Natuurkundedocent wint 1e prijs met beste artikel in vakblad
Roger Rikken is docent bij de lerarenopleiding Natuurkunde van de HAN Academie Educatie. Hij heeft de 1e prijs gewonnen voor zijn artikel in het blad (NVOX) van de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen over de Pepper’s Ghost.
Als je opgeleid wordt tot natuurkundedocent, moet je ingewikkelde materie op een begrijpelijke manier kunnen uitleggen. Een voorbeeld is de Pepper’s Ghost, een optische illusie, waarvan je de achterliggende techniek moet kunnen toelichten. In mijn artikel beschrijf ik hoe dat goed lukt met behulp van een soort kijkdoos.
Wat is Pepper's Ghost?
Rikken: “Om aan leerlingen en onze studenten de werking van de techniek achter de Pepper’s Ghost uit te leggen, heb ik een opstelling gemaakt die de werking ervan demonstreert. Pepper’s Ghost is een optische illusie, die al in de 19e eeuw op het toneel werd gebruikt om allerlei spookverschijningen tevoorschijn te toveren. De techniek is eigenlijk heel eenvoudig en berust op het feit dat een transparant stuk glas licht kan doorlaten, maar ook licht kan laten spiegelen. In de Efteling wordt deze techniek in allerlei attracties gebruikt om figuren te laten verschijnen en weer te laten verdwijnen.
De techniek is sinds 2012 volop in de belangstelling omdat overleden artiesten als ‘hologram’ optreden. Ook dit is een Pepper’s Ghost, alleen worden er dan geen poppen of acteurs gebruikt, maar is het een digitale projectie die wordt gespiegeld. Ook die variant heb ik in het artikel gedemonstreerd en beschreven.”
Wat is NVOX?
De Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON) is een vakvereniging en vakbond voor docenten in de natuurwetenschappen en technologie. De vereniging houdt de leden op de hoogte van ontwikkelingen via het blad NVOX. 1 van de rubrieken in dit blad heet ‘In de les’. Hierin wordt vaak een good practice gedeeld die inspirerend kan zijn voor andere docenten. Elk jaar is er een prijsuitreiking waarin 3 prijzen worden vergeven. Er is een aparte prijs voor aanstormend talent (voor jonge docenten) en verder nog een 2e en een 1e prijs voor beste artikel. Roger Rikken was de gelukkige die de 1e prijs uitgereikt kreeg voor het beste artikel (links op de foto).
Proefopstellingen en computersimulaties
Roger Rikken geeft les in vakinhoudelijke en vakdidactische vakken. “Ik zou mezelf willen beschrijven als een lerarenopleider die zijn studenten graag motiveert door met leuke, nieuwe en leerzame ideeën te komen. Dat doe ik met name door zelf proefopstellingen te knutselen of een computersimulatie te maken. Ik mag thuis graag knutselen en heb dan ook mijn eigen knutselhoekje op zolder ingericht. Hier werk ik regelmatig aan een nieuwe demonstratieopstelling om een of ander natuurkundig fenomeen zichtbaar te maken, liefst met eenvoudige materialen. Ik probeer zulke opstellingen dan in mijn lessen uit. Als het aanslaat en werkt, dan gebruik ik het ook nog wel eens bij een workshop, of ik schrijf er een artikeltje over."