Aan de slag!

Hogescholen zelf aan de slag met toolkit Leven Lang Ontwikkelen

31854 close-up kaarten van kaartspel

Een leven lang ontwikkelen, dat is wat nodig is in de 21e eeuw. Maar zijn de opleidingen, bij-, na- en omscholingen van hbo-instellingen daar wel altijd even goed, slim en handig op ingericht? Met de toolkit Leven Lang Ontwikkelen (LLO) kunnen hogescholen antwoord vinden op die vragen. De Vereniging

Jos Sanders is lector Human Capital Innovations bij het HAN Kenniscentrum Kwaliteit van Leren. Volgens hem is het lineaire loopbaanmodel van leren-werken-pensioen “volstrekt achterhaald”. Aldert Jonkman, coördinator algemeen onderwijsbeleid van de Vereniging Hogescholen, onderschrijft dat: “Opleiden, bijscholen, nascholen, omscholen: het hbo is zich zeer bewust van de noodzaak tot levenslang ontwikkelen. Maar ontwerpen we al dat onderwijs wel altijd even goed, even slim, even handig?”

Helpen eigen vragen en antwoorden helder te krijgen

Sanders: “Bij een leven lang ontwikkelen komt zoveel kijken dat het soms lastig is door de bomen het bos te zien. Bijvoorbeeld: Wat hebben je studenten nodig en wat kunnen ze? Maar ook: Wat moet je daar als hogeschool pedagogisch en didactisch voor in huis hebben, hoe zit het met toetsen en beoordelen, en hoe organiseer je alles?” In het ontwikkelteam van de toolkit zaten docenten, managers en bijvoorbeeld onderwijsadviseurs uit alle delen van het hbo. Jonkman: “We hadden een aantal scenario’s kunnen beschrijven, maar dan bedenk je voor de ander wat die moet doen. Veel liever helpen we de hogescholen en hun opleidingen om de eigen vragen helder te krijgen en daar zelf de antwoorden bij te vinden.”

Kaartspel, kennisgids én praktijkcases

De toolkit Leven Lang Ontwikkelen biedt precies dát, vertelt Sanders: “Op de eerste plaats is er het kaartspel, met vragen die je gericht aan het denken zetten en nieuwe inzichten geven. Maar er hoort ook een boekje bij met praktijkcases en een kleine gids, die alle LLO-kennis van het Kenniscentrum Kwaliteit van Leren toegankelijk beschrijft. Die drie samen bieden een uitstekende basis voor het beoordelen en ontwerpen van LLO-trajecten voor volledige (deeltijd) opleidingen, maar ook voor onderdelen als flexibel onderwijs, werkplekleren en modulair aanbod.”

Speels nadenken over belangrijke vragen

Het LLO-spel is tijdens het congres van de Vereniging Hogescholen gespeeld door een aantal onderwijsprofessionals. Raoul van Etten, voorzitter van het managementteam HAN Deeltijd, was een van hen. “Ik speelde de variant die helpt om op bestuurlijk niveau keuzes te maken. De deelnemers waren enthousiast. Het spel zet je op een wat speelse manier aan het denken over relevante vragen. Dat vergroot niet alleen de betrokkenheid bij het onderwerp, maar draagt ook bij aan de professionalisering.” 
 
Hoewel het spel in eerste instantie bedoeld is voor docenten en bestuurders op het hbo, raadt Sanders hen aan ook anderen aan tafel te vragen: “Sowieso werkgevers, maar bijvoorbeeld ook gemeenten of organisaties als het UWV, afhankelijk van de doelgroep. Met het spel, de kennisgids en het bijbehorende boekje vol praktijkcases kunnen ze samen een flinke slag maken op het gebied van leven lang ontwikkelen.”