Werken aan structurele oplossingen Leergemeenschap Onbegrepen Gedrag
‘Ingewikkelde’ situaties in wijken en buurten zorgen voor veel frustratie en onbegrip. Structurele oplossingen blijken er niet te zijn. De leergemeenschap Onbegrepen Gedrag wil daar verandering in brengen.
Ondanks pogingen de laatste jaren om zorg en begeleiding te verbeteren, zoals beter samenwerken, eenvoudiger financieren, meer geld of vaker trainen, blijft het tobben. Wat als we een nieuwe vorm ontwerpen om samen vakkennis- en kunde te ontwikkelen vanuit de leefwereld van mensen?
Het lectoraat Onbegrepen gedrag Zorg en Samenleving heeft een leergemeenschap op poten gezet met betrokken deelnemers. Dit zijn mensen die werken met en/of actief zijn rond bijzondere burgers en het een uitdaging vinden om in de voorste linies mee te werken aan een innovatie. Het doel is om een cruciaal verschil te kunnen maken op verschillende niveaus: burger, interactie, omgeving en samenleving.
Bekijk de vlog
Aanleiding
Er is veel over te doen: de burger en de overheid die steeds verder van elkaar verwijderd raken. De kwetsbare burger die zoekt naar ondersteuning voelt zich vaak niet gehoord en gezien. De professional vindt zichzelf of anderen vaak tekortschieten. Vrijwilligers, naastbetrokkenen en ervaringsdeskundigen lopen soms de gaten dicht die vallen tussen burgers en professionals.
Er gaat iets mis, al weten veel mensen niet goed wat. Er worden veel goed klinkende ‘oplossingen’ aangedragen: meer geld, meer professionals, vaker op cursus, beter samenwerken, eenvoudiger financieren e.d. – dus ‘verbeteringen van het systeem’. Maar wordt daarmee de kloof tussen de leefwereld en de systeemwereld echt kleiner?
In de praktijk is dit niet zo makkelijk. We willen graag ‘het juiste’ doen. Maar wat is ‘het juiste’? En is ‘het juiste’ steeds hetzelfde of vaak iets anders? Komt ‘het juiste’ van professionals of van burgers? Of van hen samen? Ons lectoraat, Onbegrepen gedrag, Zorg en Samenleving, houdt zich bezig met zulke vraagstukken. We doen onderzoek, ontwikkelen visie en zoeken naar methodische manieren om ‘het juiste’ te doen op verschillende niveaus.
We willen en kunnen dit niet alleen doen. Daarom zijn we op zoek naar mensen met bezieling die zich in een leergemeenschap samen willen ontwikkelen in het omgaan met ‘ingewikkelde’ situaties. Kennis is daarbij belangrijk. Maar daarmee bedoelen we niet alleen kennis van een expert of uit een onderzoek. Ervaringskennis is zeker zo belangrijk: ervaring in het omgaan met ingewikkelde situaties, niet alleen als professional, ook als burger. Vaardigheden zijn tenminste zo belangrijk. Hoe kunnen wij vaardigheden ontwikkelen waardoor we de juiste dingen goed kunnen doen?
Wie zijn onderdeel van de leergemeenschap?
- Ervaringswerkers
- Naastbetrokkenen
- Zorgprofessionals
- Wijkagenten
- Wijkconsulenten/buurtbeheerders
- Woonbegeleiders
Doel
Ons doel is om nieuwe kennis en vaardigheden te ontwikkelen. Dat willen we samen doen door elkaar te ontmoeten, te inspireren en uit te dagen, waarbij we ervan uitgaan dat iedereen vanuit een actieve en reflectieve houding deelneemt. We leren met elkaar door praktijkervaringen uit te wisselen en daarop methodisch te reflecteren. Dat reflecteren doen we op de verschillende niveaus:
- Ervaringskennis en -kunde, achtergrond, referentiekader en belangen;
- De invloed van de context;
- Ingewikkeldheid en onbegrip vanuit sociaal-maatschappelijk en filosofisch perspectief.
We verwachten en vertrouwen erop dat er een groepsdynamiek ontstaat die ons voorbij bestaande kaders brengt en een nieuw perspectief op de 'onbegrepen gedrag' oplevert. Vooral de (terug)koppeling met de praktijk en de aandacht voor en het contact maken met de leefwereld is essentieel.
Uitvoering
- Eens per twee weken op donderdag vinden bijeenkomsten plaats.
- Startdatum 22 september.
- Bijeenkomsten duren van 15:00 tot uiterlijk 20:00 uur, inclusief samen eten.
- Op een centrale locatie in het land.
Werkvormen die we onder andere gaan inzetten:
- Inbreng van praktijkervaringen.
- Meelopen in elkaars praktijk.
- Analyse van interacties op basis van video-opnames.
- Rollenspellen met elkaar en mogelijk acteurs.
- Gasten vanuit diverse perspectieven: veiligheid, wonen, ervaringswerk, burgerparticipatie, hulpverlening.
Omdat we iets nieuws ontwikkelen hebben we informatie nodig over succesfactoren en verbeterpunten.
Voorafgaand en na afloop voeren we met alle deelnemers een gesprek. Hiermee bepalen we een begin en brengen we het leerproces in kaart. We verzamelen tussentijdse evaluaties van de bijeenkomsten en leggen onze reflecties vast. Dit vraagt ook een actief-kritische bijdrage van deelnemers. Samen creëren we iets en stellen steeds bij. Uit deze informatie halen we werkzame elementen die ons helpen in het doorontwikkelen van kennis en kunde.
Resultaten
We willen leren onder welke voorwaarden vakinhoudelijke groei met elkaar gecreëerd kan worden, waarbij het gaat om ingewikkelde situaties. Het leertraject geeft ons informatie over hoe deze vorm van “samen leren” in te passen is in onderwijs en praktijk. Het biedt deelnemers de kans om zich vakmatig verder te vormen en die inzichten over te dragen.
- Leerervaringen van deelnemers zijn in kaart gebracht op persoons-, team- en organisatieniveau.
- Praktische en didactische interventies die invloed hebben op de leerervaringen zijn inzichtelijk gemaakt.
- Kennisuitwisseling en persoonlijke vorming zijn samengekomen.
- Alle betrokkenen zijn geïnspireerd om vraagstukken in de praktijk vanuit de leefwereld kritisch te benaderen.
Projectleiders
Jessy Berkvens
Hans van Eeken
Bauke Koekkoek
Tjeerd Schatorjé
Nieuws en artikelen van het lectoraat
Psychische problematiek: lector Bauke Koekkoek pleit in Tweede Kamer voor gedegen analyse
De enorme stijging van het aantal mensen met een psychische stoornis. Zo heette het rondetafelgesprek van VWS in de Tweede Kamer. Lector Bauke Koekkoek was uitgenodigd: “De stijging zegt niets over de oorzaak van de problematiek. Het is belangrijk dat er een gedegen analyse wordt gedaan.”
Unieke inkijk in de gelaagde zorg
Wat speelt er in de zorg? Aannames zijn te vaak leidend. Bijvoorbeeld: de zorgtechneut kan toveren en lapt je zo weer op. Het boek van HAN-lector Bauke Koekkoek Helpen is moeilijk geeft je een unieke inkijk. Persoonlijke columns & essays over hoe we ‘helpen’ in Nederland hebben geregeld.
‘Je bent als hulpverlener je eigen instrument’ | Interview door Movisie
In een hulpverleningsrelatie is sprake van machtsongelijkheid tussen de hulpverlener en de cliënt. Niet iedere hulpverlener is zich daarvan bewust. Jessy Berkvens en Bertine Rosink coachen en begeleiden professionals meer en diepgaander te reflecteren op die samenwerking en interactie.
Onderzoekers spreken op congres
Op woensdag 14 september spreken Jessy Berkvens en Thijs Beckers van het lectoraat Onbegrepen gedrag, Zorg en Welzijn op het Congres Mensen met Verward Gedrag in Ede.
Nieuw politiehandboek voor onbegrepen gedrag: “Inlevingsvermogen is cruciaal”
Ben je handhaver of hulpverlener? Dat is een grote vraag voor politieagenten als zij te maken krijgen met mensen die verward gedrag vertonen. Bauke Koekkoek, lector Onbegrepen gedrag, Zorg en Samenleving bij de HAN en lector bij de Politieacademie én crisisdienstverpleegkundige, schreef een nieuw handboek voor de politie. “Ik hoop dat agenten en mensen uit het sociaal domein elkaar steeds beter vinden, ondanks dat ze verschillende talen spreken.”
Op zoek naar meer gelijkheid in de psychische zorg
Iedereen kijkt anders naar dezelfde kwestie. De één vindt het probleem overdreven, een ander ‘te gek voor woorden’ en een 3e zoekt een logische verklaring. Tijdens deze studiemiddag zoeken deelnemers een antwoord op de vraag: is er gelijk in de psychische zorg?
Wil jij werken aan structurele oplossingen?
‘Ingewikkelde’ situaties in wijken en buurten zorgen voor veel frustratie en onbegrip. Structurele oplossingen blijken er niet te zijn. Daar kan jij verandering in brengen. Meld je aan voor de Leergemeenschap Onbegrepen Gedrag. Start in september 2022, duur 6 maanden.
Sociaal werkers gaan stress tijdens agressiesituaties te lijf
Sociaal werkers krijgen regelmatig te maken met zowel fysieke als verbale agressiesituaties in hun werk. Logisch dus dat ze hierop getraind worden. Maar wat blijft er van die aangeleerde vaardigheden over, als je in een dreigende situatie onder hoogspanning staat?
Lector Bauke Koekkoek wint Publicatieprijs 2021 van SMV
De Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) kent haar Publicatieprijs 2021 toe aan Bauke Koekkoek, verbonden aan de Politieacademie en de HAN, voor zijn publicatie 'De kwestie van verwarde personen. Naar een andere benadering van onbegrepen gedrag'.
Niek Maassen ontvangt HAN-promotiebeurs voor onderzoek naar invloed van stress op handelen van sociaal werkers in agressiesituaties
Niek Maassen is docent aan de opleiding Social Work en tevens docent-onderzoeker bij het lectoraat Onbegrepen gedrag, Zorg en Samenleving. Onlangs ontving hij de HAN promotiebeurs voor zijn nieuwe onderzoek naar de invloed van stress op het handelen van sociaal werkers in agressiesituaties.
