Hoe vergroot je samenwerkend vermogen in onderwijs?
Ook in het onderwijs is de noodzaak tot samenwerking de laatste jaren vergroot. Een docent op een middelbare school heeft de hoofdtaak tot het maken en verzorgen van vakonderwijs en werkt doorgaans het meest samen met de docenten uit zijn of haar vaksectie. De aanvullende taken en overkoepelende verantwoordelijkheden brengen nog veel meer samenwerkingspartners met zich mee. Wat is er nodig om in deze diverse contexten goed samen te werken?
Deze vraag werd binnen Academische Opleidingsschool Alliantie VO Nijmegen steeds vaker gesteld. Het Maaswaal College maakte dit concreet en formuleerde deze als volgt: hoe kunnen docenten en docentteams beter samenwerken in een tijd waarin veel onderwijsvernieuwingen plaatsvinden? Samen met de HAN Academie Educatie en de Radboud Docenten Academie is de opleidingsschool op zoek gegaan naar de benodigde competenties om als samenwerkende docentengroepen gezamenlijk verantwoordelijk te zijn voor de leerdoelen in een klas- en/of leerjaar-doorbrekende groepen van leerlingen.
Sterk Samenwerken
Resultaat van de zoektocht naar het antwoord op de vraag ‘Wat is er nodig om in deze diverse contexten goed samen te werken?’ is de website sterksamenwerken.nl.[LINK] De website beoogt samenwerking in het voortgezet onderwijs naar een bewuster en structureler niveau te tillen, zowel in de lerarenopleidingen als in de dagelijkse schoolpraktijk van professionals.
De site definieert 6 fases van samenwerking:
- De start
- De belangen
- Het gesprek
- De verbinding
- De houding
- De voortgang
Per fase biedt de website:
- Verdiepende vragen: Elke samenwerking wordt sterker als je relevante vragen stelt aan elkaar, aan jezelf of aan een collega of leidinggevende.
- Uitleg/onderbouwing
- Hulpmiddelen: Instrumenten waarmee je handen en voeten kunt geven aan een sterkere samenwerking, gebaseerd op bruikbaarheid in de praktijk.
- Literatuur voor verdere verdieping
Een voorbeeld uit de praktijk
Marja Flipse, docent bij HAN Academie Educatie is betrokken bij een voorbeeld van het Maaswaal College in Nijmegen: “De school heeft een onderwijskundige koers ingezet: gepersonaliseerd leren en gepersonaliseerd begeleiden. Dat levert vragen op bij de docenten: wat staat ons als belangrijkste te doen en hoe bereiken we dat? Hier wordt dus een sterk appel gedaan op samenwerkingsvaardigheden van de docenten, individueel maar nog meer als 'leergemeenschap'. Er volgen belangrijke gesprekken in de docententeams, tussen teams en met leden van de schoolleiding. We hebben er met elkaar voor gekozen om deze gesprekken te structureren door gezamenlijk gebruik te maken van de website www.sterksamenwerken.nl [LINK]
We denken dat dit ons goed kan ondersteunen om recht te doen aan alle aspecten aan bod te laten komen en in het proces geen stappen over te slaan. Of dit ook zo zal uitpakken weten we natuurlijk pas achteraf.”
‘Samenwerkingsskills’ voor studenten
De gezamenlijke zoektocht van de 3 onderwijspartners om te komen tot de inzichten die staan op sterksamenwerken.nl, heeft ook voor de lerarenopleidingen inzichten opgeleverd. De studenten die opgeleid worden tot leraren in het VO of MBO leren hierdoor bewuster te zijn van de skills die ze hebben op het gebied van samenwerken en de attitude die nodig is om het beroep in te stappen.
Meer weten?
https://www.alliantievo.nl/over-ons/de-opleidingsschool
https://www.maaswaalcollege.nl/
Deze week verschijnt er iedere dag een artikel over Samen Opleiden. De week wordt afgesloten op de landelijke Dag van de lerarenopleider op 5 november.
