Helmplicht voor ouderen met e-bike?

Dat blijkt uit een onderzoek over de impact van een ongeval met een e-bike bij ouderen dat onderzoekers Sivera Berben en Lilian Vloet van de Hogeschool Arnhem Nijmegen hebben uitgevoerd. Verder pleiten de onderzoekers voor een betere nazorg van ouderen die een fietsongeluk met hun e-bike hebben gehad. 

Met het prachtige weer waar we nu mee te maken hebben, wordt er weer volop gefietst.  De kans op ongelukken neemt daarmee ook toe. Bij ouderen op een e-bike die een ongeluk krijgen, gaat het meestal om eenzijdige ongelukken. Dat wil zeggen dat er geen andere partij bij is betrokken. En hoewel de fysieke impact van een ongeval in de meeste gevallen relatief eenvoudig te verhelpen is, kan de psychische impact fors zijn. Ouderen durven na een ongeval niet altijd makkelijk weer op hun e-bike te stappen uit angst voor opnieuw een ongeval. Dat terwijl een e-bike juist is aangeschaft om gezondheid en vitaliteit te bevorderen. 
 
De keuze om al dan niet opnieuw op de fiets te stappen wordt, zo blijkt uit het onderzoek, beïnvloed door de (verminderde) gezondheidstoestand van de oudere, de impact van het ongeval, de ervaren steun van naasten, en de afweging van risico’s en veiligheid. Het blijkt dat goede nazorg helpt om het vertrouwen en de veerkracht van het slachtoffer te versterken. 

Concreet wordt voorgesteld om een betere verbinding tussen spoedeisende eerste hulp (ziekenhuis) en huisarts/wijkverpleging te realiseren. Het zou helpen als op de eerste hulp de thuissituatie in beeld wordt gebracht en wordt meegedacht over wat dit ongeval voor de patiënt (en naasten) betekent. Door een huisarts te vragen contact op te nemen met deze patiënt om de nazorgbehoefte te bespreken wordt al een forse stap gezet, concluderen de onderzoekers. Voor ouderen, zo blijkt, is het soms al genoeg wanneer ze een telefoontje van de huisarts, assistent of praktijkondersteuner krijgen waarin gevraagd wordt hoe het gaat en of ze (thuis)hulp nodig hebben. De wetenschap dat ze steun uit de eerste lijn krijgen als dat nodig is, wordt door ouderen erg gewaardeerd.

Preventieve maatregelen ter voorkoming van een e-bike ongeval zijn betere voorlichting bij de aanschaf van een e-bike en het aanpassen van het  fietsgedrag. Het volgen van een valtraining of dragen van een helm zijn andere opties. 

Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking tussen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Acute Zorgregio Oost, Canisius Wilhemina Ziekenhuis en Radboudumc afdelingen spoedeisende hulp, traumachirurgie en medische ethiek van IQ Healthcare. Het onderzoek bestond uit twee delen. Interviews met ouderen en een expertsessie waarin zorgprofessionals, beleidsmedewerkers en verkopers van e-bikes deelnamen.