Verpleegkundige complementaire zorg Waardevol contact dankzij complementaire zorg

Eind 2019 nam verpleegkundige Diana Harbers haar diploma van de opleiding Verpleegkundige Complementaire Zorg in ontvangst. Tijdens de diploma-uitreiking deelde ze haar ambities voor de komende tijd. In afstemming met de specialist ouderengeneeskunde start ze bij Stichting LuciVer een pilot met complementaire zorg op de afdeling Zonnelied en de pg-afdeling van Portiuncula. Diana: “Ik wil iets toevoegen aan de zorg dat blijvend is.”

 “Is de pijn, angst of onrust te verminderen met complementaire zorg? Dat is de eerste vraag die we stellen als een bewoner een van deze ongemakken heeft. Samen met de specialist ouderengeneeskunde kijken we welke interventies mogelijk zijn. We kijken dus niet meer eerst naar medicatie, waar mensen rustig en mogelijk slaperig van worden”, legt coördinerend Verpleegkundige Diana Harbers van LuciVer uit.

De zorgorganisatie LuciVer ziet de meerwaarde van complementaire zorg. Het komende jaar worden de medewerkers van twee afdelingen geschoold in de basistechnieken. Diana: “Zo hopen we dat al op korte termijn alle cliënten van de PG-afdelingen complementaire zorg bieden. Maar niet alleen de medewerkers, ook naasten zijn hierin van betekenis. Denk bijvoorbeeld aan het geven van een handmassage, het samen luisteren naar muziek. Of het gebruik van de CRDL, een nieuw instrument dat contact mogelijk maakt door aanraking tussen mensen te vertalen in geluid. We hopen hiermee de band tussen de naaste en het familielid met dementie te verbeteren. Dat is de kracht van complementaire zorg.”

“Een geur, massage, het geeft ontspanning voordat je een zorghandeling uitvoert”, vertelt Diana verder. “Het is de manier om als verzorgende of verpleegkundige een verschil te maken, om persoonlijk contact te verbeteren. Je bent echt één-op-één bezig en dat is waardevol. Zo was één van onze bewoners lastig te benaderen. Hij verhief zijn stem soms en kwam daardoor dreigend over. Ik wilde zijn stemming ombuigen, zodat we de heer optimaal en in een voor hem rustige sfeer konden verzorgen. We kwamen erachter dat hij vroeger schilder was geweest en veel buiten voetbalde. We namen alle facetten mee die van belang zijn om tot de juiste interventie te komen. Na een goede inventarisatie was de conclusie dat aromazorg van toegevoegde waarde zou kunnen zijn. De geur van gemaaid gras maakte hem rustiger, waardoor we beter contact met hem kregen.”

Bij complementaire zorg zoek je naar aansluiting. Diana: “Je kijkt goed wat bij iemand past. Een bewoonster was erg onrustig ‘s ochtends bij het aankleden. We begrepen van naasten dat ze vroeger in een kerkkoor zong. Ze luistert nu eerst naar religieuze muziek met de koptelefoon op. Dit geeft haar rust, waardoor het voor ons gemakkelijker is haar aan te kleden.”

Diana vertelt met passie over haar werk als verpleegkundige. “Dankzij de opleiding Verpleegkundige Complementaire Zorg kan ik nu mijn werk op niveau onderbouwen”, vertelt ze trots. “Toen ik de opleiding tegenkwam, dacht ik: dit is het. Ik leerde onder andere klinisch redeneren, naast alle praktische vormen van complementaire zorg.” Het projectplan dat Diana tijdens haar opleiding maakte, gaf haar de zekerheid om de implementatie van complementaire zorg aan het Raad van Toezicht en andere disciplines te presenteren. “Dankzij de opleiding, kon ik een goed onderbouwd projectplan maken. Om complementaire zorg samen met de reguliere verpleegkundigen in onze organisatie op te zetten en we een verandering teweegbrengen voor bewoners en collega’s.”

Dat complementaire zorg ook in coronatijd niet ver weg is, blijkt wel uit Diana’s inzet. “Deze tijd geeft bij sommige collega’s veel spanning. Ik schreef al in mijn projectplan dat ik complementaire zorg niet alleen wil inzetten bij de bewoners, maar ook voor mijn collega’s. Ik wil dat zij zich gehoord voelen en lekker in hun vel zitten. Daarom organiseer ik nu meditatiemomenten en neem ik ze mee met visualisatieoefeningen. Ik hoop dat dit ook mijn collega’s ook rust geeft, zoals we ook bij de bewoners zien.”