Project Samenwerken aan ambulante (Gezins)hulp (SWAG 1.0)

kinderen hangen aan rand bij het zwembad

Goede samenwerkingsrelaties van professionals met cliëntsystemen én met betrokken andere hulpverleners zijn belangrijk. Ze voorspellen het resultaat van hulp aan jeugdigen en gezinnen. Dit onderzoek zorgt ervoor dat bestaande inzichten over hulp aan jongeren en gezinnen goed worden benut.

Snelle info

Projectleider:

Joris van Veen

Startdatum:

September 2018

Status:

Afgerond

Subsidie:

ZonMW (sept 2018-2020)

Aanleiding van het project

In september 2018 is in het kader van de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd (AWTJ) ‘Inside Out’ te Nijmegen het project Samen Werken aan Ambulante Gezinshulp (SWAG) gestart. Binnen dit project is gewerkt aan de ontwikkeling van een duurzame leergemeenschap, waarin ouders en jeugdigen, ervaringsdeskundigen, jeugd- en gezinswerkers, docenten, studenten en onderzoekers kennis en expertise uitwisselen om betere samenwerking tot stand te brengen en directer van en met elkaar te leren over (het vormgeven van) samenwerking.

Doel

De centrale doelstelling van deze leergemeenschap is het optimaliseren van het vermogen van (toekomstige) hulpverleners om positieve samenwerkingsrelaties te realiseren met jeugdigen, hun ouders, het sociale netwerk van het gezin en met collega-hulpverleners in de context van ambulante hulp aan jeugdigen en gezinnen.
 
Het uiteindelijke doel van dit project is dat:
 
het aantal jeugdigen dat tussen wal en schip valt afneemt;
jeugdigen en gezinnen zich beter behandeld voelen;
het normaler wordt passende hulp sneller te ontvangen;
zodoende verergering van de problematiek voorkomen wordt.
 
Om dit voor elkaar te krijgen wordt gewerkt aan kennisontwikkeling en kennisdeling over samenwerkingsrelaties met jeugdigen en gezinnen. En over samenwerking tussen professionals onderling. Dit gebeurt binnen deze leergemeenschap op leerwerkplaatsen op locatie en op overstijgende casuïstiek-bijeenkomsten. Voor de verschillende stakeholders wordt gezocht naar manieren om de kennis in te bedden.

Resultaten

Gedurende de looptijd van het SWAG project zijn meerdere activiteiten uitgevoerd om enerzijds de samenwerking tussen hulpverleners, jongeren met ervaringskennis, onderzoekers, docenten en studenten te verbeteren en anderzijds het op samenwerking gerichte handelen van (toekomstig) hulpverleners te bevorderen. Hieronder volgt een uiteenzetting van de belangrijkste opbrengsten voortgekomen uit het werken in de leergemeenschap SWAG: 

  • Procesevaluatie

    De opbouw en ontwikkeling van de leergemeenschap is met een procesevaluatie gevolgd. In dit rapport presenteren wij de bevindingen van deze procesevaluatie. Door Eva Onstenk en Marion van Hattum. 

     

  • Training met bijbehorende trainingshandleiding

    Als onderdeel van deze leergemeenschap is het studentproject Samenwerkingskwesties in Beeld ontstaan. Binnen dit studentproject analyseren vierdejaars bachelor studenten van de HAN in het kader van hun afstuderen, beeldopnames van de IAG hulpverleners met behulp van een speciaal ontwikkeld meetinstrument: de SOFTA (System for Observing Family Therapy Alliances) (Friedlander, Escudero, & Heatherington, 2006). Om de bachelor studenten te leren werken met de SOFTA is vanuit het lectoraat WFJO een training ontwikkeld voor deze studenten met een bijbehorende trainingshandleiding voor de trainers. Voor meer informatie over dit studentproject wordt verwezen naar het project 'Studentenproject Samenwerkingskwesties in beeld'.  

  • Levende leerlijn

    In het project SWAG is een eerste prototype van een levende leerlijn over betekenisvolle samenwerking vormgegeven. Opleiding gebruiken deze leerlijn bij het vormgeven van het curriculum. Op deze wijze dragen we bij aan duurzame kenniscirculatie rondom het thema samenwerking. Voor meer informatie over deze levende leerlijn wordt verwezen naar project SWAG 2.0.

     

  • Aanpassing opleiding IAG

    De post hbo-opleiding Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG) van de HAN is onderdeel van de leergemeenschap SWAG. Naar aanleiding van het werken in deze leergemeenschap, is deze IAG opleiding aangepast. 

  • Overige resultaten

    Projectleider Joris van Veen is voor de 'Voor de Jeugddag' geinterviewd. De Voor de Jeugd Dag is er voor iedereen die zich met jongeren bezig houdt. Van gemeenten tot cliëntenorganisaties en van kinderopvang tot zorgaanbieders. 

    Op het jaarlijkse IAG congres is een presentatie verzorgd over de opbrengsten van het werken in de leergemeenschap SWAG. Ook hebben de aanwezigen kennisgemaakt met het gedetailleerd observeren van beeldmateriaal met behulp van de SOFTA.

Kennisclip Meervoudige Alliantie

Onze partners

Regionaal leernetwerk

Bestaande inzichten moeten een plek krijgen in het handelen van (toekomstige) professionals. Bestaande kennis moet worden doorontwikkeld en jeugdigen en gezinnen moeten effectievere hulp krijgen. Het Lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp onderzoekt hoe dit het beste vormgegeven kan worden. Dit doet zij niet alleen, maar samen met de HAN bachelor- en master- en post-hbo-opleidingen in het sociale domein, en partners uit het brede jeugdveld. Ze bundelen hun krachten in een regionaal leernetwerk. Dit leernetwerk valt onder de vlag van de Academische Werkplaats Jeugd in Nijmegen, Inside-Out. Het Lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp is penvoerder en projectleider. Het project wordt gefinancierd door ZonMw.

Analyse beeldopnames van intensieve, ambulante gezinsbehandeling

Kern van dit leernetwerk vormt de samenwerking rondom intensieve ambulante gezinsbehandeling. Waarbij bachelor studenten beeldopnames van ambulant hulpverleners analyseren in de wijze waarop zij de meervoudige allianties in een casus vormgeven. Momenteel wordt een plan voor duurzame voortzetting van het leernetwerk in de regio ontwikkeld met genoemde partners. De wens is uitgesproken om een grootschalig vervolgonderzoek naar optimalisering van de samenwerking vorm te geven. Aandacht voor de samenwerking met migranten- en vluchtelingengezinnen en ook voor gezinnen waar sprake is van een lage sociaal-economische status, vormt hier nadrukkelijk onderdeel van. En sluit bovendien aan bij de uitgangspunten van het HAN Zwaartepunt Health. Streven is om dit vervolgonderzoek uit te laten monden in een promotietraject (via een RAAK Pro aanvraag).

Meer weten over dit project?

Joris van Veen, o.a. hoofddocent en coördinator van de opleiding Pedagogiek en Intensieve Gezinsbehandeling

  • joris.vanveen@han.nl
  • Eva Onstenk, onderzoeker bij het Lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd-en Opvoedhulp

  • eva.onstenk@han.nl
  • Lectoraat
     

    Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp

    Professionals in de jeugdzorg werken elke dag opnieuw met zeer verschillende mensen. Hoe realiseer je dan een goede en dus effectieve samenwerkingsrelatie? En hoe zorg je dat deze goed blijft? Het Lectoraat Werkzame Factoren in Jeugd- en Opvoedhulp focust op samenwerkingsvraagstukken in jeugd- en opvoedhulp.  

    jongen in park die hand van ouder vasthoudt

    Publicaties

    Vanuit het Lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp verschijnen regelmatig publicaties. Bekijk het overzicht hier.