Kennislabs voor toekomstgericht onderwijs

Hoe maak je onderwijs toekomstbestendiger? En hoe doen we dat samen? Het Sprong Voorwaarts netwerk is een anders georganiseerd netwerk van onderwijsmensen. Het netwerk organiseert verschillende kennislabs gericht op onderwijsvernieuwing.

Lectoraat meervoudige professionaliteit van leraren helma oolbekkink

SPRONG Voorwaarts

Binnen SPRONG Voorwaarts gaan verschillende onderwijspartners aan de slag met vraagstukken die te maken hebben met toekomstgericht onderwijs. Het gaat hierbij om maatschappelijke vraagstukken zoals sociale ongelijkheid, individualisering, nieuwe technologieën en duurzame ontwikkeling. Scholen ontwikkelen nieuwe onderwijsconcepten en/of praktische innovaties om leerlingen beter voor te bereiden op de toekomst. Belangrijke kenmerken hierbij zijn bijvoorbeeld aandacht voor diverse leerbehoeften bij leerlingen, zelfsturing en samenwerking tussen leerlingen.

Kernteam

 Lector Meervoudige proffessionaliteit van Leraren, Helma Oolbekkink is lid van het kernteam van het project. Samen met onderzoekers en docenten van de Academie Educatie is ze betrokken bij een aantal van de kennislabs. SPRONG Voorwaarts krijgt subsidie uit de regeling SPRONG –Educatief.

Onderwijs vernieuwen heeft consequenties voor de onderwijsorganisatie

4 thema's van onderwijsvernieuwing

Helma: “Onderwijs vernieuwen heeft consequenties voor de onderwijsorganisatie, de rollen van en samenwerking tussen de onderwijsprofessionals. Ondanks een diversiteit aan invullingen van toekomstgericht onderwijs worstelen scholen uit verschillende sectoren met soortgelijke vraagstukken.” Binnen het project worden daarom vier (samenhangende) thema’s onderscheiden: 

  • anders doen (andere vakinhoud, andere manier van lesstof aanbieden) 
  • anders zijn (andere rollen als leraar, team, etc.) 
  • ander organiseren (andere groeperingsvormen van leerlingen, lestijden, roosters, etc.) 
  • anders sturen (anders samenwerken en leidinggeven) 

Kennislabs

In hybride kennislabs van opleiders, onderzoekers, leraren en schoolleiders werken de teams binnen SPRONG Voorwaarts op een onderzoeksmatige wijze aan praktische oplossingen voor deze vraagstukken. “In deze kennislabs creëren, ontwerpen, onderzoeken en leren we met de onderwijspraktijk en de omgeving onder leiding van een kennisregisseur,” vertelt Helma. De kennislabs zijn begin september in verschillende regio’s gestart. Wat het oplevert wordt nu gedeeld op het online platform.

Anders doen. Leren verandert. In kennislabs werken naar anders leren.

Vanuit de Academie Educatie participeren verschillende onderzoekers en docenten in de volgende kennislabs.  

  • Regionaal Kennislab ‘Anders Zijn’: over de professionele identiteit van leraren (in-opleiding) in de context van onderwijsvernieuwingen 
    In dit kennislab staat de rol van de leraar in toekomstgericht onderwijs centraal. Het gaat meer specifiek om de professionele identiteit van de leraar, de manier waarop de leraar naar zichzelf kijkt en zijn rol als leraar waardeert.  

  • Regionaal Kennislab ‘Anders doen’: over didactisch coachen van leerlingen  
    Dit kennislab ontwikkelt kennis over hoe docenten vanuit een coachende rol de ontwikkeling van leerlingen kunnen stimuleren. We kijken hierbij ook expliciet naar de docent als persoon. Op welke manier kunnen zij zich ontwikkelen tot een meer coachende docent? Deze kennis vertalen we in instrumenten die de praktijk ondersteunen. 

  • Regionaal Kennislab ‘Anders doen’: over coachen in een innovatieve leeromgeving  
    De ‘coach in vernieuwingsonderwijs’ staat centraal. Begeleiden van leerlingen/studenten goed zicht  op dat wat leerlingen/jongeren nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. De student/leerling staat bij onze denk- en ontwikkelactiviteiten centraal en een belangrijk onderdeel is de relatie tussen de docent en student. De student moet partner zijn bij onderwijsactiviteiten.  

  • HAN Kennislab ‘Toekomstgericht onderwijs’: inzichten uit het leerlab vertalen naar de lerarenopleidingen 
    Lerarenopleidingen zijn, net als scholen, al langer op zoek naar manieren om studenten meer invloed uit te laten oefenen op het onderwijs zodat het ook meer betekenisvol voor hen wordt. Het doel van dit kennislab is een ‘product’ te ontwikkelen dat breed in de (leraren)opleidingen toepasbaar is en de stuurkracht van studenten in het onderwijs (in)direct bevordert. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het Leerlab van de HAN. 

25 maart Kennisfestival, mis het niet!

Tijdens het SPRONG Voorwaarts Kennisfestival op 25 maart 2021 in Den Bosch delen de Kennislabs hun opbrengsten in een aantal interactieve sessies. Er is ruimte voor kennismaking, we vieren de resultaten en kijken samen vooruit naar een nieuw schooljaar met nieuwe Kennislabs. Kortom, een middag vol inspiratie rondom onze thema’s anders doen, anders zijn, anders organiseren, en anders sturen. Blijf op de hoogte en mis het niet!