Stuurkracht Challenge
Innovatief mbo- en hbo-onderwijs vraagt om stuurkracht: regie over het eigen leerproces. Veel studenten worstelen hiermee. Docenten zoeken tools om hen te helpen. Daarom ontwikkelden we de Stuurkracht Challenge: een tool om student agency te versterken.

Materialen om zelf mee aan de slag te gaan
Wil je zelf aan de slag met de challenge? Hieronder vind je alle materialen die je nodig hebt om de challenge te gaan spelen. Het is hiervoor wel belangrijk dat je het bestand met daarin de kaarten uitprint. Per 4 studenten dient 1 volledige set te worden geprint. Om het spelen van de challenge te begeleiden hebben we ook een begeleidende PowerPoint toegevoegd die je stap voor stap door de challenge meeneemt. Tot slot is ook het volledige onderzoeksrapport te downloaden waarin precies kan worden gekeken hoe de challenge tot stand is gekomen en welke resultaten het proces heeft opgeleverd.
Projectteam
Harry Stokhof
Senior Onderzoeker
Kyle van den Langenberg
Onderzoeker
Stuurkracht: Regie nemen over je eigen studie
Innovatief en flexibel mbo en hbo onderwijs vraagt om student agency, ofwel: stuurkracht van de student. Studenten nemen dan bewust en proactief regie over hun leerproces. Ze durven buiten de gebaande paden te bewegen en denken na over hoe ze invloed kunnen uitoefenen op hun eigen leerproces en leeromgeving. Docenten zien studenten worstelen met deze stuurkracht. Uit praktijk en theorie (Kuhn, et al., 2022) blijkt dat een gebrek aan stuurkracht het optimaal functioneren in innovatieve en flexibele leeromgevingen kan blokkeren. Studenten hebben ondersteuning nodig om hun stuurkracht te ontwikkelen en docenten missen tools om hen daarbij te helpen.
Doel van het onderzoek
Bij aanvang van dit onderzoek was er nog geen goede tool beschikbaar om stuurkracht bij studenten te stimuleren. Dit onderzoek heeft daarom een challenge ontwikkeld die mbo- en hbo-studenten helpt meer regie te nemen binnen hun studie. Zowel de werkende elementen als de impact van de challenge zijn tijdens de ontwikkeling van het spel onderzocht.
Aanleiding van het onderzoek
De basis voor deze challenge ligt in een bestaand spel voor docenten (SuperAgent) waarmee docenten hun teacher agency verder kunnen ontwikkelen en versterken. Na kennismaking met dit spel kwamen vanuit docenten uit mbo en hbo al snel vragen naar een versie voor studenten. Zij zagen namelijk dat studenten moeite hebben met keuzes maken en initiatief nemen, iets wat door COVID-19 is versterkt.
Aanpak
In 2023 startten HAN-onderzoekers van het lectoraat Professionaliteit van Leraren een verkennend ontwerponderzoek naar een spel dat student agency versterkt, gebaseerd op het bestaande spel voor docenten.
In de eerste fase van het onderzoek zijn docenten (o.a. van verschillende HAN opleidingen (bedrijfskunde, pabo en circulaire economie)) geïnterviewd. Aan deze docenten is gevraagd hoe het spel passend zou kunnen zijn in hun opleiding. De reactie was positief.
Vervolgens is tijdens meerdere ontwikkel- en spelsessies met studenten en docenten nagedacht over hoe zo’n spel eruit zou kunnen zien. Er werd o.a. nagedacht over taalgebruik en lay-out, passend bij studenten, inhoudelijk sterke rollen en aansprekende acties.
Resultaat
Het uiteindelijke resultaat is een challenge waarin een docent/begeleider samen met een groep studenten aan de slag kan met het werken aan hun stuurkracht. De kracht van de challenge zit hem grotendeels in het goede gesprek dat wordt gevoerd aan de hand van verschillende stuurkrachtrollen en de concrete acties die studenten gaan bedenken waarmee zij met hun eigen stuurkracht aan de slag kunnen..
Lees hier de hele onderzoeksrapportage
professionaliteit van leraren
Docenten moeten veel kunnen. Leerlingen interesseren, een relatie met hen opbouwen, de orde bewaren en kennis overdragen. En dat allemaal tegelijk. Binnen ons lectoraat staat de ‘stuurkracht’ van (toekomstige) professionals in het onderwijs centraal.

Slim - Smart Region
Ons leven en werk wordt digitaler. In het zwaartepunt Slim - Smart Region werken we aan de wendbaarheid van mensen, teams en organisaties. Zodat we optimaal van al die nieuwe technologie profiteren. We, dat zijn docenten, onderzoekers, studenten en ondernemers. Samen maken we deze regio superslim.
