Cursus Innovatief en Energiebesparend Restaureren Samenwerking is essentieel voor een goed eindresultaat

305562 Gebouw kasteel Neerijnen met vijver voor transformeren en herbestemmen

Docent van de cursus Innovatief en Energiebesparend Restaureren, Bas van Ditshuizen is heel duidelijk over deze leergang: "De installateur moet, behalve een innovatieve kennisbron, een expert worden in het samenwerken met andere disciplines."

Op 9 september 2021 start de 5e baanbrekende Cursus Innovatief en Energiebesparend Restaureren. Deze creatieve en innovatieve manier van praktijkgericht werken is in samenwerking met het Gelders Restauratie Centrum ontwikkeld en vindt plaats op Kasteel Neerijnen. Bas neemt hierin de installatietechniek voor zijn rekening. Hij vindt dat installateurs vanaf het begin moeten meedenken en dat samenwerking van cruciaal belang is voor het beste resultaat.

Voorliefde voor erfgoed en monumenten

Deze docent installatietechniek is er duidelijk over: “De installateur hoort al in het beginstadium bij een restauratie betrokken te worden." Met meer dan 25 jaar ervaring in de vele facetten van de installatiebranche kun je Bas gerust een expert noemen. In die tijd heeft hij een voorliefde ontwikkeld voor erfgoed/monumenten. Als manager bij DENNED Installatietechniek heeft hij een heel duidelijke visie op de toegevoegde waarde van installatietechniek en de noodzaak van samenwerking met de andere disciplines in het bouwproces. Daarom treedt hij ook graag op als docent.

Kennis koppelen aan samenwerking

Centraal in deze baanbrekende cursus staan toepassing van duurzame technieken en materialen, energiebesparende maatregelen en innovatieve oplossingen in de restauratiepraktijk. Restaureren is namelijk in korte tijd een stuk ingewikkelder geworden. Bij de instandhouding van cultureel erfgoed is kennis van alleen historische waarden, materialen en constructies niet meer voldoende. Steeds vaker moeten we ook rekening houden met duurzaamheid én met economische exploitatie en onderhoud. Deze vorm van restauratie vraagt om de allernieuwste kennis van bijvoorbeeld technieken, materialen en installaties, vindt ook Bas. “Het vraagt ook om de bereidheid van alle partijen om kennis te delen en te handelen in het belang van de eigenaar én het monument zelf; inhoudelijke kennis gekoppeld aan samenwerking.”

Het vraagt om de bereidheid van alle partijen om kennis te delen en te handelen in het belang van de eigenaar én het monument zelf; inhoudelijke kennis gekoppeld aan samenwerking.

Installatietechniek

In de bouw en (dus ook) restauratie vervult installatietechniek een cruciale rol. Denk aan elektrotechnische, werktuigbouwkundige, informatie-, warmte- en koude-installaties. Bas pleit daarom voor het zo vroeg mogelijk inschakelen van installateurs in het bouw- , renovatie- of restauratieproces. “Dat beperkt de faalkosten en geeft ruimte voor extra mogelijkheden tot energiebesparing,” zegt hij. “En ik hoef niemand uit te leggen dat het zowel in het bouwproces als de exploitatie veel geld kan besparen als er vooraf een doordachte keuze is gemaakt”

Samenwerken in de bouwkolom

Voor de installateurs heeft Bas ook een duidelijke boodschap. “Je kunt niet meer zonder elkaar. Dus leer vanaf het begin samenwerken in de bouwkolom; met de architect, de aannemer, de vaklieden, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de eigenaar of beheerder. Als ik een energiezuinige verwarmingsinstallatie aanleg, maar het dak is lek en tochtig, dan heb ik nog geen energiezuinig gebouw. En ik kan niet de beste oplossing bedenken, als ik pas ingeschakeld wordt als de belangrijkste beslissingen al genomen zijn. Of als de toekomstige functie van het gebouw niet bekend is. Samenwerking is essentieel voor een goed eindresultaat.”
En voor de installateurs heeft hij andersom ook een duidelijke opdracht. “Ga niet alleen voor je eigen technisch optimale oplossing. Het beste totaalresultaat bereik je als iedereen dezelfde visie heeft.”

Erfgoed restaureren is moderniseren

Deze prikkelende uitspraak moet je natuurlijk uitleggen. Bas verduidelijkt daarom. “Je moet bij restauratie respect betonen aan het monument en de traditionele vaktechnieken die daarin verwerkt zijn. Maar in je denken moet het een modern gebouw zijn. Exploitatiekosten worden steeds belangrijker en de toekomstige functie van het monument bepaalt mede jouw inzet in de restauratie. Die moderniteit en de traditie kunnen prima samengaan, als je maar goed samenwerkt.”