Achtergrond

In dit onderzoek staat beroepsgerichte didactiek centraal. Beroepsgerichte didactiek is de kennis- en handelingsbasis voor docenten in het beroepsonderwijs, maar is lang niet altijd onderwerp van gesprek in de ontwikkelagenda van opleidingsteams. Daarbij is het versterken van de kwaliteit van het beroepsonderwijs een eenduidige opgave.

In 2021 is onder de vlag van de Gelderse professionaliseringsagenda (GPA) de Spiegel Beroepsgerichte Didactiek ontwikkeld. De Spiegel is een hulpmiddel voor opleidingsteams om in een korte tijd en met geringe inspanning de beroepsgerichte didactische expertise van het eigen team te onderzoeken en daar waar kansen liggen voor verbetering.

Met dit onderzoek beogen we de kwaliteit van beroepsonderwijs in de regio te versterken door de beroeps-didactische professionaliteit van opleidingsteams te vergroten. We zoeken antwoorden op de volgende onderzoeksvragen:

1. Wat werkt, voor wie, waarom en onder welke omstandigheden voor het versterken van de beroeps-didactische professionaliteit van opleidingsteams in het beroepsonderwijs? 

2. Wat zijn leidende principes/condities om de Spiegel Beroepsgerichte didactiek zo in te zetten dat het bijdraagt aan kwaliteit van het beroepsonderwijs? 

1. Verbetering van de beroepsgerichte didactiek van docenten/(leraren)opleiders
2. Versterken van onderwijskwaliteit door (actie)onderzoekend verbeteren in de eigen organisatie.
3. Inzicht krijgen in professionaliseringbehoeften ten aanzien van beroepsgerichte didactiek.
4. Hierdoor komt er zicht op lokale oplossingen of aanpakken die inspirerende kunnen zijn voor andere teams en onderwijsinstellingen in het kader van kwaliteitsverbetering van het onderwijs.
5. Opgedane inzichten bruikbaar maken voor opleiden van aankomende docenten

De doelgroep bestaat uit iedereen die betrokken is bij het verbeteren van de onderwijskwaliteit in het beroepsonderwijs (mbo/hbo). Dit zijn met name docenten, lerarenopleiders, (HR)managers, onderwijskundigen.

Lokale spiegelteams
Op elke deelnemende onderwijsinstelling is een lokaal Spiegelteam ingesteld. Zij organiseren afname van de Spiegel BD (Beroepsgerichte Didaktiek) bij minimaal drie opleidingsteams. Op basis van afname worden met elk team gerichte professionaliseringsactiviteiten afgesproken voor jaar 2. Aan het einde van jaar 2 volgt evaluatie op basis waarvan keuze voor verdieping (continuering professionaliseringsactiviteiten bij team) of verbreding (nieuwe teams betrekken) wordt gemaakt.

Gelders Spiegelteam
Het Gelders Spiegelteam is een overstijgend team van vertegenwoordigers uit de lokale spiegelteams en onderzoekers van de HAN. In het Gelderse Spiegelteam vindt uitwisseling plaats van ervaringen en inzichten verkregen in de lokale Spiegelteams. Daarbij gaat het enerzijds over het bundelen van inzichten en formuleren van goede voorbeelden en anderzijds om het inspireren en voeden van elkaar.

HAN Onderzoeksteam
De onderzoekers van de HAN verzamelen, samen met de spiegelteams, informatie uit de opleidingsteams over de ervaringen en uitkomsten ten aanzien van hun professionaliseringsactiviteiten met het team en het gebruik van de Spiegel Beroepsgerichte Didactiek. Zij formuleren voor elk deelnemende team redenaties (wat werkt voor wie, waarom onder welke omstandigheden). Daarna doen zij een cross-case analyse om patronen te identificeren die ons iets leren over 1) wat werkt het best, 2) onder welke condities en 3) wat zijn voorwaarden voor transfer naar andere contexten?