"Benut onze ervaringen, laten we elkaar versterken"

Het woord is aan Jessica van Hinthem, ervaringsdeskundig professional. Met haar man en kinderen leefde ze 12 jaar in – soms extreme – armoede. Met veel pijn en moeite wisten zij zich te ontworstelen aan de schulden en schaamte. Sindsdien zet Jessica haar ervaringsdeskundigheid in om ogen te openen en taboes te doorbreken. Zo richtte ze het Beleefhuis op, deelde ze haar verhaal in de Armoede-Experience en schreef ze mee aan het boek ‘Hoe je armoede doorbreekt’.

Ook stond Jessica aan de wieg van de Associate degree-opleiding Sociaal financiële dienstverlening, waar ze docent is. ‘De studenten krijgen elke dag les uit alle kennisbronnen: die van wetenschap, praktijk en ervaringsdeskundigheid. Via gastlessen, documentaires als Schuldig en doordat ik als docent mijn eigen ervaringen naast de theorie kan leggen. Ook laten we ze nadenken over de vraag: hoe ga ik hier straks als professional mee om? Welke invloed heb ik in en op het systeem?’

Sinds jaar en dag voegt de HAN ervaringskennis en -deskundigheid toe aan onderwijs, onderzoek en praktijk. Om de meerwaarde en mogelijkheden daarvan voor iedereen duidelijk te maken, verzamelt Sociaal - Fair Health alles over ervaringsdeskundigheid op één plek. Op de site kom je meer te weten over hoe je ervaringskennis en -kunde kunt inzetten in organisaties en hoe de HAN dat doet in onderwijs en onderzoek. Ook vind je er informatie over de opleiding tot ervaringsdeskundige en podcasts, video’s en persoonlijke verhalen. Er komt steeds nieuwe informatie bij, dus sla ‘m op bij je favorieten.

Niet iedereen met ervaring noemen we ervaringsdeskundig. In het kort onderscheiden we:

1. Mensen met ervaringskennis: hebben ingrijpende ervaringen meegemaakt, zoals psychische problemen of armoede, en ontwikkelen ervaringskennis door reflectie, analyse en uitwisseling met lotgenoten.
2. Ervaringsdeskundige: hebben vaak hun ervaringskennis geprofessionaliseerd met een opleiding. 

Jessica vertelt over het groepje PWZ-studenten dat onderzoek deed bij een bedrijf met relatief veel werknemers met geldproblemen. ‘Financiële stress leidt vaak tot gezondheidsproblemen en extra verzuim. Dit kost de werkgever veel geld, dus die wilde weten: hoe dring ik hun verzuim terug? De studenten legden die vraag aan mij voor, waarop ik zei: ‘Draai ‘m eens om. Hoe kan de werkgever deze medewerkers beter ondersteunen? Want hoe minder zorgen zij hebben, hoe beter zij zich voelen en hoe productiever ze zijn. Daar profiteert iedereen van.’

Dat andere perspectief meegeven, daar is het haar om te doen, zegt Jessica. Aan de studenten en via hen ook aan die werkgever. ‘En helemaal blij werd ik toen de studenten me vertelden waaróm ze voor dit onderwerp gekozen hadden. Omdat ze in hun tweede jaar mijn verhaal gehoord hadden. Over hoe loodzwaar het voor mij en mijn man was. Om alleen maar bezig te zijn met werk en geld om ’s avonds eten op tafel te kunnen zetten voor onze kinderen en uit de schulden te komen. Dat die hele nare ervaring deze studenten aanzet om dit onderzoek te doen vind ik zó mooi. Dat is de grootste waardering die ik kan krijgen.’

Onder collega’s ervaart Jessica soms wat onzekerheid over de samenwerking met ervaringsdeskundigen. Nergens voor nodig, zegt ze. ‘We komen niets afpakken of overnemen. We zijn een aanvullende kennisbron. Docenten hebben veel theoretische kennis en staan vaak ook nog met een been in de praktijk. Door onze ervaringen naast hun deskundigheid te leggen, kunnen we elkaar optimaal aanvullen. Dus aan iedereen die nog vragen of twijfels heeft, wil ik zeggen: kom langs, wees nieuwsgierig, laten we praten hoe we elkaar kunnen versterken!’