innovation studenten met sticky notes

De kwaliteit van toetsing in het hoger onderwijs stond een tijd lang flink ter discussie. Om meer grip te kunnen krijgen op de kwaliteit van toetsing is gestart met het beantwoorden van twee vragen: Wat is toetsing? En wanneer is toetsing van voldoende kwaliteit?

Toetsing is niet synoniem aan toetsen. De toetspiramide (Joosten-ten Brinke, 2011; Joosten-ten Brinke & Sluijsmans, 2012) gaf al een mooi antwoord op de vraag wat toetsing is. Hierin werden namelijk duidelijk dat toetsing bestaat uit verschillende entiteiten die niet los van elkaar gezien kunnen worden.

De toetspiramide werd gebruikt om een prototype te maken van de methodiek de Toetsing Getoetst. Een methodiek waarmee opleidingsteams meer grip kunnen krijgen op de kwaliteit van toetsing. Vervolgens is deze methodiek in samenwerking met Hogeschool Zuyd getest en doorontwikkeld: een aantal opleidingen is met deze methodiek aan de slag gegaan en onder andere op basis van deze ervaringen is de piramide verder doorontwikkeld tot het toetsweb. Hierin werd de ontwikkeling in kwaliteit van toetsing meer zichtbaar gemaakt met behulp van ontwikkelingsfasen. Lees meer over de ontwikkeling van piramide naar web in dit artikel van Tamara van Schilt-Mol in het tijdschrift Examens.

De ervaringen met de methodiek hebben ook geleid tot het spel de Toetsing Getoetst. Hiermee kunnen opleidingsteams op een spelende wijze het gesprek met elkaar voeren over de kwaliteit van toetsing. Over waar ze nu staan, wat hun ambities zijn en welke acties ze vervolgens kunnen ondernemen. Een flink aantal opleidingen heeft dit spel inmiddels gespeeld en de evaluaties hiervan hebben geleid tot een verdere ontwikkeling van het toetsweb. Zo zijn de ‘stoplicht’-kleuren vervangen door meer herkenbare kleuren per toetsentiteit. En wordt de kern van het web nu gevormd door de visie op onderwijs. De visie op onderwijs vormt namelijk de basis voor de kwaliteit van onderwijs en toetsing en is daarmee het uitgangspunt bij het maken van keuzes bij de invulling van de  toetsentiteiten.

Met deze nieuwe versie van het toetsweb is vervolgens gewerkt aan twee wat meer handzame tools om meer grip te krijgen op de kwaliteit van toetsing. De eerste is de gesprekstool Toetsweb. Deze tool bestaat uit een aantal gesprekskaarten waarmee collega’s met elkaar het gesprek kunnen voeren over de kwaliteit van toetsing. Het tweede product is de digitale Toetsweb-Scan. Ook hiermee kunnen teams in een gesprek meer grip krijgen op de kwaliteit van toetsing. De scan legt meteen de resultaten van het gesprek vast.

Toetsweb uitgelegd

In de meest actuele versie van het toetsweb is de oorspronkelijke tekst in de kern van het web (‘duurzaam werken aan kwaliteit’) vervangen door ‘visie op onderwijs’. Daardoor is de kern in plaats van een omschrijving van het doel van de methodiek an sich veranderd in een toegevoegd inhoudelijk aspect van het toetsweb. Steeds meer wordt benadrukt dat toetsbekwaamheid onderdeel is van docentbekwaamheid (Van Schilt-Mol, et al, 2020) en dat onderwijs en toetsing juist onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn (Biggs, 1996).

Model en leganda van Toetsweb 2022