Communityvorming in neurorevalidatie

Ter gelegenheid van het afscheid van Paul van Keeken, coördinator van de master Neurorevalidatie en Innovatie, vond op 17 november het mini-symposium ‘Communityvorming’ plaats. Tijdens het symposium werd ingegaan op de meerwaarde van communities in het domein van neurorevalidatie en patiëntenzorg en de invloed van digitalisering op het vormen van communities.

224339 master neurorevalidatie en innovatie docent testimonial paul van keeken

‘Ik hoor erbij, dus ik besta’

Esther van Popta:‘Communityvorming is een breed begrip. Ik zie een community als een samenwerkingsverband tussen docenten, studenten, onderzoekers, bedrijven/instellingen, patiënten/cliënten die samenwerken aan maatschappelijke vraagstukken. Als je daadwerkelijk samen wil leren, dan heb je meer nodig. Namelijk gelijkwaardigheid, gedeelde verantwoordelijkheid, nabijheid, vertrouwen en commitment.

Belangrijk in een community is een ‘sense of belonging’, het gevoel hebben dat je erbij hoort. Dat maakt dat je ook wilt investeren in die community. Als je wilt leren, in welke omgeving dan ook, moet er ruimte zijn om fouten te maken. Als je geen ‘sense of belonging’ hebt, dan wordt het lastig om een community levend te houden.

De grootste uitdaging van een community is dat je toewerkt naar een gezamenlijk belang. Bij een aantal samenwerkingsverbanden van communities van de HAN (zoals de werkplaatsen zorg en welzijn) is onderzocht wat wel en niet werkt: Je moet samen een koers en ambitie bepalen en je hebt een wendbare organisatie én een verbinder nodig.'
 

Debat communityvorming neurorevalidatie

Tijdens het debat werd een aantal stellingen over communityvorming op het domein van de neurorevalidatie besproken, met de volgen panelleden:

  • Leo Brederveld, Directeur van AXON leertrajecten. Samen met onder andere Paul van Keeken ‘Samen Neurowijzer’ opgericht om een passend scholingsaanbod te ontwikkelen voor alle beroepsgroepen op het gebied van hersenbeschadiging. 
  • Lucas Koester, alumnus master Neurorevalidatie en Innovatie. Hij werkt als fysiotherapeut in de eerstelijn, is voorzitter en oprichter van het multidisciplinaire eerstelijns Neuronetwerk Zuid- Kennemerland en projectmedewerker bij het Kennisnetwerk CVA Nederland voor de Handreiking Eerstelijns Herstelzorg.
  • Ton Satink, Associate lector van het lectoraat Neurorevalidatie - Eigen Regie en Participatie van de Academie Paramedische Studies van de HAN. Verbonden aan de Master Neurorevalidatie en Innovatie en aan de Europese Master Ergotherapie van de HvA.
  • Rudie van den Heuvel, teamleider Industrieel Product Ontwerpen HAN en patiënt met ziekte van Parkinson sinds zijn 35e.

Stelling 1: Communityvorming is een utopie; organisaties hebben eigen doelen en organisatorische en financiële kaders

Samenwerking is een belangrijk onderwerp rondom community-vorming, geven verschillende deelnemers aan. Als de problemen groot genoeg zijn, dan moet je wel samenwerken, bijv. in de ouderenzorg, dan kan je het niet alleen. Samenwerken moet wel een doel hebben, zo kan je groeien als organisatie.

Ook als we voor de cliënt goede zorg willen leveren,  moeten we gaan samenwerken. In het integraal zorgakkoord staat ook dat de problemen zo groot zijn, dat kun je niet meer als individuele professional of instelling oplossen. Er zijn randvoorwaarden nodig om dat te veranderen, zoals de bekostiging en mensen die op randgebieden zitten, zoals arbeid en zorg.

Rudie: ‘Je hebt die ziekte, je moet ermee zien te dealen. Dan ga je mensen opzoeken. Dat is het begin van een community. Jong en Parkinson is zo’n community’. Op het gebied van preventie en sport wordt van alles opgezet. Zoals de bikeclub op het Radboud.'

Stelling 2: De toekomst vraagt om zorgprofessionals die gespecialiseerd zijn in één diagnosegroep, waarin geen onderscheid gemaakt wordt in verschillende professies.

Ton Satink: ‘We weten dat er steeds minder zorgprofessionals zijn in de toekomst. Dat vraagt heel veel van de HAN en andere opleiders om nieuwe professionals op te leiden. Ik denk aan een generiek lerende professional  die met  een diagnosegroep heel goed kan werken. Maar heb je een expert nodig, dan moet je misschien naar een ergotherapeut, fysiotherapeut, logopedist etc. Binnen de HAN wordt er nagedacht om een gezamenlijke propedeuse voor paramedische studenten aan te bieden. Zodat we een groot deel van de opleiding generiek opleiden en daarnaast een deel specialisatie.’

Als voorbeeld wordt een project over casemanagers met hersenletsel genoemd. Dat zijn gespecialiseerde casemanagers. Daar komen de ingewikkelde casussen van mensen met hersenletsel terecht. Of de pilot met een casemanager voor longcovid patiënten in de 1e lijn. Die zetten het zorgpad uit, samen met de patiënt.

In de kinderrevalidatie wordt de samenwerking in de 1e, 2e en 3e lijn als uitdaging genoemd. Om het kind en de ouder zo dicht mogelijk bij huis zorg bieden. De expertise wil je voor de ouder op het juiste moment op de juiste plek laten samenkomen.

Er moet een vuurtje branden 

Stelling 3 : Community neurorevalidatie is alleen succesvol als er voldoende kennis/informatiebronnen beschikbaar zijn.

De ervaring van iedere patiënt is waardevol voor een andere patiënt. Zo’n bron is dan onderdeel van een community.

Rudie geeft aan dat het wel belangrijk is om de nieuwste kennis en inzichten met elkaar te delen. 'Ik denk dat mensen elkaar weten te vinden. We begonnen met een online ladenkast met thema’s. Iemand moet dat bijhouden. Een Parkinsonvereniging kan dat wel bijhouden en overnemen.'

Ton: 'Kennis is van belang om een community overeind te houden. Samen met het Radboudumc hebben we onderzoek gedaan naar de herstelzorg rondom Covid. De bestaande communities rondom neurorevalidatie, oncologie bijvoorbeeld  zochten elkaar op omdat daar het vuurtje was. Dan zoeken ze elkaar op, dan maken ze gebruik van bestaande netwerken of er worden nieuwe gevormd.'
 

Paul van Keeken

Paul heeft na 45 werkzame jaren de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Paul heeft als verpleegkundige een grote rol gespeeld bij het implementeren van het NDT-concept (Neuro-Developmental Treatment; de voorloper van neurorevalidatie). Hij heeft nationaal en internationaal een rol gespeeld in de beroeps-vereniging van neuroverpleegkundigen. Ook is Paul leidinggevende geweest van neuroverpleegafdelingen van het Radboudumc en coördinator van de Master Neurorevalidatie en Innovatie van de HAN.

 

Afscheidssympsium Paul van Keeken