Biobased economy Een lampenkap van duurzaam leer, mede mogelijk gemaakt door Mylium en HAN BioCentre

Op tafel ligt een lichtbruine, natuurlijk gekleurde lap leerachtig materiaal ter grootte van een A4-tje. “Waar we nu staan zie je hier”, zegt Brend Kemperman, lab technician van Mylium. “We moeten nog wel wat stappen zetten voor het de markt op kan, maar zoals je ziet zijn we al een heel eind op weg.”

Leer wordt op allerlei manieren toegepast. Tassen, horlogebandjes, autostoelen, bankbekleding, lampenkappen en zo kun je nog wel even doorgaan. We vinden leer vaak mooi, het is sterk materiaal en heeft een prettige textuur. Maar: leer is bijzonder milieuonvriendelijk. Óók het kunstleer dat nu vaak ‘vegan leer’ wordt genoemd.

“Kunstleer wordt gemaakt op basis van fossiele grondstoffen”, vertelt Simen-Jan Slagman. Hij is directeur en medeoprichter van Mylium, een bedrijf dat bezig is met de ontwikkeling van alternatieven voor textiel op basis van de schimmel mycelium. “Leer is dus een interessante optie, omdat daar nog geen goede duurzame alternatieven voor zijn.”

Mycelium is het netwerk van alle draden van een schimmel van paddenstoelen. Hoe meer onderzoek ernaar wordt gedaan, hoe sterker blijkt dat mycelium een basismateriaal is met veel potentie. Afhankelijk van de samenstelling en kweekcondities van een schimmel, heeft ook het mycelium weer een aparte samenstelling met unieke eigenschappen.

Zo heeft Mylium een tijdje terug twee schimmels geïdentificeerd die zich mogelijk goed lenen voor het produceren van leer. Het bedrijf besloot contact te leggen met HAN BioCentre, waar de technologie aanwezig is om het fermentatieproces van die schimmels onder allerlei omstandigheden te testen. Om zo tot een optimaal mycelium te komen als basis voor leer.

Wat ze precies tijdens het project hebben gedaan? Dat kan Bram Visscher het beste uitleggen. Hij is technician fermentatietechnologie en praktijkdocent bij de HAN. Samen met studenten van de minor Biobased Innovations is hij aan de slag gegaan om te kijken welke van de twee schimmels zich het beste leent als basis voor een alternatief voor leer.

“Één van die twee schimmels groeide in pallets, een soort balletjes”, legt Bram uit. “Het groeide daardoor niet homogeen en dat maakte het fermentatieproces moeilijker. We hebben daarom al vrij snel voor die andere schimmel gekozen, die wel homogeen groeide.”

“Voor die schimmel zijn we het fermentatieproces gaan optimaliseren. Dat houdt in: kijken naar de voedingssamenstelling en de fermentatiecondities (zoals beluchting en temperatuur), en onderzoeken wat er gebeurt als je daar dingen in aanpast.”

Steeds wanneer er veelbelovende nieuwe aanpassingen waren gedaan, ging het kweekproduct met  Brend mee naar Mylium. Daar verwerkten ze de gefermenteerde schimmel tot een lapje textiel, om er vervolgens allerlei fysieke tests op uit te voeren. Daarna ging Brend terug naar de HAN om de resultaten te bespreken, en op basis daarvan kon Bram met zijn studenten weer nieuwe aanpassingen doen. 

Een mooi één-tweetje tussen de HAN en het bedrijfsleven dus, precies waarvoor HAN BioCentre in het leven is geroepen. Projectleider Carlien is enthousiast: “Ook voor de studenten was dit een geweldig project om aan mee te werken.”

Bram kan dat beamen. “Dat Mylium direct kleine lapjes leer produceerde van de schimmels die wij fermenteerden, maakte het natuurlijk heel tastbaar”, zegt Bram. “Je ziet meteen dat studenten daar enthousiast van worden.”

Ook voor de mannen van Mylium is dat fijn om te horen. Want al zijn ze nu nog een relatief klein bedrijf, ze hebben grootse plannen. “En daar kunnen we de hulp van de studenten van de HAN goed bij gebruiken”, zegt Brend met een glimlach. “Ze mogen mij altijd benaderen als ze benieuwd zijn naar, bijvoorbeeld, stagemogelijkheden.”

Voor vragen voor- en meer informatie over het project en het bedrijf Mylium, kun je een mail sturen naar info@mylium.nl  

Mylium.nl
Han.nl/biocentre

Foto David van Haren