evaluatie GIDS-interventie met Effectencalculator
Het Lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening heeft met hulp van de HAN Effectencalculator de maatschappelijke en economische waarde van de GIDS-interventie in de gemeente Gennep onderzocht. Verbetert het GIDS-programma het welzijn en de eigen regie van burgers in een kwetsbare positie?
De toekomst is nu
Nieuwe technologie speelt een cruciale rol in duurzame zorg. Het Lectoraat Technologie voor Gezondheid onderzoekt die rol. Hoe behouden en verbeteren we onze vitaliteit en veerkracht in de eigen leefomgeving? Maurice Magnée stelde in zijn intreerede op 6 juni dat wij die toekomst samen creëren. Nu.
Ruth Pel bijzonder lector bij lectoraat Wijkverpleging HAN
Vilans-onderzoeker dr. Ruth Pel-Littel is per 1 mei jl. benoemd tot bijzonder lector 'Samen beslissen met ouderen met complexe zorgvragen'. Het lectoraat is tot stand gekomen in samenwerking met de HAN University of Applied Sciences en Vilans, met support van het Jo Visser fonds.
Zorgteams werken aan passende zorg voor bewoner verpleeghuis
Hoe kunnen professionals samen leren en de persoonsgerichte zorg voor de bewoner van het verpleeghuis verbeteren? De EVIDENCE-projecten hebben het lerend vermogen en het werken volgens Evidence Based Practice (EBP) versterkt. De opbrengsten zijn voor het voetlicht gebracht tijdens een symposium.
Ouderenmishandeling herkennen en aanpakken
Het Lectoraat Acute Intensieve Zorg ontwikkelde de EldeR Abuse ScalE: ERASE. Het is een praktisch instrument voor herkenning en aanpak van ouderenmishandeling door professionals in de zorg. ERASE is nu al in enkele ziekenhuizen in gebruik. ERASE is mogelijk ook inzetbaar in andere zorgorganisaties.
Moving Care to Home and Community
Zorgverlening dichter bij de patiënt thuis. Een internationaal streven. Hoe bereiken we dit doel? Zijn innovaties en pilots effectief? De HAN, Nursing Science Nijmegen en de European Academy of Nursing Science (EANS) organiseerden een online conferentie over praktijkgericht onderzoek op dit thema.
Samenwerken voor beste kwaliteit zorg voor bewoner
De zorgvragen van de ouderen die in een verpleeghuis komen wonen worden steeds complexer. Hoe kun je de bewoner in de laatste levensfase de beste kwaliteit van zorg bieden? Werken volgens 'Evidence Based Practice' (EBP) helpt om elke dag bezig te zijn om het juiste te doen met het 'beste bewijs'.
Verpleegkundig Specialist in de wijk
Verpleegkundig Specialisten (VS) in de wijk kunnen een belangrijke brugfunctionaris zijn tussen de eerstelijns- en anderhalvelijnszorg. Biedt dit kansen voor kwaliteit en toegankelijkheid voor patiënten? Onderzoek naar de VS in de wijk bij Buurtzorg heeft inzichten en een handreiking opgeleverd.

Hoe we bij de HAN een leven lang ontwikkelen
Wat heeft een klantmanager van een gemeente die een training volgt gemeen met een student mondzorgkunde die werkt bij de masterkliniek in het Radboudumc? Beiden investeren in een leven lang ontwikkelen in de praktijk. Ze kwamen aan bod tijdens een spotlightsessie op de EAPRIL conferentie.

Fair Health
Met zwaartepunt Fair Health richt de HAN zich op het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsverschillen. Ook in Nederland leven hoogopgeleiden langer en gezonder dan mensen met een laag onderwijsniveau. Deze uitdaging vraagt om een multidisciplinaire aanpak en een integrale benadering, gericht op de persoon, de omgeving en de maatschappij.
Stuur een mailbericht naar: lectoraat.ozd@han.nl
