CLEVER: Collectief Leren en Veranderen in het Onderwijs

Hoe werkt collectief leren in de praktijk van scholen? Dit project onderzoekt hoe leraren en schoolleiders in po, vo en mbo collectief professionaliseren ervaren. Wat werkt, wat belemmert en hoe draagt het bij aan beter onderwijs én werkplezier?

Lerarenopleider helpt twee studenten door iets aan te wijzen op de laptop die voor hun staat.

Periode

Periode

1 januari 2025- 31 december 2026

Subsidie

Samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs

Projectleider

Katrijn Opstoel

Partners

Inspectie van het onderwijs

Aanleiding

Het belang en de meerwaarde van professionalisering van leraren wordt al langer erkend. Professionalisering kan bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs en het werkplezier van leraren. Leraren waarderen het gezamenlijk professionaliseren met collega's binnen (en buiten) de school. Daarnaast is een beweging gaande van individueel professionaliseren naar collectief leren. Bij collectief leren proberen leraren gemeenschappelijke leerdoelen- of uitkomsten te bereiken die hun gezamenlijke onderwijspraktijk zullen verbeteren. De vraag is hoe scholen (leraren en schoolleiders) dit zelf ervaren. Hoe kijken zij naar het organiseren van collectief professionaliseren in hun onderwijspraktijk? Welke uitdagingen zien zij op zich afkomen ook in het licht van onderwijsverbetering en vernieuwing? En zijn er verschillen tussen de onderwijssectoren (po, vo, mbo)?

Doel

Deze studie beoogt een representatief beeld te krijgen van collectief professionaliseren in Nederlandse scholen voor po, vo en mbo. Het doel is om inzicht te krijgen in de organisatie van professioneel leren binnen de school en de bevorderende en belemmerende factoren die een rol spelen bij het realiseren van impact van collectief professionaliseren op de onderwijspraktijk van leraren.

Methode van het onderzoek

Om deze doelstelling te behalen worden twee deelstudies uitgevoerd:

Deelstudie 1
In de eerste deelstudie wordt een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd in po, vo en mbo. Om verschillende perspectieven op collectief professionaliseren in beeld te brengen, worden meerdere respondenten per school bevraagd.

Deelstudie 2
In de tweede deelstudie worden per onderwijssector een aantal in-depth cases bestudeerd van scholen waar deze vorm van professionaliseren goed ingebed is. De cases worden in beeld gebracht door individuele interviews en groepsinterviews

Projectteam

Katrijn Opstoel

Onderzoeker Professionaliteit van leraren projectleider
Portret, onderzoek

Helma Oolbekkink

Lector Professionaliteit van Leraren
Portret Helma Oolbekkink

Janneke van der Steen

Senior Onderzoeker Eigentijds beoordelen en beslissen
Portretfoto van Janneke van der Steen, gele trui dragend met lange ketting

Marloes de Lange

Onderzoeker Responsief Beroepsonderwijs
Marloes de Lange

Eline den Tuinder

onderzoeker Eigentijds beoordelen en beslissen
Portretfoto Eline den Tuinder,  licht groene blouse