Workshop themaroute Waterstoftechniek: eerst de basis, dan de rest

Roel Jansen zette de pilot voor de workshop op met collega’s Leo Polak, Ruben Bruins en het bedrijfsleven. “We werken als HAN samen met het bedrijfsleven en hebben naar hen geluisterd. We wilden horen wat zij onze studenten graag over waterstof zien leren. Het is een pilot, dus het is belangrijk dat niet alleen studenten ervan leren, maar ook wijzelf.”

De workshop is een vast onderdeel van de themaroute Waterstoftechniek voor studenten Automotive, Industrieel Product Ontwerpen, Elektrotechniek en Werktuigbouwkunde. Daarbij wordt vooral gefocust op de basis van werken met waterstof, vertelt Roel. “Basiskennis is extreem belangrijk. We beginnen met een stukje theorie. Dat richt zich vooral op veiligheid, voor iedere student die met waterstof werkt essentieel. Automotivestudenten bijvoorbeeld leren waterstof in een bewegende toepassing te gebruiken, maar hoe zit het met het de veiligheid in een niet-bewegende toepassing? Dat leren ze bij ons.”

De workshop bestaat uit 2 sessies van 2 uur. In korte tijd moet er dus veel gebeuren. “Na de theorie gaan de studenten aan de slag. Ze zien en ervaren. Hands-on ervaring opdoen met waterstof is zeker op het hbo relevant. We maken daarvoor gebruik van ons waterstoflab. Hier hebben we een opstelling staan waarin we kijken naar elektrolyse: het produceren van waterstof via elektriciteit. Er staat een daadwerkelijke tank met water met daarbij een kleine elektrolyser van 300 watt. Zo kunnen we bijvoorbeeld kijken wat het effect van stroomdichtheid, temperatuur en druk op de efficiëntie van het proces is, maar ook wat de zuiverheid van het water voor invloed heeft. Daarnaast kijken we ook wat er gebeurt als er lekkage optreedt. Wat zijn de veiligheidsmaatregelen als een dergelijk lek ontstaat?”

Bij wat theorie en met zijn allen om een elektrolyse-opstelling verzamelen blijft het niet. De studenten gaan tijdens de workshop ook daadwerkelijk aan de slag. “Terwijl we de experimenten uitvoeren verzamelen we data. Over de stroomdichtheid, de zuiverheid van het water, temperaturen, drukken en de concentratie van waterstof rondom de opstelling. Die data geven we aan de studenten, zodat we informatie krijgen over efficiëntie en veiligheid. Ze krijgen 10 minuten om een grafiek te maken met hun eigen metingen. Die vergelijken we vervolgens met de theorie.”

De studenten komen van behoorlijk verschillende opleidingen. De reacties op de workshop zijn dan ook wisselend. “Studenten vinden het vaak lastig om te zien hoe toepasbaar waterstof is voor het project waar zijzelf aan werken tijdens hun studie of stage. Elektrolyse krijgt zoals gezegd veel aandacht in de workshop. Studenten die daar niet mee bezig zijn, zijn er daarom wat minder enthousiast over. Logisch ook, want het is voor hen niet direct toepasbaar.”

Dat is ook niet per se de bedoeling van de workshop. “De workshop is bedoeld om studenten basiskennis te geven en ondersteunend te zijn in hun projecten. Een student is bijvoorbeeld bezig met opslag van waterstof in een woonwijk. Informatie over veiligheid is dan ontzettend nuttig. Daarbij is ook onze opstelling steeds in ontwikkeling. We willen een betrouwbare basisopstelling met meet- en regeltechnische componenten, maar ook kleinere systemen bouwen zodat meerdere studenten tegelijkertijd een practicum kunnen uitvoeren.”

Na het succesvol doorlopen van de themaroute Waterstoftechniek krijgen de studenten een certificaat. Dat certificaat wordt met een stempel ondersteund door de Nederlandse Waterstof- en Brandstofcel Associatie (NWBA). “Het certificaat wordt uitgegeven door de HAN en de bedrijven die deelnemen. Zij ondersteunen de themaroute en werken als verbinder. Het certificaat is het bewijs dat ze deel hebben genomen aan een onderdeel van de themaroute. Met de workshop laten we studenten hopelijk voelen, ruiken én zien wat er allemaal komt kijken bij het werken met waterstof.”

Wouter Hendriks en Eren Öztürk zijn derdejaars Werktuigbouwkunde. Allebei namen ze deel aan de workshop. “De workshop was voor mij persoonlijk meer een introductie”, vertelt Wouter. “Ik vond vooral het e-learninggedeelte nuttig, waar je van alles kunt lezen over opslagmethodes, veiligheid en risico’s. Qua workshop was mij al redelijk veel bekend. Ik vond het zeker interessant om te zien waar ze op het waterstoflab mee bezig zijn: alles omtrent de brandstofcel bijvoorbeeld. Ik denk dat je veel uit de workshop kunt halen. Dat ligt wel erg aan de opdracht waar je op dat moment mee bezig bent.”

Eren geeft graag wat opbouwende kritiek. “De workshop geeft een hele mooie basis. Dat is enorm belangrijk. Ook de elektrolyser was voor mij persoonlijk nieuw. Toch voelde ik dat ik wat miste. Je bent daar met studenten van veel verschillende opleidingen. Ik was daar graag wat meer geprikkeld in geweest. Ik had het leuk gevonden om te kunnen discussiëren met de andere studenten. Er zijn zoveel verschillende visies op waterstof beschikbaar, daar mag tijdens zo’n workshop best wat meer mee gebeuren. Toch snap ik dat die basis zo wordt benadrukt. Hoe meer basis, hoe beter.”