Handreiking helpt organisaties op weg richting digitale toegankelijkheid

Digitale toegankelijkheid is een must voor goed én inclusief onderwijs en onderzoek. Hoe ga je hier mee aan de slag? Wat is er nodig? Als HAN combineren we onderzoek met behoeften uit de praktijk.
De resultaten zijn bruikbaar binnen en buiten de HAN. Daarom delen we tijdens de Week van de Toegankelijkheid de ‘HANdreiking Digitale Toegankelijkheid’.
Het belang van digitale toegankelijkheid
Of je nu een e-mail verstuurt, document schrijft, systeem ontwikkelt of onderwijs geeft: het moet voor iedereen bruikbaar en begrijpelijk zijn. Wat heb je nodig om mee te kunnen doen? Als je slechtziend of doof bent bijvoorbeeld, gevoelig voor prikkels of de taal niet goed beheerst? Vragen waar de Week van de Toegankelijkheid aandacht aan besteedt. Bij de HAN staan deze vragen ook hoog op de agenda. Toegankelijk onderwijs betekent dat iedereen toegang heeft tot wat nodig is om te leren en zich te ontwikkelen. Resultaten uit onderzoek naar digitale toegankelijkheid bieden hiervoor een basis. Eric Velleman werkt hieraan als lector Inclusive Digital Design & Engineering bij de HAN. Samen met een multidisciplinaire projectgroep werkte hij aan de ‘HANdreiking Digitale Toegankelijkheid’.
Eric vertelt: “Er is internationale wetgeving die organisaties verplicht om werk te maken van digitale toegankelijkheid. Als je mensen echt wil laten meedoen, binnen en buiten het onderwijs, dan is het noodzaak drempels weg te nemen. De vraag is: waar begin je? Onze handreiking helpt daarbij. We bundelden praktische tips en haalbare stappen om er werk van te maken als organisatie. Dat we inzichten van onderzoekers, onderwijzers, maar ook inkopers en HR-medewerkers bundelden, maakt deze handreiking vernieuwend.”

Van e-module naar kennisdeling buiten de HAN
De projectgroep waar Eric deel van uitmaakt, ontwikkelde in eerste instantie een e-module voor HAN-collega’s. Vragen uit de praktijk vormden de basis. De projectgroep besloot deze kennis breder te delen en de interne e-module om te zetten naar een handreiking.
Marijn Post, beleidsmedewerker Onderwijsinnovatie met ICT bij de HAN, werkte er aan mee en legt uit: “We hebben de informatie per doelgroep gebundeld in deze handreiking. Een docent krijgt tips over hoe je een PowerPoint toegankelijk maakt, een inkoper waar je op moet letten bij het aankopen van software. Zo kun je direct aan de slag, binnen en buiten het onderwijs.” Eric vult aan: “Ook voor onze eigen studenten is de handreiking relevant. De producten en diensten die zij ontwikkelen moeten voldoen aan internationale richtlijnen voor toegankelijkheid. Zo leiden we ze op met de nieuwste inzichten.”

Inclusiviteit en wereldburgerschap als speerpunten
Digitale toegankelijkheid gaat een stuk verder dan technische aanpassingen doorvoeren. Net als Eric en Marijn brengt Ingrid Van Rompay-Bartels haar expertise in, als senior onderzoeker wereldburgerschap bij de HAN. Inclusiviteit is een belangrijk aspect van wereldburgerschap, dat onze gedeelde verantwoordelijkheid benadrukt om bij te dragen aan het welzijn van anderen. Wil je echte wereldburgers opleiden, dan moet je digitale drempels wegnemen. Je moet het goede voorbeeld geven, want studenten moeten eindproducten inleveren die aan toegankelijkheidseisen voldoen. We moeten dus niet alleen doelen stellen, maar ook dóen. Practice what you preach, zeg ik vaak. Met ons projectteam zetten we in op bewustwording, gelukkig zijn veel HAN-collega’s gemotiveerd ermee aan de slag te gaan.”

Marijn voegt toe dat toegankelijkheid niet alleen belangrijk is voor mensen met een beperking. “Stel dat je online onderwijs verzorgt en daar ondertiteling aan toevoegt, dan is dat cruciaal voor dove of slechthorende studenten. Tegelijkertijd is het erg handig als je je trein hebt gemist en vanaf een druk station toch je les volgt. Dit soort aanpassingen zijn relatief klein, maar maken direct een verschil.”
Inbedden en verder bouwen
Binnen de HAN heeft de projectgroep de eerste fase nu afgerond. De praktische e-module/handreiking is te gebruiken. Nu is het zaak om te blijven ontwikkelen en het in te bedden in de organisatie. Ingrid vertelt over die nieuwe fase: “We gaan bekijken wat er nu is, wat er nodig is, en wat daartussen nog ontbreekt.” Ook Eric is klaar voor het vervolg: “Wat er binnen de HAN nodig is om digitale toegankelijkheid te blijven verbeteren, dat bekijken we nu. Vanuit mijn lectoraat blijven we onderzoek doen. Er zijn nog veel drempels weg te halen binnen de digitale wereld en de urgentie is duidelijk. We willen ook andere organisaties helpen met onze handreiking, zodat ze door de bomen het bos weer zien.”
Nieuwsgierig?
Bekijk de handleiding en maak kennis met het lectoraat
