CLEVER: Collectief Leren en Veranderen in het Onderwijs
Hoe werkt collectief leren in de praktijk van scholen? Dit project onderzoekt hoe leraren en schoolleiders in po, vo en mbo collectief professionaliseren ervaren. Wat werkt, wat belemmert en hoe draagt het bij aan beter onderwijs én werkplezier?

Aanleiding
Het belang en de meerwaarde van professionalisering van leraren wordt al langer erkend. Professionalisering kan bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs en het werkplezier van leraren. Leraren waarderen het gezamenlijk professionaliseren met collega's binnen (en buiten) de school. Daarnaast is een beweging gaande van individueel professionaliseren naar collectief leren. Bij collectief leren proberen leraren gemeenschappelijke leerdoelen- of uitkomsten te bereiken die hun gezamenlijke onderwijspraktijk zullen verbeteren. De vraag is hoe scholen (leraren en schoolleiders) dit zelf ervaren. Hoe kijken zij naar het organiseren van collectief professionaliseren in hun onderwijspraktijk? Welke uitdagingen zien zij op zich afkomen ook in het licht van onderwijsverbetering en vernieuwing? En zijn er verschillen tussen de onderwijssectoren (po, vo, mbo)?
Doel
Deze studie beoogt een representatief beeld te krijgen van collectief professionaliseren in Nederlandse scholen voor po, vo en mbo. Het doel is om inzicht te krijgen in de organisatie van professioneel leren binnen de school en de bevorderende en belemmerende factoren die een rol spelen bij het realiseren van impact van collectief professionaliseren op de onderwijspraktijk van leraren.
Methode van het onderzoek
Om deze doelstelling te behalen worden twee deelstudies uitgevoerd:
Deelstudie 1
In de eerste deelstudie wordt een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd in po, vo en mbo. Om verschillende perspectieven op collectief professionaliseren in beeld te brengen, worden meerdere respondenten per school bevraagd.
Deelstudie 2
In de tweede deelstudie worden per onderwijssector een aantal in-depth cases bestudeerd van scholen waar deze vorm van professionaliseren goed ingebed is. De cases worden in beeld gebracht door individuele interviews en groepsinterviews
Projectteam
Katrijn Opstoel
Onderzoeker Professionaliteit van leraren projectleider
Helma Oolbekkink
Lector Professionaliteit van Leraren
Janneke van der Steen
Senior Onderzoeker Eigentijds beoordelen en beslissen
Marloes de Lange
Onderzoeker Responsief Beroepsonderwijs
Eline den Tuinder
onderzoeker Eigentijds beoordelen en beslissen