45d9deb4-0cfb-11ee-91f4-02565807075b Talkshow tijdens het DEEL congres het nieuwe wonen.
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal

Tijdens het 5e DEEL-congres is eind september met allerlei partijen volop gebrainstormd en kennis uitgewisseld over toekomstig wonen.

DEEL staat voor Dutch Empathic Environment LivingLabs: Een bolwerk van kennisinstellingen, bewonersinitiatieven, woningcorporaties en zorgorganisaties die samenwerken aan een woonomgeving die reageert op wat mensen kunnen, willen en nodig hebben.

Gratis zorg

De zaal zat goed vol op IndustriePark Kleefse Waard (IPKW) in Arnhem. Tal van partijen stonden in de startblokken om elkaar te inspireren en kennis en inzichten met elkaar te delen over de toekomst van wonen. Professor Nico van Meeteren van Health~Holland trapte de dag af en schudde direct de zaal wakker met zijn visie op wonen. “85% van het wetenschappelijk onderzoek naar wonen was de afgelopen 40 jaar ‘waste’. En als ik alle projecten optel waar technologie voor kostenreductie zou zorgen, zou de zorg gratis zijn.”

4378cb08-0cfb-11ee-9a00-02565807075b Nico van Meeteren van Health Holland

Grote gezondheidsverschillen

We hebben het volgens Nico de afgelopen jaren niet goed gedaan. “Het belang om het anders te doen is groot, want in het jaar 2040 leven alle Nederlanders minstens 5 jaar langer in goede gezondheid en zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste SES-groep (sociaal-economische status) met 30% afgenomen."

Massale gedragsverandering

Het is volgens Nico de hoogste tijd om de cultuur en de infrastructuur op de schop te gooien. “Er moet een massale gedragsverandering komen. Van de beroepsbevolking, maar ook van wetenschappers.” Die verandering begint wat hem betreft bij studenten en docenten. “Zij moeten in het veld gaan kijken wat ze dienstbaar kunnen leren en innoveren, want dáár vindt de transitie plaats. Ze moeten toekomstbehendig met elkaar aan de slag in lokale proeftuinen en leergemeenschappen in wijken waar het ertoe doet. Bewoners zijn vaak veel betere wetenschappers. Neem ze serieus. Zij weten per slot van rekening wat de wensen zijn.”

ZORG=GROZ

Gezondheid staat daarbij voorop en niet de Zorg. Nico heeft het dan ook liever over het anagram van ZORG, dus GROZ. “Met de G van Gezondheid voorop in plaats van de Z van Zorg. Hoe helpen we mensen gezond te blijven? Participatie is van belang. Formeel en informele zorg moet samensmelten, anders redden we het niet.  Nico’s boodschap is daarom: “Benut het talent van de samenleving en gebruik de technologie. Neem de bouw daarin mee en betrek de doelgroep. De empathische woning is een mooi voorbeeld hoe mensen gezond, gelukkig en veilig ouder kunnen worden.”

Talkshow

De waarde van technologie in de leeromgeving blijkt groot tijdens de talkshow met Lucien Palmboom (Jong Aedes), Anja van Lier (Wooninc.), Somaya Ben Allouch (UvA – HvA), Marlene Hoynck (Stadsdorp Vondel Helmers) en Jan van Os (ATAG Benelux). Anja vertelt dat ze samen met Zorg in Oktober en de HAN ontwerpprincipes maakt om mensen in beweging te krijgen. Jan blikt terug op de slimme kookplaat die hij met de HAN ontwikkelde, zodat mensen met dementie langer en veilig thuis kunnen blijven wonen. Somaya tipt de studenten: “Kijk heel goed welke data je gebruikt in de basis van een onderzoek.”

Learning community DEEL

De partijen uit de talkshow staan achter de visie en tekenden het convenant. Stuk voor stuk bouwden ze een symbolisch huisje op de kaart van Nederland. Gedurende de dag zetten steeds meer partijen die samen verder willen bouwen hun handtekening. Ook bewonersinitiatieven Vondel Helmers en Cohousing Arnhem gaan ervoor. Nijmeegse Wethouder van onderwijs, welzijn en zorg, Grete Visser, wil natuurlijk dat iedereen veilig en prettig woont. Als bevestiging zet ook zij, na haar keynote over ‘krachtig doorbouwen aan een thuis’, haar handtekening. “Huizen bouwen is niet de enige oplossing, we moeten ook eens verder kijken. Daarbij moeten regels faciliteren en niet belemmeren.” 

449304 Huisjes bouwen tijdens het DEEL congres

Bouwkundige, sociale en financiële kant

De handtekening van de lector van het Lectoraat Architecture in Health, Masi Mohammadi en die van HAN-academiedirecteur van de Academie Built Environment, Frank Spuij, staan er ook bij. Frank ziet absoluut het belang om voor ogen te houden voor wie de toekomstige ingenieurs bouwen. “Bij bouwprojecten speelt natuurlijk naast de bouwkundige kant, onder meer ook de sociale en financiële kant mee. We kijken interdisciplinair en opleiding overstijgend naar het wonen van de toekomst en dan in de driehoek bewoners, woningcorporaties/zorginstellingen en onderzoekers. In de DEEL Academy doen we dit gezamenlijk met de TU Eindhoven waardoor zowel het hbo als het wo vertegenwoordigt is."

Breed oriënteren

Janet Peterman is zo’n toekomstige professional. Ze studeert Bouwkunde en volgt de minor ‘Smart Healthy Environments’ van het lectoraat Architecture in Health. “Huizen bouwen krijgt natuurlijk veel aandacht in de opleiding, maar in de minor is er speciale aandacht voor de doelgroep voor wie we bouwen. We verplaatsen ons in ouderen, praten met ze en gaan op locatie kijken. Het DEEL-congres is voor mij een uitgelezen kans om me breed te oriënteren en veel partijen aan te horen over de toekomst van wonen. Zeer leerzaam!”

40bc5646-0cfb-11ee-87bc-02565807075b Student Bouwkunde janet Peterman. was aanwezig op AiH congres Wonen 2022

Techniek versnellen

Jacobine Geel is voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens en vindt dat we veel meer naar mogelijkheden moeten kijken in plaats van naar beperkingen. Ze is tevens voorzitter van de RvC van woningbouwcorporatie Vivare. “Ik zou graag aanjager zijn om de techniek te versnellen.” Natuurlijk tekent ook zij het convenant.

We kijken interdisciplinair en opleiding overstijgend naar het wonen van de toekomst en dan in de driehoek bewoners, woningbouw/zorginstelling en onderzoekers. Zowel op wo als hbo-niveau.”

Dans en kunst

Tijdens het congres worden verschillende manieren aangeboord om het gesprek over ‘toekomstige woonoplossingen’ onder de aandacht te brengen. Ook via dans en kunstobjecten komen ideeën los, zo blijkt onder meer uit een van de 5 workshops,  'It takes a village to grow old'. 

Samen nadenken

Lid van Raad van Bestuur van Zorg in Oktober, Jessica Vogel, hoopt dat we meer met verzorgenden en bewoners in gesprek gaan en we samen kijken naar wat iemand nodig heeft om ouder te worden. “Mensen helpen elkaar van nature graag. Als we dat aan weten te spreken, ontstaan mooie dingen en kunnen we een zorgzame gemeenschap tot leven brengen. Lector Masi kan helpen te verbinden met Woningcorporaties, zodat we samen nadenken over bewoners en de wijk. Ontmoetingsruimtes binnen verpleeghuizen kunnen bijvoorbeeld ook voor buurtbewoners een mooie plek zijn om te eten.” 

Mensen helpen elkaar van nature graag. Als we dat aan weten te spreken, ontstaan mooie dingen en kunnen we een zorgzame gemeenschap tot leven brengen.”

Hoe nu verder?

De hele dag is gesproken over de vormgeving van slimme en mensgerichte leefomgevingen en wat daarvoor nodig is. De aanwezigen waren het met elkaar eens en willen graag met elkaar verder bouwen aan een empathische woonomgeving, ook na afronding van de onderzoeken in livinglabs. Vandaar het convenant. Het wonen van morgen kan vandaag beginnen.