Projecten
  1. Open up new horizons - HAN University of Applied Sciences
  2. Projecten
  3. School-naar-werk transities van jongeren

Promotieonderzoek School-naar-werk transities van jongeren

Neem contact opVoor meer informatie
Schrijf je inVoor onze nieuwsbrief
28611 student lacht naar ander

Hoe worden jongeren met een kwetsbare startsituatie voorbereid op maatschappelijke (arbeids)participatie? In het promotieonderzoek van Maritza Gerritsen, onderzoekt zij deze vraag vanuit het perspectief van de jongere zelf, de gemeente en de samenleving.

Snelle info

Status

Lopend

Startdatum

september 2018

Looptijd

4 jaar

Promovenda

Maritza Gerritsen

Onderzoeksvraag

Hoe worden jongeren met een ondersteuningsbehoefte (en veelal zonder startkwalificatie) voorbereid op hun school-naar-werktransitie? Wat zijn hun dromen en doelen? Welke ondersteuning hebben zij nodig? Welke invloed oefenen maatschappelijke visie, meritocratische waarden en de participatiesamenleving uit op hun toekomstperspectief? Goed en concreet inzicht in de antwoorden op deze vraag van Maritza Gerritsen-Ververs is noodzakelijk met het oog op de verwachtingen die jongeren hebben en de samenwerking met de professionals om hen heen, zoals sociaal werkers, docenten en frontlijnwerkers van gemeenten.  

Verwachte resultaten

Het onderzoek beoogt de volgende uitkomsten voor beroepspraktijk en onderwijs op te leveren:
  • Kennis over de ontwikkeling van het perspectief op (arbeids-)participatie van jongeren met een ondersteuningsbehoefte op het gebied van onderwijs en de toeleiding naar arbeid.
  • Aanknopingspunten voor professionalisering van betrokkenen bij de begeleiding van deze groep jongeren.
  • Het blootleggen van effecten van de meritocratische waarden van onze samenleving op de situatie van kwetsbare jongeren op de arbeidsmarkt. Hoe worden deze jongeren beïnvloed door de verwachting dat ze diploma’s halen en gegeven dat sociale status vooral samenhangt met meetbare verdiensten? Hoe kunnen deze jongeren een realistich toekomstperspectief ontwikkelen en wie of wat beïnvloedt dit perspectief? 
  • Hoe kunnen professionals ervoor zorgen dat deze jongeren een plek verwerven waar ze zich erkend en gewaardeerd voelen?

Onderzoeksmethode

Promovenda Maritza Gerritsen voert haar onderzoek uit onder de titel ‘School-naar-werktransities van jongeren met een ondersteuningsvraag in een samenleving met meritocratische waarden.’ Zij stelt in het kwalitatief onderzoek de jongere zélf centraal en neemt het eigen verhaal als uitgangspunt. “Deze werkwijze past bij erkenning voor het individu en bij een manier van kijken mét jongeren zelf die aansluit bij hun ontwikkelingsfase, reële mogelijkheden en ondersteuningsbehoefte.” Tegelijkertijd kunnen we niet om de invloed van de samenleving heen, waarbij theorie over meritocratische waarden van Swierstra &Tonkens (2008) en Sandell (2020) centraal staan.
 
Het promotieonderzoek is een longitudinaal, exploratief onderzoek in de gemeente Sittard-Geleen, op VSO Kristallis Aventurijn (Nijmegen) en de Mbo-Entreeopleiding binnen praktijkschool Produs (Arnhem). Het onderzoek bouwt voort op theorie van onder andere Richard Sennet over de waarde van werk en cruel optimism van Berlant (2011). Daarnaast karakteriseert Maritza de doelgroep als hulpvrager bij de gemeente op basis van een analyse van 400 dossiers van jongerenconsulenten in Sittard-Geleen, interviews en focusgroepen. Ook onderzoekt ze de werkwijze van deze jongerenconsulenten in hun rol als frontlijnwerkers en de risico’s die het werken met de complexe situatie van deze jongeren met zich meebrengt vanuit de theorie over moral dispositions van Zacka (2017). Studenten participeren als co-onderzoekers.

Betrokken hogeschool en universiteit

Dit promotieonderzoek wordt financieel ondersteund door de Academie Mens en Maatschappij van de HAN. Maritza Gerritsen voert haar doctoraatsstudie uit aan de Universiteit voor Humanistiek, in samenwerking met het HAN Lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit. Co-promotor is HAN-lector Lisbeth Verharen.

Voorlopige resultaten

In de gemeente Sittard-Geleen is onderzocht hoe het gemeentelijk Jongerenloket de doelgroep kwetsbare jongeren ondersteunt bij het vinden van werk, wonen en zelfstandigheid. Hieruit zijn zes typen hulpvragers geïdentificeerd en deze typen zijn op persoons-, omgevings- en maatschappelijk niveau beschreven. Ook is er uitgebreid onderzocht wat volgens een brede groep professionals (school, zorg, gemeente, hulpverlening) optimale ondersteuning is en hoe er omgegaan kan worden met de vaak complexe hulpvragen van de jongeren. Enkele uitkomsten: het Jongerenloket is met zijn laagdrempelige en presente benadering een aanwinst voor kwetsbare jongeren.
 
Collectieve en preventieve voorzieningen
Er zouden meer collectieve en preventieve voorzieningen moeten komen, de jongere moet centraal staan in doelen en financiering en professionals willen eerder kwetsbaarheid in beeld krijgen. 
 
Gat in ondersteuning
Ook is duidelijk geworden dat er een gat is ontstaan tussen de ondersteuning die een gemeente kan bieden en de verscherpte toegang tot de Wajong/afbouw Sociale Werkvoorzieningen. Deze groep jongeren vraagt intensieve ondersteuning, maar kan hiervoor nergens echt terecht.
 
Toekomstperspectief
Uit de eerste interviewrondes op twee genoemde scholen kwam dat veel jongeren die uitstromen zonder middelbare schooldiploma erg hoge doelen stellen ten aanzien van hun toekomst. Bij de jongeren die uitstromen op Mbo-Entreeniveau is dit ook zichtbaar en wordt met name duidelijk dat zij weinig zicht hebben op wat er bij volwassenheid en zelfstandigheid komt kijken. In een volgende dataverzamelingsronde zal met behulp van een creatieve methode hier nader naar gekeken worden. 
 
Bevragen van jongeren
Tot slot is uit literatuuronderzoek gebleken dat het meerwaarde heeft als jongeren zelf bijdragen aan de dataverzameling bij onderzoek naar hun school-naar-werktransitie. Met name de rol van ouders wordt genuanceerder en de wijze waarop de jongere wil dat de transitieondersteuning afgestemd wordt op diens individuele kenmerken en mogelijkheden komt meer in detail uit onderzoek waarin jongeren zelf bevraagd zijn dan uit onderzoek dat op basis van grote kwantitatieve databases is uitgevoerd of waar alleen professionals en ouders betrokken zijn. 

Contactgegevens

  • Maritza.Gerritsen@han.nl

    • Lectoraat: Versterken van Sociale Kwaliteit

    Rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en menswaardigheid zijn de centrale waarden van sociale kwaliteit. Het Lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit is gericht op sociale kwaliteit als middel om achterstellingen te doorbreken. Wij willen de kwaliteit van leven van mensen verbeteren.

    Nijmegen mensen in winkelstraat met kerk op achtergrond