Ambient technology autisme-project HAN gehonoreerd door NWA-Ideeëngenerator

In het project 'The new scholastic landscape: Ambient technology to support people with autism' van de HAN-lectoraten Architecture in Health, Leren met ICT en Levensloopbegeleiding bij Autisme wordt onderzocht hoe een school met ambient technology meerwaarde kan bieden voor kinderen met autisme. Dit project heeft in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda - Ideeëngenerator een financiering van bijna € 50.000,- toegekend gekregen voor verder praktijkgericht onderzoek.

begeleider toont afbeeldingen aan jonge patiënt met autisme

Het totale toegekende bedrag vanuit de NWA is precies € 49.967,-. Iets minder dan de helft van dit bedrag gaat naar Fillip Studios (de studio van topdesigner Roos Meerman en Tom Kortbeek) voor de realisatie van het ontwerp en het prototype. Het overige bedrag gaat naar onderzoekers van de lectoraten Architecture in HealthLevensloopbegeleiding bij Autisme en Leren met ICT.

Aanleiding van het onderzoek

De huidige fysieke ruimte van een school is statisch en daardoor niet geschikt voor passend onderwijs. Integratie van Ambient Intelligence (AMI) maakt het mogelijk om een sensitieve en dynamische omgeving te creëren. Dit is de aanleiding geweest voor de HAN om nader onderzoek te gaan doen en een aanvraag in te dienen.

Leerbaarheid en sociaal-interactieve vaardigheden

Het Lectoraat Architecture in Health houdt zich in het bijzonder bezig met het afstemmen van de ruimtelijke omgeving op de beleving en de behoeften van de (diverse) gebruikers. Bestaande richtlijnen in de architectuur houden nog te weinig rekening met specifieke kenmerken of behoeften van mensen met autisme. De richtlijnen die wel zijn opgesteld richten zich vooral op het beperken van zintuigelijke prikkels en het bieden van een overzichtige en voorspelbare omgeving.

Ambient Intelligence en onderwijs

Volgens Pim Janssen, docent Industrieel Product Ontwerpen en als onderzoeker ook verbonden bij het Lectoraat Architecture in Health is er binnen deze richtlijnen te weinig aandacht voor elementen die de leerbaarheid en de sociaal-interactieve vaardigheden van scholieren met autisme doen bevorderen.

Janssen vindt dat maatwerk in het bevorderen van de leerbaarheid en de sociaal-interactieve vaardigheden pleit voor een dynamische ruimtelijke omgeving. "Ambient Intelligence integreren in de fysieke schoolse omgeving maakt het mogelijk om gebruikers te monitoren en op hun gedrag te anticiperen. De fysieke condities kunnen zo op ieder moment worden afgestemd op de behoeftes van het individu, de sociale context en de doelstellingen van het onderwijs."

Ambient Intelligence wordt ook gezien als een lerend systeem. "Dat betekent dat het analyseert en adapteert en op deze manier condities in de schoolse omgeving kan creëren die bijdragen aan het behalen van een individueel leer- of ontwikkeldoel. Binnen het passend onderwijs zou Ambient Intelligence daarmee differentiatie tussen leerlingen kunnen faciliteren."

Professioneel ontwerp

"Samen met studenten hebben we ontwerpen gemaakt en prototypes ontwikkeld. Dit is echter een eerste verkenning geweest. De NWA-subsidie geeft ons nu de ruimte om in samenwerking met ontwerper Roos Meerman een professioneel ontwerp te realiseren."

Onderzoeksdoelstellingen

Het project heeft als doelstelling om een scenario van een dynamische schoolse omgeving te creëren. Vervolgens wordt dit scenario vertaald naar werkende prototypes. Daarna wordt het scenario en de prototypes getoetst bij de doelgroep en relevante belanghebbenden. Pim Janssen: "Uiteindelijk hopen we met het voorleggen van het scenario en de prototypes voldoende potentie is voor een RAAK-publiek aanvraag."

Verwachte resultaten

"Van 1 september 2019 tot en met 31 augustus 2020 realiseren we een uitgewerkt scenario en werkende prototypes. We organiseren ook een tentoonstelling waar beide worden getoond aan de doelgroep en belanghebbenden. Tijdens deze tentoonstelling onderzoeken we in hoeverre het scenario potentieel heeft om passend onderwijs voor kinderen met autisme beter te faciliteren. De resultaten worden uiteraard uitgewerkt", vertelt Janssen.

Over de Ideeëngenerator

Voor de NWA-Ideeëngenerator zijn bijna 500 aanvragen ingediend, waarvan er 37 zijn toegekend. Slechts 5 afkomstig van hogescholen en 32 van universiteiten. Dat de HAN 2 aanvragen toegekend heeft gekregen (naast het project Ambient technology ook het project Straight Walking Again), is een bijzondere prestatie voor de hogeschool en de betrokken onderzoekers.

Prille en vernieuwende onderzoeksideeën zijn vaak risicovol; er is een kans dat het project niet de verwachte uitkomsten oplevert. Dit type onderzoek is vaak lastig om gefinancierd te krijgen op de reguliere manier, omdat het risico te groot wordt geschat. De ideeëngenerator biedt dit onderzoeksidee een kans. De projectvoorstel is door de NWO beoordeeld op: maatschappelijke vraag en impact, risico en creativiteit van het idee en projectopzet.

Het onderzoek geeft wellicht direct resultaat, maar kan ook leiden tot een uitgebreider onderzoeksvoorstel of de conclusie dat het idee geen kans van slagen heeft.

Bronnen: SIA, NWO