Sportdeelname en gezondheidsverschillen

Boymansprijs voor beste sportonderzoek van Willem de Boer

Lopers bij de start van een hardloopwedstrijd
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal

Willem de Boer, docent-onderzoeker aan de Academie Sport en Bewegen van de HAN, kreeg de Boymansprijs voor zijn proefschrift. In zijn proefschrift gaat hij in op de gezondheidsverschillen tussen lage en hoge inkomensgroepen in relatie tot sportdeelname.

(Samen) Sporten
 

Sporten in teamverband is om meerdere redenen belangrijk

Het proefschrift van Willem levert volgens het juryrapport een belangrijke bijdrage aan het debat over het maatschappelijk belang van sport en bewegen. Het onderzoek toont aan dat sportparticipatie en samen sporten een belangrijk preventief medicijn kan zijn voor:

  1. Het verbeteren van de gezondheid.
  2. De vermindering van sociaaleconomische ongelijkheden op gezondheidsgebied.
  3. Het verlagen van de kosten van de gezondheidszorg.
Cricketsporters buiten op het grasveld van het sportterrein van het sportcentrum

Verband tussen sportdeelname en zorgkosten

Meer inzicht in het verband tussen deelname aan sport aan de ene kant, en de gezondheid en zorgkosten van mensen aan de andere is belangrijk. Het onderzoek van Willem laat zien dat sportdeelname zorgt voor lagere risico's op vatbaarheid voor bepaalde ziekten. Voorbeelden hiervan zijn diabetes type 2, prediabetes en obesitas.

Dat maakt dat sporten van groot belang is. Sporten in groepsverband draagt daar nog eens extra aan bij. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het gegeven dat het lidmaatschap van een sportvereniging ervoor zorgt dat mensen langer sporten en langer in goede gezondheid blijven. Daarmee verlagen ze tevens hun zorgkosten. Willem vertelde hierover al eerder in een artikel over zijn onderzoek. “Sporten is leuk, heeft een groot sociaal aspect, verbetert de gezondheid en voorkomt zorgkosten. En het mooie is: dat geldt voor iedereen.”

Willem de Boer

Verschil in welvaart en in mate van gezondheid

In zijn proefschrift laat hij zien dat sportdeelname voor een belangrijk deel de grote gezondheidsverschillen tussen lage en hoge inkomensgroepen verklaart. Ook toont het onderzoek dat wijken waar er meer mensen lid van een sportvereniging zijn, gemiddeld substantieel lagere zorgkosten hebben. “Daarbij is gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht", schrijft Willem. Sport- en beweeggedrag lijken hier dan ook van invloed. Zijn meer mensen lid van een sportvereniging, in welke type wijk dan ook, dan zijn de zorgkosten lager. "Dat kostenverlagend effect zien we ook als er meer mensen voldoen aan de beweegrichtlijnen, maar vooral bij wijken met een lagere sociaaleconomische positie. Beweegprogramma’s kunnen zich dus het beste op de wijken met een lage sociaaleconomische positie richten.”

Teamsport is leuk, heeft een groot sociaal aspect, verbetert de gezondheid en voorkomt zorgkosten."

Coronacrisis en beweeggedrag

Tot slot toont het onderzoek aan dat de Covid-19-pandemie en de maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan de sociaal-economische ongelijkheden in beweeggedrag in Nederland aanzienlijk hebben doen toenemen. Vooral mensen met een hogere opleiding of hoger inkomen bleven in beweging. Zij doen dat uit zichzelf. De stap om van een teamsport - bijvoorbeeld - te gaan hardlopen, lijkt hen eenvoudiger af te gaan. Voor de lagere sociaaleconomische groepen is dat lastiger. "Het is ook voor de volksgezondheid heel belangrijk om hen weer in beweging te krijgen”, aldus Willem.

Belang Boymansprijs
 

Erkenning en aanmoediging

Willem waardeert de Boymansprijs vanwege de erkenning van zijn onderzoek. Ook ziet hij het als aanmoediging voor zijn collega-onderzoekers. Hij hoopt dat de prijs helpt meer aandacht te krijgen voor het belang sport en bewegen, vooral buiten de sportwereld. "Hopelijk gaan beleidsmakers meer inzien dat de potentiële opbrengsten en kostenbesparingen van sporten enorm zijn. Dat geldt meer dan ooit, nu de coronacrisis - en mogelijk ook de energiecrisis - de beweegarmoede in Nederland, onder met name lage inkomensgroepen, lijken te verergeren."

5f84f28a-0cfc-11ee-8957-02565807075b Man en vrouw aan het stretchen en sporten.
Over de Boymansprijs 

Stimulering voor sportonderzoek

Sinds 1987 krijgt het beste proefschrift van het jaar op het gebied van sport, lichamelijke opvoeding en recreatie de Boymansprijs. De prijs die de stichting Boymansfonds jaarlijks uitreikt aan wetenschappers van universiteiten en hogescholen stimuleert het onderzoek en publicatie op het gebied van lichamelijke opvoeding, sport en recreatie. De Boymansprijs voor beste proefschrift bestaat uit een geldbedrag van € 1.250, een oorkonde en een bronzen plaquette.

We Change
 

The Way We Live

Gezond blijven leven, dat onderzoeken en stimuleren we. Hoe je dat doet? Daar zijn allerlei manieren voor. Tegelijkertijd liggen er met vergrijzing, de groei van de bevolking en klimaatveranderingen grote uitdagingen en kansen. Meer weten over onze bijdragen aan een toekomst waarin we prettig kunnen wonen en leven?

Let's Change The Way We Live - HAN

Meer lezen?

Een gezonde samenleving?

Blijf sporten, je leven lang. Liefst in teamverband. Het voorkomt zorgkosten en verbetert je gezondheid, zegt onderzoeker Willem de Boer.

Er is geen omschrijving beschikbaar

Fair Health

HAN onderzoekers Ger Sluman en Willem de Boer hebben onderzocht wat in de literatuur bekend is over de maatschappelijke opbrengsten als je werkt aan het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen.

Stockbeeld interessegebied gedrag en maatschappij