Sport, Bewegen en Samenleving

Deze onderzoekslijn zet zich in voor een Nederland waar iedereen de kans krijgt om te sporten en waar gewenst te excelleren. Het doel is om door middel van onderzoek een sportieve cultuur te bevorderen waarin ook talenten kunnen bloeien en met plezier hun sport beleven.  

Associate lector Sebastiaan Platvoet geeft leiding aan deze onderzoekslijn. 

Lees hier meer over deze onderzoekslijn en de lopende projecten

Hoe fysieke inspanning optimaal kan worden ingezet voor betere sportprestaties en algehele gezondheid, is hier het onderzoeksthema. Dit onderzoek vertaalt zich direct naar praktische toepassingen voor prestatieverbetering en welzijn.  

Associate Lector Jan-Willem van Dijk onderzoekt dit met collega’s en praktijkpartners. 

Lees hier meer over deze onderzoekslijn en de lopende projecten

Deze lijn omvat onderzoek naar de brede maatschappelijke waarde(n) van sport en bewegen, onder meer op het gebied van gezondheid, geluk en welvaart. Daarbij zal ook onderzocht worden hoe de impact van sport en bewegen op deze waarden vergroot kan worden.  

Associate Lector Willem de Boer leidt het onderzoek binnen deze onderzoekslijn. 

Lees hier meer over deze onderzoekslijn en de lopende projecten

Het belang van een goede sportieve basis

Voor de ontwikkeling van een sportieve levensstijl, is het van belang kinderen al jong beweegvaardig te maken en een sportieve basis te bieden. Door in co-creatie met kinderen, jongeren en hun naaste omgeving een breed scala aan sport- en bewegingsmogelijkheden te ontwikkelen leggen we de basis voor een leven lang plezier in bewegen. Het gebruik van data verzameld met bijvoorbeeld de BLOC (KTK3+) test en de SISP kan daarbij een belangrijke rol spelen. Essentieel daarbij is dat vakdocenten en trainers/coaches kennis en kunde hebben om data goed te gebruiken om kinderen nog beter te helpen ontwikkelen.  

Excelleren op het wereldtoneel

Prestatiesport is een bron van nationale trots en dient als inspiratiebron voor kinderen en volwassenen. De HAN University of Applied Sciences (Academie Sport en Bewegen, ASB) draagt bij aan de prestatiesport door het proces van talentherkenning en talentontwikkeling te verbeteren. Daarnaast ondersteunen wij bonden om te excelleren op nationaal en internationaal niveau. Het creëren van een infrastructuur die topprestaties mogelijk maakt, stimuleert niet alleen de sporters zelf, maar dient ook als katalysator voor bredere maatschappelijke betrokkenheid bij sport. Ondanks dat deze onderzoekslijn niet direct aansluit bij de HAN zwaartepunten, bezit ASB veel kennis en expertise op dit gebied en is het daarmee toonaangevend in Nederland. Het onderwerp hoort bij de sportieve identiteit van onze academie en maakt het uniek ten opzichte van andere hogescholen.  

Balans in ambitie en welzijn

In het streven naar sportieve excellentie is het cruciaal om een verantwoorde (top)sportcarrière te waarborgen. Het welzijn van atleten, zeker op een jonge leeftijd, staat centraal, met aandacht voor fysieke en mentale gezondheid. Begeleiding, training en ondersteuning worden geïntegreerd in een holistische benadering, waarbij niet alleen gekeken wordt naar prestaties op korte termijn, maar ook naar de lange-termijnontwikkeling van de sporter en het individu. Een gezonde (top)sportcarrière draagt niet alleen bij aan sportieve en persoonlijke groei, maar dient ook als inspiratie voor de samenleving als geheel. Dit onderwerp is maatschappelijk zeer relevant en werd recent bekrachtigd in de visie ‘Sport en Integriteit 2024’, een gezamenlijk initiatief van NOC*NSF, sportbonden, gemeenten en sportverenigingen, waarin het bevorderen en bewaken van een veilige sportomgeving centraal staat.  

Van prestaties tot samenleving

 

De waarde van sport en bewegen reikt verder dan de medailles en overwinningen. Het meten van economische en maatschappelijke impact van sport en bewegen is een essentieel instrument om de sociale, economische en gezondheidsgerelateerde invloeden van sport en bewegen in kaart te brengen. Deze metingen dienen niet alleen als evaluatie van verschillende aspecten van sport (zoals topsportevenementen of specifieke leefstijlinterventies), maar ook als leidraad voor het ontwikkelen van beleid dat de maatschappelijke waarde van sport en bewegen versterkt.  

Sport als verbindende factor

In aandachtswijken kan sport een cruciale rol spelen in het creëren van sociale samenhang. Sport en bewegen fungeren als verbindende factoren, waardoor buurten actiever en hechter worden. Lokale sportinitiatieven worden gestimuleerd en ondersteund, met speciale aandacht voor toegankelijkheid. Door middel van buurtactiviteiten en sportevenementen wordt een gezonde en actieve leefstijl gestimuleerd, ongeacht de sociaaleconomische achtergrond.  

Een beweegvriendelijke leefomgeving is de kern van een gezonde samenleving. Sport en bewegen worden geïntegreerd in stedelijke planning en gemeenschapsontwikkeling om een omgeving te creëren die uitnodigt tot activiteit en sociaal welzijn. Van sportfaciliteiten tot groene ruimtes voor recreatie, het doel is om een stimulerende omgeving te bieden die mensen van alle leeftijden uitnodigt om te bewegen.  

Steenbergen, J., Kwaasteniet, R. de, Kools, M., & Geurink, N. (2025). Besluitvorming en bedrijfsvoering in drie maatschappelijk urgente sportvoorzieningen over investeringen in ventilatie 2025: programmalijn V - kosten en baten, projectnummer 060.51323. P3Venti. 

Steenbergen, J., Kwaasteniet, R. de, Kools, M., & Geurink, N. (2024). Krachtenveld van drie maatschappelijk urgente sportvoorzieningen 2024: programmalijn V - kosten en baten. Den Haag: P3Venti. 

Steenbergen, J. & Bronkhorst, A. (2024). Veranderen naar een pedagogische verenigingscultuur. In: N. Schipper van Veldhoven, I. Faber & R. van der Weide, Een pedagogisch sportklimaat – het kind centraal in de jeugdsport (pp.105-122). Bussum: Uitgeverij Coutinho.   

Steenbergen, J. & Balk, L.. (2024).Een korte geschiedenis van een sociaal veilig en pedagogisch sportbeleid. In: N. Schipper van Veldhoven, I. Faber & R. van der Weide, Een pedagogisch sportklimaat – het kind centraal in de jeugdsport (pp.177-192). Bussum: Uitgeverij Coutinho.   

Steenbergen, J. & Hilvoorde, I. van (2024). Sport en filosofie. In: E. Koster & I. van Hilvoorde, Homo Movens – Filosofie en wetenschap van sport en bewegen (pp.259-270). Amsterdam: VU University Press.  

Steenbergen, J. & Hilvoorde, I. van (2024). Wat is sport?. In: E. Koster & I. van Hilvoorde, Homo Movens – Filosofie en wetenschap van sport en bewegen (pp.273-284). Amsterdam: VU University Press.  

Bronkhorst, A., Eldert, P. van, & Steenbergen, J. (2024). Trendrapport arbeidsmarkt sport en bewegen 2023. Utrecht: Mulier Instituut. 

Bronkhorst, A., Eldert, P. van, & Steenbergen, J. (2024, juni). Krappe arbeidsmarkt benadrukt belang van menselijk kapitaal voor ambitieuze sportsector. Sport & Strategie 18 (pp. 30-31). 

Bronkhorst, A., Steenbergen, J., Stam, W. van, & Vrieswijk, S. (2024). Arbeidsmarktmonitor sport en bewegen 2024: kwalitatief onderzoek onder werknemers en werkgevers. Utrecht: Mulier Instituut. 

Bronkhorst, A., & Steenbergen, J. (2024). Boundary spanners: avonturiers van samenspel en vernieuwing. LO Magazine 111 (pp. 4-6) 

Bronkhorst, A., Vugt, H. van, & Steenbergen, J. (2024). Van doel naar actie: een handreiking voor het implementeren van het Safe Sport Allies-omstandersprogramma tegen grensoverschrijdend gedrag in de jeugdsport. Utrecht: Mulier Instituut. 

Greeven, A., Kwaasteniet, R. de, Nouwens, S., & Steenbergen, J. (2024). Increasing youth participation in the governance of football fan organisations: future of football - literature scan into barriers, enablers, relevant practices, and instruments. Utrecht: Mulier Instituut. 

Hoeijmakers, R., & Steenbergen, J. (2024). Nieuwe sporten in Nederland: onderzoek naar succesfactoren voor de verankering van nieuwe sporten in het Nederlandse sportlandschap. Utrecht: Mulier Instituut. 

Kwaasteniet, R. de, Greeven, A., & Steenbergen, J. (2024). Participation in the decision-making processes of football (fan) organisations: the opinions of youth. Utrecht: Mulier Instituut. 

Kwaasteniet, R. de, Greeven, A., & Steenbergen, J. (2024). Lessons learned from (less) successful youth participation practices: future of football: results of a comparative country analysis. Utrecht: Mulier Instituut. 

Hilvoorde, I. van & Steenbergen, J. (2024). Sport en ethiek. In: E. Koster & I. van Hilvoorde, Homo Movens – Filosofie en wetenschap van sport en bewegen (pp.313-324). Amsterdam: VU University Press.  

De Boer, W.I.J., et al. (2023). Do differences in sport participation contribute to socioeconomic health inequalities? Evidence from the Lifelines cohort study on all-cause mortality, diabetes and obesity. Preventive medicine reports, 36, 102479. https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2023.102479 

De Boer, W.I.J. et al. (2021). The impact of the Covid-19 crisis on socioeconomic differences in physical activity behavior: Evidence from the Lifelines COVID-19 cohort study. Preventive medicine, 153, 106823. https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2021.106823 

De Boer, W.I.J. et al. (2020). How are lifestyle factors associated with socioeconomic differences in health care costs? Evidence from full population data in the Netherlands. Preventive medicine, 130, 105929. https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2019.105929 

De Boer, W.I.J. et al. (2019). Neighborhood Socioeconomic Status and Health Care Costs: A Population-Wide Study in the Netherlands. American Journal of Public Health, 109(6), 927-933. https://doi.org/10.2105/AJPH.2019.305035 

 

Proefschrift  

De Boer, W.I.J. (2022). Sport as a medicine for health and health inequalities. Essays on the role of physical activity and sport participation in socioeconomic inequalities in health and health care costs. Groningen: University of Groningen [PhD thesis] https://doi.org/10.33612/diss.203332155  

Weijer VCR, Jonvik KL, van Dam L, Risvang L, Raastad T, van Loon LJC, van Dijk JW. Measured and Predicted Resting Metabolic Rate of Dutch and Norwegian Paralympic Athletes. J Acad Nutr Diet. 2025 Feb;125(2):217-227.e5. doi: 10.1016/j.jand.2024.05.010. Epub 2024 May 17. PMID: 38763462. 

Weijer VCR, van Dijk JW, van Dam L, Risvang L, Bons J, Raastad T, van Loon LJC, Jonvik KL. Do Paralympic athletes suffer from brittle bones? Prevalence and risk factors of low bone mineral density in Paralympic athletes. Bone Rep. 2024 Apr 18;21:101767. doi: 10.1016/j.bonr.2024.101767.  

Brinkmans N, Plasqui G, van Loon L, van Dijk JW. Energy expenditure and dietary intake in professional female football players in the Dutch Women's League: Implications for nutritional counselling. J Sports Sci. 2024 Feb;42(4):313-322. doi: 10.1080/02640414.2024.2329850.  

Weijer VCR, Jonvik KL, VAN Dam L, Risvang L, Plasqui G, Sandbakk Ø, Raastad T, van Loon LJC, van Dijk JW. Energy Requirements of Paralympic Athletes: Insights from the Doubly Labeled Water Approach. Med Sci Sports Exerc. 2024 May 1;56(5):963-971. doi: 10.1249/MSS.0000000000003379.  

Hilkens L, Praster F, van Overdam J, Nyakayiru J, Singh-Povel CM, Bons J, van Loon LJ, van Dijk JW. Graded Replacement of Carbohydrate-Rich Breakfast Products with Dairy Products: Effects on Postprandial Aminoacidemia, Glycemic Control, Bone Metabolism, and Satiety. J Nutr. 2023 Dec 12:S0022-3166(23)72799-5. doi: 10.1016/j.tjnut.2023.12.012. Epub ahead of print. PMID: 38092152. 

Hilkens L, van Schijndel N, Weijer VCR, Decroix L, Bons J, van Loon LJC, van Dijk JW. Jumping Exercise Combined With Collagen Supplementation Preserves Bone Mineral Density in Elite Cyclists. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2023 Oct 26;34(1):38-47. doi: 10.1123/ijsnem.2023-0080.  

Aussieker T, Hilkens L, Holwerda AM, Fuchs CJ, Houben LHP, Senden JM, van Dijk JW, Snijders T, van Loon LJC. Collagen Protein Ingestion during Recovery from Exercise Does Not Increase Muscle Connective Protein Synthesis Rates. Med Sci Sports Exerc. 2023 Oct 1;55(10):1792-1802. doi: 10.1249/MSS.0000000000003214. Epub 2023 May 19.  

Hilkens L, Boerboom M, van Schijndel N, Bons J, van Loon LJC, van Dijk JW. Bone turnover following high-impact exercise is not modulated by collagen supplementation in young men: A randomized cross-over trial. Bone. 2023 May;170:116705. doi: 10.1016/j.bone.2023.116705. Epub 2023 Feb 16. PMID: 36804484. 

Hilkens L, van Schijndel N, Weijer V, Boerboom M, van der Burg E, Peters V, Kempers R, Bons J, van Loon LJC, van Dijk JW. Low Bone Mineral Density and Associated Risk Factors in Elite Cyclists at Different Stages of a Professional Cycling Career. Med Sci Sports Exerc. 2023 May 1;55(5):957-965. doi: 10.1249/MSS.0000000000003113. Epub 2023 Jan 26.  

Weijer V, Hilkens L, Brinkmans N, van Dijk JW. Commentaries on Viewpoint: Do we need to change the guideline values for determining low bone mineral density in athletes? J Appl Physiol (1985). 2022 May 1;132(5):1323-1324. doi: 10.1152/japplphysiol.00203.2022.

Platvoet SWJ, Elferink-Gemser MT, Baker J, Visscher C. (2015). Physical education teachers’ perceptions of children with sport potentials. Annals of Research in Physical Activity & Sport, 6 , 63-79 

Platvoet, SWJ,  Elferink-Gemser MT, Visscher C. (2018). For future athletic success work attitude capacity and sport learning capacity in experts’ perceptions most important in 6-8 year olds. Psychology, 9, 2885-2895 

Platvoet SWJ, Elferink-Gemser MT, Kannekens, De Niet, M., Visscher, C. (2016). Four Weeks of Goal-Directed Learning in PE Classes. Perceptual Motor Skills, 0(0), 1-15 

Platvoet, SWJ, Opstoel, K., Pion, J., Elferink-Gemser, MT, & Visscher, C. Performance characteristics of selected / deselected U11 players of a professional youth football academy. Science and medicine in football, 15(5-6), 762-771. DOI: 10.1177/1747954120923980 

Platvoet, SWJ, Faber, IR, De Niet, M, Kannekens, R, Pion, J, Elferink-Gemser, MT, Visscher, C. (2018). Development of a tool to assess fundamental movement skills in applied settings. Frontiers in education, 3(75). doi.org/10.3389/feduc.2018.00075 

Platvoet, S.W.J., Pion, J. De Niet, M., Lenoir, M., Elferink-Gemser, M.T., & Visscher, C. (2020). Teachers’ perceptions of children’s sport learning capacity associated with their fundamental movement skill development. Human Movement Sciences, 70, 102598 

De Niet, M., Platvoet, S.W.J., Hoeboer, J., De Witte, A., De Vries, S., & Pion, J. (2020). Agreement between the KTK3+ Test and the Athletic Skills Track for classifying the fundamental movement skills proficiency of 6- to 12-year-old children. Frontiers in Education, 6, 571018. doi: 10.3389/feduc.2021.571018 

Teunissen, JW, Ter Welle, S., Platvoet, SWJ., Faber, IR., Pion, J. & Lenoir, M. (2021). Similarities and differences between sports subserving systematic talent transfer and development: The case of paddle sports. Journal of science and medicine in sport, 24 (2), 200-205 

De Witte, A, Hoeboer, J, Coppens, E, Lenoir, M., Platvoet, SWJ, De Niet, M., De Vries, S, & De Meester, A. (2021). A variable- and person-centered approach to further understand the relationship between actual and perceived motor competence in children. Journal of teaching in physical education,      41(3), 391-400. https://doi.org/10.1123/jtpe.2021-0038.  

Den Hartigh, R., Meerhoff, R., Van Yperen, N., Neumann, ND., Brauers, JJ, Frencken, WGP, Emerencia, A., Hill, Y. Platvoet, SWJ, Atzmuller, M., Lemmink, KAPM, & Brink, MS. (2022). Resilience in sports: a multidisciplinary, dynamic,and personalized perspective. International review of sport and exercise psychology, DOI: 10.1080/1750984X.2022.2039749.  

Alejandro Prieto-Ayudo, Juan Carlos Pastor-Vicedo, Sebastiáan Platvoet, Onofre Ricardo Contreras-Jordán (2022). Escala de identificación del talento en educación física (EITEF): validación transcultural al contexto español. REVISTA ESPAÑOLA DE EDUCACIÓN FÍSICA Y DEPORTES -REEFD- Número 436.  

De Niet, M. Wetzels, VMA, Pion, J., Faber, IR., Platvoet, SWJ, & Elferink-Gemser, MT (2022). Primary school pupils: unequal GMC developmental pathways in a single school year. Children, 9, 964. https://doi.org/10.3390/children9070964.  

Spruijtenburg, GE,, Van Abswoude, F, Platvoet, SWJ , De Niet, M, Bekhuis, H & Steenbergen, B (2022). Factors related to adolescents’ participation in organized sports. International journal of environmental research and public health, 19, 15872, doi.org/10.3390/ijerph192315872 

Platvoet, S. W.-J., Heuveln, G. v., Dijk, J. v., Stevens, T., & Niet, M. d. (2023). An early start at a professional soccer academy is no prerequisite for world cup soccer participation. Frontiers in Sports and Active Living, 5. https://doi.org/10.3389/fspor.2023.1283003  

Spruijtenburg G.E., van Abswoude F., Platvoet S.W.J., de Niet M., & Steenbergen, B. (2025) The key roles of teammates, coaches, and instrumental support in adolescent sports participation: a one-year prospective study. Front. Sports Act. Living 7:1499693. doi: 10.3389/fspor.2025.1499693 

Boeken 

Platvoet, SWJ. (2020). Physical education: a gold mine for the development of future successful athletes? Ipskamp Printing, Enschede, The Netherlands.  

De Niet, M., De Greef, J., Spruijtenburg, G, Platvoet, SWJ. (2020). Bewegen kun je leren. HAN, Nijmegen, The Netherlands  

Nederlandse vaktijdschriften (selectie) 

Platvoet, SWJ & Halle, B. (2009). Talent (H)Erkend!. Een profielschets van sportofficials op internationaal /nationaal en regionaal niveau. Onderzoek in opdracht van Masterplan Arbitrage, NOC*NSF  

Platvoet, SWJ., Elferink-Gemser, M.T. & Visscher, C. (2010). Sporttalent Herkend. Lichamelijke Opvoeding, 5, 6-9 

Elferink-Gemser, M., Platvoet, S., Idema, W., Visscher, C. (2012). Sporttalent herkennen en begeleiden. Lichamelijke Opvoeding, 100 (6), 6-8.  

Platvoet, S., Niet, M. de, Elferink-Gemser, M.(2012). De basis ligt in het sport- en bewegingsonderwijs. Lichamelijke Opvoeding, 100 (6), 4-5.  

Steenweg, G., Jacobs, F., & Platvoet, S. (2012). Paralympisch talent in het regulier onderwijs. Lichamelijke Opvoeding, 6, 9-11  

HAN Sport & Bewegen. Special in het onderwijsblad Didactief over het herkennen en ontwikkelen van sportief talent (2015).  

Bekhuis, H., Celaire, K. & Platvoet, S. (2021). De invloed van migratie-achtergrond en diversiteit in de klas. Lichamelijke Opvoeding 109 (2), 41-43. 

Steenbergen, B., van Abswoude, F., Spruijtenburg, G., & Platvoet, S. (2021). Het sociale netwerk van een tiener: de sleutel voor een actiever leven? LO, 109, 6, 48-51. 

Platvoet, SWJ, Elferink-Gemser, MT, & Visscher, C. (2021). De gouden kansen van het bewegingsonderwijs. Meer aandacht voor de betere beweger. Sportgericht, 75(2), 7-11.  

Willems, J, Stevens, T. & Platvoet, SWJ. (2021). Hoe scoor je met voetbaldata? Sportgericht, 75(3), 30-35.  

Platvoet, SWJ, De Niet, M., Schasfoort, D. & Elferink-Gemser, MT (2022). De sleutel voor talent? Monitoring van mentale en cognitieve vaardigheden door het oog van de coach. Richting Sportgericht, 76 (6), 13-17.  

Platvoet, SWJ, De Niet, M & De Greef, J. (2022). Expertise in talentherkenning en talentontwikkeling. Goed voor de leerling en het vak. Lichamelijke Opvoeding, 9, B52 – B54.