Promotie-onderzoek

Chauffeurs op weg naar een gezonder leven

Stockfoto auto's in de mist

Hoe help je chauffeurs op weg naar een gezonder leven? Ze weten vaak zelf al wel waar het mis gaat. Hoe kun je hen dan toch activeren om deel te nemen aan gezondheidsprogramma's?

“Het is belangrijk om vitaal aan het werk te blijven, nu we langer moeten doorwerken. Duurzame inzetbaarheid is daarmee een belangrijk thema voor veel bedrijven. Wist je dat mensen met een lage sociaaleconomische positie (SEP) eerder gezondheidsklachten krijgen en uitvallen van werk dan mensen die hoger zijn opgeleid?” Aan het woord is onderzoeker en docent Marc Damen. Hij kreeg een beurs voor zijn promotie-onderzoek ‘Deelname van lage SEP-groepen aan gezondheidsprogramma’s op het werk’. 

Het onderzoek

Een voorbeeld van deze groep zijn chauffeurs. Marc begrijpt wel dat het voor hen lastig is om vitaal te blijven: “Ze maken lange dagen en zitten veel. Uit gesprekken die ik al met de doelgroep heb gevoerd, blijkt dat het niet in de cultuur van een chauffeur past om een middagwandelingetje te maken of een salade als lunch te nemen.” Marc wil weten hoe het komt dat lager opgeleiden minder vaak meedoen aan leefstijlprogramma’s dan hoger opgeleide mensen. Daarnaast wil hij achterhalen hoe hij praktisch geschoolden kan motiveren wél mee te doen aan die programma's die werkgevers bieden. “Het lijkt erop dat laaggeschoolden andere prioriteiten hebben dan mensen die alles financieel op orde hebben. Daarbij is het voor een chauffeur vermoedelijk lastiger om tussendoor een uurtje te sporten in vergelijking met iemand die op kantoor werkt.”

Mensen met een lagere sociaaleconomische positie leven niet alleen korter, ze leven ook 18 jaar lang in minder goede gezondheid. Dat is niet te accepteren.”

Korter leven

Marc is docent Toegepaste Psychologie op de HAN en coördineert daar het vak Preventie. “Ik ben al jaren bezig met het thema ‘leefstijl’. Hoe krijg je mensen zover dat ze hun gedrag veranderen? Welke factoren spelen mee? Mensen met een lagere sociaaleconomische positie gaan me echt aan het hart. Ze leven niet alleen korter, ze leven ook 18 jaar lang in minder goede gezondheid. Dat is niet te accepteren.”

De verwachting

De komende 4 jaar hoopt Marc inzicht te krijgen in wat deelname aan leefstijlprogramma’s bij deze doelgroep beïnvloedt. “Hoe kan ik praktisch geschoolde mensen bereiken en verleiden deel te nemen aan leefstijlprogramma’s, en hoe kan ik de gezondheidscultuur veranderen? Nu beperk ik me tot de transport- en logistieke sector, maar hopelijk kan ik dat breder trekken naar, bijvoorbeeld, schoonmakers en de bouw.”

Veranderen. Hoe dan?

Marc heeft al voorzichtig wat toekomstbeelden: “Wie weet kunnen we containers neerzetten op plaatsen waar chauffeurs tussen het werk door work-outs kunnen doen. Of ze via een app motiveren.” Uit gesprekken heeft Marc al opgehaald dat chauffeurs wel gezonder willen leven, maar niet weten hoe. “Nu krijgen ze vaak een coach aangeboden. Ze vragen zich af wat deze kan toevoegen, want ze weten vaak zelf al wat ze niet goed doen.”

Snelweg met trucks

De verwachtingen van de promotiecommissie

De leden van de promotiecommissie, Annet de Lange, Christine De Vries-Winter en Christof Francke, vonden het voorstel van Marc eruit springen. Annet: “Zowel de kwaliteit van de kandidaat als die van het voorstel waren uitstekend.” Er is volgens de commissie heel goed vanuit verschillende disciplines naar de kwaliteitscriteria gekeken en dat is ook goed vertaald naar verschillende lectoraten, zoals Arbeid en Gezondheid en Human Resource Management.

“Als commissie zien we het belang van meer wetenschappelijke bekendheid over de gezondheid van kwetsbare groepen. Dat sluit heel goed aan bij de focus Fair Health die de HAN heeft. Daar raken we direct een 2e focus van de HAN: de inhoud van het onderzoek is niet alleen voor de kandidaat belangrijk. Ook voor het werkveld en het onderwijs is er veel meerwaarde te halen. Marc heeft aan alle criteria voldaan, waardoor we het er unaniem over eens zijn dat zijn promotie-onderzoek de beurs krijgt toegewezen.”

Promotor: Annet de Lange
Begeleider: Sarah Detaille
Co-promotor: Josephine Engels, Sarah Detaille
Financierder: ZonMW
Samenwerkingspartner: STL, Sectorinstituut Transport en Logistiek

 

Serie promotie-onderzoeken

Dit artikel is het tweede van een serie nieuwe promotie-onderzoeken aan de HAN.

  • Lees hier het artikel over het promotie-onderzoek van Anja Zimmermann.
  • Lees hier het artikel over het promotie-onderzoek van Ruth Bles.
  • Lees hier het artikel over het promotie-onderzoek van Luca Gennari.