Project Taaie dijken klimaatrobuust

Lectoraat Sustainable River Management

Neem contact opover taaie dijken klimaatrobuust

Het maatschappelijke belang achter de dijk wordt steeds groter. De huidige Nederlandse aanpak, waarbij dijken steeds hoger en breder worden gemaakt om de risico’s te beperken, zorgt daarom op termijn voor ruimtelijke problemen. We moeten daarom voor praktische alternatieven gaan zorgen.

Projectleider

Frank den Heijer

Looptijd

2 jaar

Startdatum

1 juni 2023

Subsidieverstrekker

Regieorgaan SIA (RAAK-publiek regeling)

Budget

€ 635.480

In de praktijk van de actuele versterkingsopgave worden dijken ontworpen met het doel om met minimale financiële inspanningen aan de ontwerpnormen te voldoen. Omdat zand goedkoper is dan klei, resulteert dit in een voorkeursoplossing voor ‘brosse’ dijken met een zandkern of zandaanvulling. Het tegenovergestelde van brosse dijken zijn ‘taaie dijken’. Het langzame bezwijkgedrag van een taaie dijk kondigt de doorbraak aan waardoor tijdig kan worden geëvacueerd, en daarna stroomt er veel minder water het gebied in omdat de bres niet zo groot wordt. Taaie dijken beperken zo de schade, en vooral het aantal slachtoffers, zodat de risico’s met een kleinere dijk al evenveel worden beperkt als met een grotere brosse dijk.

Het doel van dit project is om praktische inzicht te genereren in de klimaatrobuustheid van taaie dijken, zodat de dijkwerkers een concreet beeld krijgen van deze nieuwe extra dijkversterkings-optie. Het project beantwoordt de hoofdvraag: In hoeverre en op welke wijze kan de lange termijn klimaatrobuustheid van dijken worden vergroot door middel van taaie dijken?

Achtergrond

De dijkwerkers in Nederland staan voor de grootste dijkversterkingsopgave sinds de deltawerken: voor 2050 moet minimaal 1300 kilometer worden versterkt, van de 3500 kilometer primaire waterkeringen. De verwachting is dat klimaatverandering in de toekomst voor een nog grotere opgave zal leiden.
Wanneer overstromingskansen de wettelijke normen overschrijden, worden dijken doorgaans verzwaard (hoger en breder), of belastingen verlaagd door bv. dijkverlegging (Ruimte voor de Rivier, 2018), omdat daarmee de kans op overstromen wordt gereduceerd. Of de gevolgen worden verkleind door bv. compartimentering. Sinds een aantal jaar is er bij dijkwerkers steeds meer aandacht gekomen voor een 4e mogelijkheid voor risico-reductie: het zodanig versterken of ‘vertaaien’ van het dijklichaam en dijkzone zelf, dat de gevolgen van onverhoopte doorbraak relatief gering zijn.

zwartwit archieffoto van een dijkverschuiving in Zeeland

Dit project is een praktisch onderzoek naar de ontwerpmogelijkheden van een meer taaie dijk, met het oog op de lange termijn effectiviteit in een veranderend klimaat. Lectoraat Sustainable River Management onderzoekt samen met 12 praktijkpartners afkomstig van Rijk en Waterschappen, kennisinstellingen, adviesbureaus en de aannemerij de praktische mogelijkheden voor de innovatie ‘taaie dijken’, die goedkoper en met een kleiner ruimtebeslag aan de veiligheidsnormen voor waterkeringen kunnen voldoen.

Frank den Heijer

frank.denheijer@han.nl

06-53358028

Lectoraat Sustainable River Management

Rivieren zijn van grote ecologische waarde. Hoe kan het rivierengebied tegelijk veilig en aantrekkelijk blijven? Ons lectoraat voert hier praktijkgericht onderzoek naar uit.