Betere begeleiding voor onbedoeld zwangere vrouwen

In Nederland is één op de vijf vrouwen ooit onbedoeld zwanger geweest. Bijna 70% van deze zwangerschappen is ongewenst. “Een deel van deze vrouwen ontdekt de zwangerschap op een moment dat abortus geen keuzeoptie meer is. Als zij niet zelf kunnen of willen zorgen voor het kind, kunnen ze ervoor kiezen om hun kind af te staan ter adoptie of op te laten groeien in een pleeggezin”, vertelt onderzoeker Janneke Peelen. Van de 60 moeders die per jaar afstand overwegen, kiezen uiteindelijk 20 moeders voor adoptie en 7 moeders voor langdurige pleegzorg. De overige moeders gaan zelf voor hun kind zorgen.

De begeleiding in het keuzeproces om al dan niet afstand te doen van een kind ter adoptie is in Nederland goed geregeld. Afspraken over de verantwoordelijkheden van de verschillende betrokken professionals en de benodigde acties zijn vastgelegd in het protocol Afstand ter Adoptie. Dit protocol voorziet echter niet in een uitwerking van verantwoordelijkheden en acties als een vrouw kiest voor pleegzorg als alternatief voor adoptie. In dit project werken we aan meer duidelijkheid bij de keuze voor pleegzorg.

Het vervolgproject heeft twee doelen: 

1. Een landelijke richtlijn ontwikkelen voor meer duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden bij pleegzorg als alternatief voor adoptie. Deze richtlijn is een addendum op een bestaand protocol. 
2. De samenwerking in het keuzeproces verbeteren. 

Janneke: “We doen dit in 2 fasen: als eerste een analyse van casussen om een concept richtlijn op te stellen en als tweede het testen ervan in nieuwe situaties. We richten ons op professionals, zodat zij zwangere vrouwen in kwetsbare situaties beter kunnen begeleiden. Duidelijke afspraken zijn essentieel voor goede zorg."

De HAN werkt in dit project samen met Fiom, het Nederlandse expertisecentrum ongewenste zwangerschap en afsteammingsvragen, en Praktikon, organisatie voor onderzoek en ontwikkeling binnen de jeugdzorg.

Hoewel Nederland wereldwijd vooroploopt in anticonceptiegebruik, abortuszorg en het terugdringen van tienerzwangerschappen, blijft er ruimte voor verbetering. Het programma onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap beoogt hier verbetering in te brengen.

Programmadoelen 
Het programma ‘de volgende doelen: 
- Kennis genereren over preventie van en ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap; 
- Het stimuleren dat de ontwikkelde kennis beschikbaar gemaakt wordt voor de praktijk; 
- De lokale praktijk en beleid stimuleren om meer integraal te werken; 
- Samenwerking verbeteren tussen kennisinstituten en praktijk met als doel het ontsluiten, delen en borgen van kennis. 
Het vervolgproject Afstand in Verbondenheid sluit aan op deze doelen.