Vezelhennep

Minder CO2 uitstoot dankzij vezelhennep

Close-up van vezelhennep voor biobased applications

In 2030 moet de CO2 uitstoot 49% minder zijn dan in 1990. Het project Biomassa voor Energie & Grondstoffen onderzoekt hoe te stoppen met fossiele brandstoffen en overstappen op grondstoffen uit biomassa. Projectmanager Richèle Wind: “Om de klimaatdoelen te halen, moeten we af van olie en steenkool.”

De biomassa waar het onderzoek zich bij de HAN vooral op richt, zijn groene plantaardige rest- en afvalstromen die door bioraffinage worden omgezet in brandstof en biobased producten als bioplastic. Daarnaast zijn er gewassen die speciaal voor biomassa worden geteeld. Richèle Wind, projectmanager bij HAN Biocentre en één van de leiders van het project en vertelt: “Biomassa zal naast wind- en zonne-energie gebruikt moeten worden als energiebron voor specifieke toepassingen en daarnaast ook als hernieuwbare grondstof voor materialen en chemicaliën.” Het project Biomassa voor Energie & Grondstoffen is één van de 3 projecten van het HAN-zwaartepunt Sustainable Energy & Environment (SEE).

De mogelijkheden van vezelgewassen

Binnen het project gaat er vooral worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn van vezelgewassen. “Vezelgewassen zoals vezelhennep zijn erg in opkomst in Nederland. Je kunt ze inzetten voor veel verschillende toepassingen: textiel, bouwmaterialen, veevoer, en je kunt er inhoudsstoffen met gezondheidsbevorderende effecten uit winnen. Het is een éénjarig gewas dat jaarlijks per hectare ook nog eens zo'n 15 ton CO2 opneemt.” Voor de landbouw blijken vezelgewassen ook al interessant. “Ze bevorderen de bodemvruchtbaarheid en het is een sterk gewas: in tijden van droogte blijft het groeien. ”Studenten Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en Chemie onderzoeken de technologische processen, en die van de minor Circulaire Economie gaan onderzoeken wat de toepassingen kunnen zijn.”

Vezelgewassen zoals vezelhennep zijn erg in opkomst in Nederland. Je kunt ze inzetten voor veel verschillende toepassingen: textiel, bouwmaterialen, veevoer, en je kunt er inhoudsstoffen met gezondheidsbevorderende effecten uit winnen. Het is een éénjarig gewas dat jaarlijks per hectare ook nog eens zo'n 15 ton CO2 opneemt.

Paaltjes maken uit bermgras

Een ander voorbeeld. “Rijkswaterstaat weet inmiddels niet meer wat ze met al hun bermgras moeten doen. Wij buigen ons over die vraag, en willen met de suikers uit het gras middels micro-organismes bioplastic creëren. Daarmee kunnen dan bijvoorbeeld paaltjes worden gemaakt die Rijkswaterstaat kan plaatsen. Studenten Commerciële Economie kunnen weer gaan kijken wat voor toepassingen je nog meer met dat plastic kunt bedenken en buigen zich over de businessmodellen om het economisch rendabel te maken.” Het gebruik van biomassa is niet geheel onomstreden. “Er bestaat enige discussie over en die gaat vooral over de inzet van hout in biomassacentrales. Hout is geen efficiënte brandstof en nieuwe bomen groeien niet snel genoeg om CO2 uitstoot in hetzelfde tempo te compenseren. We richten ons daarom ook voornamelijk op alternatieven voor hout. Verder moet je biomassa altijd zorgvuldig en intelligent inzetten, bij voorkeur via cascadering.”

Multidisciplinaire aanpak is essentieel

Hoe ziet Wind de rol van de HAN de komende vier jaar uiteindelijk voor zich, als ze even mag dromen? “Uiteindelijk wil je natuurlijk dat we echt bijdragen aan die CO2-reductie door het ontwikkelen van kennis voor het opleiden van de juiste mensen en het bevorderen van innovatie bij het MKB. Wil je dat voor elkaar krijgen, dan heb je echt die multidisciplinaire aanpak nodig.” Dat is volgens Wind aan de HAN wel toevertrouwd. “De businessmodellen moeten kloppen, want we willen bedrijven helpen met de ontwikkeling van bio-based producten. We hebben een unieke expertise in huis op het gebied van bioraffinage-en biotechnologie én van circulaire economie. Dat is een mooie combinatie waarmee je studenten klaarstoomt als professionals in een veranderende, straks hopelijk CO2 neutrale wereld.”

Associate lector Richele Wind van Biodiscovery