Sociaal Werk: de invloed van stress op het handelen in agressiesituaties

Een potentieel onderdeel maakt tot nu toe geen deel uit van deze trainingen. Dat is namelijk hoe je zo goed mogelijk kan blijven handelen, ondanks de druk, in een agressiesituatie. Want voor veel sociaal werkers is geconfronteerd worden met agressie een spannende aangelegenheid.

De spanning die je kan ervaren noemen we acute stress en kan je prestaties (negatief) beïnvloeden. Het zorgt ervoor dat je niet meer goed kan nadenken of dat je lichaam niet meer beweegt zoals jij dat wil. Geen prettig uitgangspunt als je geconfronteerd wordt met een boze dreigende cliënt die steeds dichter bij komt.

Het is nodig om te onderzoeken hoe deze acute stress het (professioneel) handelen van sociaal werkers beïnvloedt en hoe dat beter kan worden door agressietrainingsinterventies. Het promotieonderzoek wil informatie en inzichten verzamelen die bijdragen aan kennis over dit thema en die kunnen leiden tot adviezen voor training en opleiding.

Het promotietraject is verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en meer specifiek het Amsterdam Movement Sciences (AMS). Bij AMS wordt er al vele jaren onderzoek gedaan naar trainen en presteren onder druk.
Het onderzoek vindt zijn basis binnen het lectoraat Onbegrepen gedrag, Zorg en Samenleving. Het lectoraat houdt zich bezig met het verbeteren van de kwaliteit van werken door hbo-professionals, ten behoeve van mensen met langdurige en ernstige psychische problematiek. Bij onbegrepen, moeilijk of gevaarlijk gedrag ligt de focus op de interactie tussen hulpverlener en cliënt. Dit levert een context op waarbij situaties met agressie kunnen ontstaan. Het de-escalerend kunnen optreden (individueel of in samenwerking zoals met politieagenten) is dan een belangrijke vaardigheid om te beheersen en hierop sluit het promotietraject aan.

Daarnaast wordt het curriculum van de opleiding Social Work verbeterd. Aan de hand van de resultaten uit het promotieonderzoek, zal het thema agressiehantering een prominentere plek in het lesprogramma krijgen. Daarbij krijgen docenten de nieuwste (didactische) inzichten aangaande agressiehantering en worden ze hierin geschoold (train de trainer constructie).

• Een literatuurstudie: Een scoping review van bestaande methoden in agressie interventies en het trainen onder stressvolle situaties aansluitend bij de context van het sociaal werk.
• Een vragenlijststudie: Over hoe stress in een agressiesituatie ervaren wordt in het werkveld van sociaal werk.
• Een observationele studie onder gecontroleerde omstandigheden waarbij onderzocht wordt wat de effecten van stress zijn op de uitvoering van verbale en fysieke vaardigheden in een agressiesituatie.
• Een experimentele studie onder gecontroleerde omstandigheden waarbij gemeten wordt wat het effect is van een interventie/training in een echte situatie van agressie.