Hoe SEECE energietalent warm maakt voor techniek

Het zijn dagen zonder slingers en ballonnen. Geen glimmende loper of luxe welkomstdrankjes. Het programma van SEECE Energietalent bestaat vooral uit ‘normale’ studiedagen. “En juist dat geeft een goed en reëel beeld”, zegt Mano Oudejans. Thijs de Weerd: “De Energietalent-dagen zijn vooral inhoudelijk, waardoor je een gedetailleerder beeld krijgt van de opleidingen. Ik vond dat erg fijn, want tijdens een open dag lijkt alles vooral tiptop in orde te zijn.” Mano: “En doordat je er meerdere keren komt, voelt de omgeving al vertrouwd voordat je er gaat studeren.” 

Thijs en Mano (17) zijn twee van de bijna duizend middelbare scholieren die jaarlijks via SEECE Energietalent kennismaken met de technische, energie-gerelateerde opleidingen van de HAN door middel van workshops en andere activiteiten. Dat is hard nodig, want de energiewereld van morgen vraagt om meer jong talent in de energiesector. De scholieren volgen één of meerdere dagen workshops: van het maken van een zonnevolger tot het spelen van een ‘energienetwerkspel’. Het programma wordt samengesteld met de betrokken docent. Ook kunnen de scholieren een rondleiding krijgen en mini-colleges volgen.

Docent  Jan Willem Nijsink (46) van de Jacobus Fruytier scholengemeenschap in Apeldoorn werkt inmiddels al vier jaar samen met SEECE Energietalent. Elk jaar komt hij met een groep havo 5-scholieren vijf keer naar de HAN. De workshopdagen zijn onderdeel van de ’20-80-dagen’: vanaf havo 4 staat één dag in de week in het teken van ‘leuke dingen’ die raken aan scheikunde, natuurkunde, biologie en wiskunde. “In andere periodes onderzoeken ze bijvoorbeeld hun eigen vingerafdruk, onderzoeken ze de bodem in de buurt en maken ze bier of zeep.” 

Bij de HAN wordt doorgezet wat ze in eerdere periodes al hebben gedaan, vertelt Nijsink. “Het programma van Energietalent sluit mooi aan. En wat ik als docent goed vind, zijn de lange lijnen; de verschillende dagen zijn verbonden met elkaar. Tussen de workshops is er bovendien ruimte om de school te leren kennen of geeft een specialist een mini-college. Zo krijgen de leerlingen goed te zien wat de HAN te bieden heeft, zonder dat het saai wordt. Voor mij is het verder fijn dat het allemaal goed is verzorgd: we worden opgehaald met een bus en de begeleiding tijdens de workshops is passend.”

Hoe groot de impact van de workshopdagen precies is op de studiekeuze — toch het uiteindelijke doel van SEECE Energietalent — durft Nijsink niet te zeggen. “Achteraf is iedereen altijd positief. En de gemiddelde scholier met het Natuur en Techniek-profiel blijft vaak wel in de technische hoek.”

Wat dat betreft vermoedt hij dat de ‘Jobhop-dag’ minstens net zo bepalend is voor de studiekeuze. Op die dag staan er 40 stands voor 4 havo en 4 vwo in de aula van de school en vertellen oud-scholieren over de opleiding die ze op dat moment doen. Remco Mulder, nu vierdejaars student Automotive bij de HAN, is al jarenlang één van hen. Hij is bovendien oud-deelnemer aan de workshops van SEECE Energietalent, voormalig teamlid van HAN Hydromotive en is actief bij Energietalenten, een studentenvereniging voor aankomende energieprofessionals. 

“Het is leuk om sommige scholieren echt aan te zien gaan als ik vertel over de opleiding en de mogelijkheden”, vertelt Remco over zijn ervaringen met de Jobhop-dag. “Dat zijn vaak degene die veel ‘waarom-vragen’ stellen en analytisch denken. Sommigen zijn nog wel terughoudend vanwege het wiskundedeel dat bij de opleiding komt kijken. Ik twijfelde zelf ook of ik dat wel aan zou kunnen. Inmiddels heb ik gemerkt dat er best wat van je gevraagd wordt en de studie uitdagend is, maar er wordt ook weleens te moeilijk over gedacht.”

En zo bestaan er wel meer misverstanden en vooroordelen over de studies. “De algemene gedachte is nog steeds dat techniek iets is voor jongens, zoals de zorg iets is voor meisjes. Dat is onterecht en lastig te veranderen. Daardoor komen bij mij vaak de leerlingen, die in grote lijnen wel weten wat ze willen. Het zijn de jongens die al sleutelen aan een scootertje of autootje. Maar het is ook leuk om aan hen één en ander te verduidelijken, uit te leggen dat engineering echt meer inhoudt dan ‘alleen’ auto’s repareren en je je kunt verdiepen in allerlei richtingen, zoals de energietransitie.” 

Wat dat betreft passen zowel Mano als Thijs wel in dat stereotypische beeld. “Ik ben op dit moment bezig met een oude brommer”, vertelt Mano. “Als ik een onderdeel niet meer kan bestellen, probeer ik het zelf te maken. Bijvoorbeeld met de 3D-printer van een vriend.” Thijs: “Ik was nog geen 10 jaar oud toen ik al sleutelde aan mijn eerste skelter.” Die is inmiddels ingeruild voor iets snellers. “Nu heb ik zo’n 45 kilometer-per-uur-wagentje. Die heb ik eerst motorisch in orde gemaakt, waardoor hij nu ook wel iets harder gaat dan 45. Nu ben ik bezig met de buitenkant.” 

Dit studiejaar start hij de opleiding Werktuigbouwkunde, alleen wel op het Hoornbeeck College (mbo). Hij is namelijk gezakt voor zijn eindexamen. “Anders was ik naar de HAN gegaan.” Mano gaat wel Werktuigbouwkunde doen aan de HAN. “Ik heb bewust voor een brede technische opleiding gekozen, omdat ik nog niet precies weet wat voor type baan ik wil. Ik kijk er vooral naar uit om te leren hoe je werktuigen ontwikkelt, want iets maken en ontwikkelen in een werkplaats, dat vind ik het leukste.”

Dat het de HAN zou worden, en geen andere hogeschool, stond ook al snel vast. “Ik ken de HAN al goed door de workshops van Energietalent en ik zat bij Young Solar, waar ik drie jaar lang samen met andere leerlingen van het Candea College werkte aan een zonneboot. Studenten van de HAN hielpen ons daarbij. Ik ben ook nog wel naar een open dag geweest, maar dat was vooral zodat mijn ouders ook even konden zien waar ik naartoe zou gaan.”