Hoe Daans game slechtzienden helpt navigeren

Het is een geluidsgame die de realiteit nabootst; auto’s rijden voorbij, de omgeving verandert, schoolkinderen schreeuwen, geluid weerkaatst, etc. Daan heeft voor de game alles uit de kast getrokken: “Ik ben zelfs in een stoplicht geklommen om het ratelgeluid op te nemen.”

Het onderzoek van Daan bestond uit literatuuronderzoek, vergelijkend onderzoek en doelgroeponderzoek. Ook is er uitgebreid gebrainstormd. Het resultaat is een prototype dat volgens Eric Velleman, lector Inclusive Digital Design & Engineering en opdrachtgever van Daan, zeker mogelijkheden biedt: “Het is voor meerdere doelgroepen toepasbaar. Zo kunnen ouders, verzorgers van een maatschappelijk blind kind dankzij deze game inzicht krijgen in de uitdagingen waar het kind mee te dealen krijgt.” Fred Hissink is het hier helemaal mee eens. Fred is voor het doelgroepenonderzoek door Daan geïnterviewd. Hij is door ziekte een groot deel van zijn zicht verloren. “Toen ik de VR-bril met screen reader opdeed merkte ik meteen een soort vermoeidheid. Misschien moet je meer ruis toevoegen zodat het nog meer stressfactoren oproept”, geeft hij als tip aan Daan mee. “Ik spreek, vanuit mijn werk bij het Bartiméus Fonds, regelmatig mensen die blind worden. Ook voor deze doelgroep is het een mooie toepassing, zij krijgen dankzij deze game inzicht in hun toekomst”, zo legt Fred uit.

De door Daan ontwikkelde navigeergame bestaat uit een combinatie van Meta Quest 3, Unity en Resonance Audio. Zo kan een speler gehoor, tast en proprioceptie gebruiken om een mentaal model te ontwikkelen van een virtuele omgeving. Aan de hand van dit model kan de speler navigeren door deze omgeving. Deze vaardigheid vertaalt zich vervolgens naar navigatie vaardigheden in de buitenwereld.

Voor het literatuuronderzoek is Daan de boeken ingedoken. Zo ontdekte hij dat geluid niet op hetzelfde moment aankomt bij ieder oor én ook niet in dezelfde intensiteit. “Mensen draaien instinctief met hun hoofd om geluid op te pikken. Draai je, je hoofd 40 graden dan zit je altijd goed”, zo legt hij uit. Een andere ontdekking was dat je niet alleen gebruik moet maken van gehoor maar meerdere zintuigen moet prikkelen. En maatschappelijk blinden navigeren op basis van een mentaal model en hun eigen positie hierin. Ze moeten hiervoor eerst leren om de routes te onthouden. 

Alle verzamelde informatie leidde tot de volgende stap: brainstormen. “Zicht is het dominante zintuig. Dat wil zeggen, als jouw zintuigen elkaar tegenspreken (je hoort iets anders dan je ziet) jouw brein vrijwel altijd uitgaat van wat je ziet. Dit effect is zo erg dat de andere zintuigen dan ervaren zoals jouw zicht verwacht dat je het zou ervaren. Hierdoor denken mensen dan ook erg visueel. Om mensen hiervan los te breken heb ik met een groep studenten kwartet gespeeld maar dan wel met een blinddoek op”, vertelt Daan lachend.

Daan heeft verschillende brainstormtechnieken toegepast, technieken die hij tijdens zijn studie CMD heeft geleerd. Denk aan idea-speeddate waarbij het draait om het verzamelen van ideeën en vrij associëren, six hats methode en switch-it.