Wat betekent moed in professioneel handelen vandaag?

Kennisevent Professionele Moed – Reflectie op moed, handelen en verbinding

stockfoto van voeten op een vlonder aan de rand van groen water

Tijdens het kennisevent Professionele Moed stonden professionals stil bij wat moed betekent in hun dagelijks werk. Een bijeenkomst vol inspiratie, reflectie en ontmoeting — met inzichten van filosoof Veronica Vasterling en moedige praktijkverhalen in de diverse workshops.

Wat betekent moed in professioneel handelen vandaag? Die vraag stond centraal tijdens het kennisevent Professionele Moed, georganiseerd door de masteropleidingen Begeleidingskunde, Pedagogiek, Management & Innovatie in Maatschappelijke Organisaties en Social Work van de HAN University of Applied Sciences.
Een kennisevent waar theorie, praktijk en persoonlijke reflectie elkaar vonden — en waar deelnemers samen onderzochten wat het vraagt om met lef, zorg en menselijkheid te handelen in een complexe wereld.

Keynote 

Van de bank afkomen - de moed tot dialoog

Filosoof Veronica Vasterling opende de avond met een inspirerende keynote over het gedachtegoed van Hannah Arendt, een denker die haar al meer dan dertig jaar begeleidt in haar werk.
Vasterling liet zien hoe Arendts ideeën over handelen, verantwoordelijkheid en zorg voor de wereld verrassend actueel zijn in het professionele domein van vandaag.

“Politiek handelen is niet iets wat we overlaten aan experts of beroepspolitici,” benadrukte Vasterling. “Het is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van iedereen die de wereld vormgeeft door te spreken, te luisteren en te handelen.”

Arendt benadrukte dat politiek niet alleen iets is van politici of beleidsmakers, maar iets wat iedereen aangaat. Politiek ontstaat overal waar mensen samenkomen om te spreken, te luisteren en te handelen over wat er in hun wereld belangrijk is. “We moeten,” zei Vasterling, “van de bank afkomen.” Want wie zich uitspreekt en handelt, draagt bij aan de zorg voor de wereld die we samen delen.

Die wereld is volgens Arendt niet alleen de fysieke omgeving, maar ook het web van menselijke relaties, organisaties en gesprekken waarin we met elkaar verbonden zijn. Dat web is kwetsbaar: het kan snel beschadigd raken door onverschilligheid, angst of macht. En juist daarom is moed nodig — professionele moed.

Moed, zegt Arendt, is het vermogen om in het openbaar te handelen, ook als je niet precies weet wat de uitkomst zal zijn. Het is durven spreken, ook wanneer je stem afwijkt van de meerderheid. En het is verantwoordelijkheid nemen voor de wereld waarin je werkt en leeft. Dat kan betekenen dat je iets aankaart dat moeilijk ligt, of dat je ruimte maakt voor anderen om gehoord te worden.

In onze beroepspraktijken – of dat nu in de zorg, het onderwijs of het sociaal werk is – betekent professionele moed dat we niet wegkijken, maar in dialoog blijven. Dat we het verschil durven verdragen en samen zoeken naar wat goed is voor mens en samenleving.

Vasterling liet zien hoe Arendt ons uitnodigt om menselijkheid en pluraliteit als kompas te gebruiken. Professionele moed is dan niet de heldhaftige daad van één individu, maar een collectieve oefening: het steeds opnieuw proberen om met elkaar in gesprek te blijven, met respect, verantwoordelijkheid en openheid.

Keynote Veronica Vasterling

Workshops vol reflectie en herkenning

Na de lezing kregen deelnemers de kans om het thema verder te verkennen in verschillende workshops. Daarin kwamen persoonlijke casussen, ethische dilemma’s en concrete werkpraktijken samen.

Een greep uit de sessies:

  • Esther deelde hoe zij via de master Pedagogiek kansengelijkheid binnen haar stichting op de kaart durfde te zetten.
  • Een andere groep ging in gesprek over vrouwspecifieke klachten op de werkvloer, begeleid door de inmiddels befaamde ‘moed-pot’.
  • In kleinere kring werd onderzocht hoe je je grenzen aangeeft wanneer iets schuurt met je waarden — en hoe je met collega’s in dialoog blijft als ethische vragen wringen.
Kennisevent dobbelen met de moed-pot
Dobbelen met de moed-pot

Spontane moed in de praktijk

Een bijzonder voorbeeld van professionele moed kwam van Leonie, die op het laatste moment werd gevraagd een workshop over moedige keuzes te verzorgen. Ondanks de beperkte voorbereidingstijd zei ze ja.

“Soms is professionele moed: spontaan inspringen en samen iets durven creëren,” vertelt ze. “Je neemt bewust een besluit op basis van je gevoel, ervaring en waarden — ook als dat spannend is.”

In haar workshop gingen deelnemers aan de slag met vragen als:

  • Durf je kritisch te blijven als iets ethisch wringt?
  • Hoe blijf je trouw aan je professionele verantwoordelijkheid?
  • En hoe geef je je grenzen aan als iets schuurt met je waarden?

Volgens Leonie groeit professionele moed juist door dit soort momenten te oefenen: “Elke keer dat je bewust kiest en handelt, ontwikkel je je innerlijke kompas.”

Professionele moed is doen wat juist is, ook als niemand kijkt — met open ogen, een warm hart en een helder kompas.

Reflectie als brandstof voor moed

Het kennisevent Professionele Moed maakte duidelijk dat moed niet enkel gaat over durf of daadkracht, maar ook over reflectie, verbinding en verantwoordelijkheid.
In een tijd waarin de druk op professionals groot is, vraagt moed om bewust stil te staan, te luisteren en te handelen vanuit waarden.

Workshops

Jezelf professioneel op het spel zetten

Ken je die momenten in je werk waarin protocollen en werkwijzen tekortschieten — waar jij zélf nodig bent? In deze workshop onderzochten we hoe je als normatieve professional kleur bekent, je morele kompas volgt en moed toont om te handelen vanuit wie je bent.

De docent is ook maar een mens

In een tijd van cijfers en prestatiedruk stond in deze workshop centraal hoe we de menselijke maat terugbrengen in onderwijs. Hoe blijf je raakbaar én krachtig in contact met studenten? Ontdek hoe echte aanwezigheid, affectie en verbinding de kern vormen van goed onderwijs.

Professionele moed en persoonlijke geraaktheid

Een vraag over de achternaam van haar kind zette Esther aan het denken over kansengelijkheid. Negen jaar later bracht ze dit thema na het volgen van de master Pedagogiek binnen haar stichting onder de aandacht. Ondanks weerstand bleef ze met moed het gesprek voeren en verandering aanwakkeren.

Tussen volgzaamheid en verantwoordelijkheid

Politiserend werken draait om sociale rechtvaardigheid en het versterken van zeggenschap. Dat vraagt om professioneel leiderschap. In deze workshop verkenden we wat dit betekent in de praktijk en hoe sociaal werkers hun leiderschap kunnen versterken via dialoog en reflectie.

Over(leven) in organisaties

Veel organisaties sturen op cijfers en structuur, terwijl medewerkers zich afvragen of de échte vragen wel worden gesteld. Hoe blijf je verbonden met je intrinsieke motivatie en neem je collega’s daarin mee? Deze workshop bood ruimte voor een gezamenlijke zoektocht.

Taboes doorbreken op de werkvloer

Eén op de vier vrouwen ervaart vrouwspecifieke klachten, maar er heerst nog vaak een taboe. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis doorbreken we dit met participatief onderzoek. In deze workshop deelden we onze inzichten en moedige stappen naar duurzaam, inclusief en vrouwvriendelijk werk.

Over kleine acties met grote gevolgen

Kindermishandeling vraagt om professionele moed: durven handelen bij onveiligheid, ondanks twijfel en spanning. In deze workshop verkenden we de ethische afwegingen die elke professional moet maken.

Durven doen: moedige keuzes in spannende situaties

Wat het betekent het om professioneel moedig te zijn in de zorg? Hoe geef je je grenzen aan wanneer iets ingaat tegen je waarden? In deze interactieve workshop gingen we met elkaar in gesprek over diverse stellingen en vragen.

Door wie

Het kennisevent is een samenwerking tussen de masteropleidingen van de Academie Mens & Maatschappij van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen:

Jaarlijks event

Dit kennisevent wordt jaarlijks georganiseerd voor professionals uit het werkveld, alumni en studenten van de HAN. Of je nu een team leidt, voor een klas leerlingen staat, als hulpverlener werkt in een complexe casus, als beleidsmedewerker of HR-professional aan de slag bent, of als begeleidingskundige binnen een organisatie. In 2025 stonden bijvoorbeeld de thema's: wijs leiderschap en professionele moed centraal tijdens de events.
 

Keynote tijdens het Kennisevent wijs leiderschap