Groeiende instroom Werktuigbouwkunde dankzij onderwijsvernieuwing

Voldoende mensen opleiden voor de technieksector is een uitdaging. De Gelderlander kopte eind september “HAN: ‘Te weinig studenten kiezen voor techniek’”. In het artikel wordt Alex Dorgelo van de HAN geciteerd, hij vertelt dat het aantal aanmeldingen voor techniekstudies niet groot genoeg is om aan de vraag in de markt te voldoen. Dorgelo: ‘Deze groei gaat de vergrijzing bij de bedrijven straks niet opvangen.’

Er zijn desondanks positieve ontwikkelingen op de HAN, wat de instroom van techniekstudenten betreft. Om het tekort aan arbeidskrachten op te lossen, wordt het onderwijs toegankelijker gemaakt voor allerlei verschillende doelgroepen. Met succes. Zo steeg het aantal studenten dat werktuigbouwkunde studeert; een discipline waar veel vraag naar is in de energie- en technieksector. In het studiejaar 2018 – 2019 stroomden zo'n 100 eerstejaars werktuigbouwkundestudenten in op de HAN, dit studiejaar zijn dat er circa 120.

‘Die groei kunnen we grotendeels toeschrijven aan de komst van de Engelstalige bachelor’, zegt opleidingscoördinator Dickjan Schaap. ‘Aan die opleiding nemen zo’n dertig studenten deel en dat is tweederde van het aantal studenten dat we dit jaar extra hebben.’ Deze bachelor, Mechanical Engineering, ging in september voor het eerst van start en is inhoudelijk gelijk aan de Nederlandstalige versie.

De groep Mechanical Engineering-studenten bestaat grofweg voor de helft uit Engelstalige studenten en voor de helft uit Nederlandstalige studenten. ‘Dat zijn vaak mensen die een tweetalige opleiding hebben gevolgd of tweetalig zijn opgevoed.’ Sommige studenten kiezen voor Mechanical Engineering omdat ze moeite hebben met de Nederlandse taal. ‘Ik sprak een jongen uit Aruba, die liet weten dat hij discussies tussen Nederlandse studenten moeilijk kon volgen.’

De opleiding is bovendien geschikt voor studenten die gericht zijn op het buitenland en een extra uitdaging zoeken. Schaap: ‘Studenten die de Engelstalige variant volgen zijn internationaal veel beter voorbereid.’ Ze komen tijdens de opleiding in contact met internationale bedrijven en vraagstukken. Dit maakt de opleiding aantrekkelijk voor studenten die wellicht niet voor de Nederlandse variant van de opleiding Werktuigbouwkunde zouden kiezen.

Het aanspreken van nieuwe doelgroepen past in een bredere strategie die op de HAN wordt toegepast. Het Sustainable Electrical Energy Center of Expertise (SEECE), dat nauw betrokken is bij Werktuigbouwkunde en andere technische HAN-opleidingen, stimuleert onderwijsprogramma’s die het totaalaantal techniekstudenten vergroten. Het opzetten van Engelstalige opleidingen is daar dus een voorbeeld van. Andere voorbeelden zijn leerwerktrajecten voor carrièreswitchers, een opleiding voor praktische havisten die in de energiebranche willen werken en een traject voor statushouders.

Ook veranderingen in het reguliere onderwijs moeten de aantrekkingskracht van techniekstudies vergroten. In 2016 werd bijvoorbeeld een nieuw curriculum ingevoerd op het instituut Engineering van de HAN; hierdoor werken studenten vaker in multidisciplinaire groepen aan bedrijfsprojecten. Dat gebeurt onder andere in hybride leeromgevingen op het Industriepark Kleefse Waard in Arnhem.

De hogeschool leidt een ander soort technicus op dan vroeger, vertelt Schaap. Een die in staat is om kritisch te denken, problemen op te lossen en goed advies durft te geven. ‘Kennis wordt minder belangrijk. Als je een onderzoek start, is de kans groot dat iemand aan de andere kant van de wereld hetzelfde heeft gedaan of met hetzelfde bezig is. Het gaat erom hoe studenten met kennis om kunnen gaan.’

Kan de modernisering van het onderwijs zorgen voor een grotere instroom? Schaap: ‘Als we het verhaal goed vertellen wel ja.’