Opleiding blijft fysiek en online onderwijs combineren

Master Social Work kiest voor hybride onderwijs

252449 Docent geeft online les op Groenewoudseweg

“Online samenwerken is niet meer weg te denken. Ook in het sociaal werk is het nodig om online te werken met een cliënt of collega”, vertelt opleidingscoördinator Selma van der Haar. Ongeveer 1 keer in de 3 weken krijgen studenten van de Master Social Work online onderwijs.

Studenten zien kansen

Ook nu de coronamaatregelen verdwenen zijn blijft online onderwijs. “Dit hybride onderwijsmodel heeft de toekomst", vertelt Selma. Naast dat (gedeeltelijk) online onderwijs past bij de ontwikkelingen in de samenleving, bleek uit gesprekken met de studenten van de Master Social Work dat ze kansen zagen voor online onderwijs. “Online onderwijs geeft meer regelruimte aan onze studenten. Ze hebben vaak een gezin én een baan; in tijden van corona ook nog super intensieve banen”, licht Selma toe. “De studiebelasting bij een masteropleiding is hoog. Studenten vertelden dat het lucht gaf als ze niet elke week naar Nijmegen hoefden. Nu krijgen ze op de online onderwijsdag, via individuele of samenwerkingsopdrachten, ruimte voor verwerking van een eerdere bijeenkomst of voorbereiding op de volgende.”

Lockdown als versnelling

”In maart 2020 overviel de lockdown ons allemaal”, zegt Selma: “Net als iedereen, moesten we in een weekend over. We gebruikten tot dan toe OnderwijsOnline voor informatie, nieuwsberichten en project- en chatgroepen. Nu waren ook de bijeenkomsten online. En net als alle andere HAN docenten, kwamen we er al gauw achter dat het niet werkt als je online hetzelfde doet als op locatie. Online was het creëren van ruimte voor sociale interactie en uitwisseling van feedback lastiger.” De activerende didactiek die werkt op locatie, vroeg online om aanpassingen. Kortere bijeenkomsten, meer pauzes en veel uiteen in break-out rooms waren aanpassingen die hielpen.

Online onderwijs geeft meer regelruimte aan onze studenten

Van noodgedwongen naar bewust gekozen

“We kozen er in de zomer van 2020 voor, om in de planning van het komende studiejaar online onderwijs te behouden. Maar dan met een passende didactiek.” Selma: “Een online lesdag is bij ons dan ook anders dan een dag op locatie. Studenten starten altijd samen met een docent. Na ruimte voor informeel contact, bespreken ze de opdracht voor de dag. Dit is doorgaans een verwerkingsopdracht of een voorbereidingsopdracht waar ze individueel offline of online in groepjes aan werken. Rond het middaguur is er opnieuw een consultatiemoment. Aan het einde van de dag volgt een terugkoppeling in een online groepsbijeenkomst, of is er online projectbegeleiding of leercoaching in groepen. Zo ronden studenten de online dag altijd samen met anderen af, zodat ze voelen dat ze samen studeren.”

Online onderwijs blijft

“Het merendeel van de studenten vindt het prettig, maar er is ook een klein deel dat liever ‘gewoon op locatie’ onderwijs heeft”, vervolgt Selma. “Ik denk dat het ook gewoonweg wennen is dat online onderwijs blijft. Wat helpt is helder zijn over wat we wanneer doen en waarom. In ons onderwijs bieden we relevante en recente perspectieven op het sociaal werk, leggen dilemma’s en issues uit het sociaal werk en de maatschappij op tafel en sluiten aan bij de ervaringskennis van de studenten. We prikkelen de ervaren professionals in hun denken en zien hen als zelfverantwoordelijk voor hun ontwikkeling. Het hybride model dat we aanbieden, past daarbij.”

Aandacht voor sociale binding

De opleiding werkte vorig jaar voor het eerst met dit model, tot de volgende lockdown zich aankondigde. Sinds de voorjaarsvakantie is het hybride model weer actief. “En dit evalueren we. Het klopt wat we dachten: de meeste studenten ervaren inderdaad meer lucht doordat ze niet wekelijks naar Nijmegen hoeven waardoor de studiebelasting beter wordt. We weten ook dat het kletsen in de gangen op online dagen wordt gemist”, zegt Selma. “Online onderwijs is meer taakgericht, het wordt minder snel persoonlijk. Sociale binding is moeilijker te creëren online. Daar hebben we dus meer aandacht aan te besteden tijdens dagen op locatie. Dan is het mooi als er lokalen komen zoals het innovatieve lokaal aan de Groenewoudseweg, die uitnodigen tot een didactiek waarbij je met elkaar in gesprek gaat. We maken daar graag gebruik van.”

Online blijven studenten makkelijker weg, het moet de moeite waard zijn

Online binden en boeien

Het hybride onderwijsmodel vraagt wat van de docenten. “Alle docenten bij de HAN zijn superflexibel geweest tijdens corona, en dat zijn ze nog steeds. Iedereen heeft zich in snel tempo aangepast en leert nog steeds over online didactiek. Ik heb daar zoveel respect voor”, zegt Selma. “Online blijven studenten makkelijker weg. Ze weten te binden en boeien is daarom belangrijk. Online onderwijs moet de moeite waard zijn, dus je zorgt ervoor dat het aantrekkelijk en waardevol is wat er gebeurt. Ook is tijdige duidelijkheid over wat er gaat gebeuren en hoe je je daarop voorbereid als student noodzakelijk. Ik ben tevreden als studenten geen dag willen missen, omdat het zo inspirerend is!”

Uitwisselingen

“Het staat voor ons vast dat we online onderwijs erin houden. Dat doen we vanwege de studiebelasting en omdat online werken een vaardigheid is die je ook nodig hebt als sociaal werker.” De komende maanden gaat de opleiding in gesprek met andere opleidingen om ervaringen uit te wisselen en de best practices te verzamelen.