Project

Het Waardenkompas

studenten op straat met kaartjes in hand

Het sociaal domein bestaat uit diverse beroepen met ieder een eigen beroepscode. Dit project heeft als doel een domeinspecifieke aanvulling (inkleuring/kompas) te realiseren op de ethische code Sociaal Werk, bedoeld voor professionals werkzaam in de gehandicaptenzorg.

Inhoudelijk zijn de codes vergelijkbaar, een aantal codes is afgeleid van de beroepscode voor Maatschappelijk Werkers en aangepast aan de specifieke beroepsgroep en werksetting. Het bestaan van verschillende codes levert verwarring op in de praktijk. Professionals zijn van mening dat de verschillende beroepscodes niet matchen en zij weten niet welke beroepscode te hanteren wanneer zij op meerdere terreinen werkzaam zijn. Verschillende beroepsverenigingen en andere stakeholders in het Sociaal Werk gaan daarom samenwerken om te komen tot een code die alle bestaande codes integreert. Vertrekpunt hierbij is het formuleren van beroepsnormen die voor zoveel mogelijk praktijken in het sociaal werk passend zijn.

Ontwikkelen van een domeinspecifieke aanvulling (inkleuring/kompas) op de ethische code Sociaal Werk, bedoeld voor professionals werkzaam in de gehandicaptenzorg.

Om invulling te geven aan verantwoordelijkheden en aan de positie van professionals die werkzaam zijn in de gehandicaptenzorg wordt een supplement ontwikkeld bovenop de algemene beroepsnormen. De eigen beroepsethische vraagstukken en dilemma’s in de gehandicaptenzorg vragen om een eigen inkleuring. Denk bijvoorbeeld alleen al aan de verminderde wilsbekwaamheid van veel mensen met een verstandelijke beperking, de levenslange ondersteuning doorheen alle fasen van de levensloop en het systeemgerichte werken. Met deze eigen inkleuring geven we een handreiking aan professionals om invulling te geven aan hun rol in een werkveld dat volop in ontwikkeling is (Programma Volwaardig Leven, 2018).

Toegenomen zorg- en ondersteuningsvragen en omgaan met complexe casuïstiek vragen om specifieke opgaven voor de toekomst zoals extra toerusten van de (aankomende) professional en het organiseren van reflectie in teams. De hoge werkdruk in de zorg en het omgaan met lastige ethische dilemma’s worden door professionals als voornaamste knelpunten van hun werk bestempeld (Schermer, Ewals & Weisz, 2016). Naar verwachting zullen professionals werkzaam in de gehandicaptenzorg bereid zijn beroepsethische normen vaker te hanteren als concrete leidraad voor het handelen als zij zich herkennen in de geformuleerde uitgangspunten die dichtbij de praktijk staan en wanneer zij mee hebben kunnen denken in de vorm, de verwoording en totstandkoming ervan. Deze grondprincipes hebben we als vertrekpunt genomen in het formuleren van de opdracht.

Resultaten

Een van de belangrijkste uitdagingen voor de toekomst van de gehandicaptenzorg is het vergroten van de zichtbaarheid van het werk van professionals. In opdracht van VWS en de BPSW is daarom dit waardenkompas ontwikkeld, een beroepsspecifieke aanvulling op de brede beroepscode voor professionals in het sociaal werk. Het is ontwikkeld door onderzoekers van de HAN, ondersteund door begeleiders, ethici, geestelijk verzorgers, artsen en managers uit de gehandicaptenzorg.

Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met onderzoeker Meike Heessels of vormgever Sanneke Duijf . Lees ook het interview over het Waardenkompas met hen beide.

Lectoraat

Ethiek van Verbinding met Mensen met een Verstandelijke Beperking

Wij doen onderzoek naar het verbeteren van een betekenisvolle verbinding met mensen met een verstandelijke beperking en hun naasten. Dit doen we met partijen uit het werkveld. We bekijken vooral hoe normatieve professionalisering van beroepskrachten kan bijdragen aan ondersteuning van deze groep.