Inclusief ontwerpen Studenten ontwikkelen winkelnavigatie en een sprekende weegschaal
Blinden en slechtzienden mijden vaak de supermarkt, omdat ze de zelfscankassa niet kunnen gebruiken. Is daar geen oplossing voor? Met deze uitdagende vraag kwam Albert Heijn via de Stichting Accessibility en het blindeninstituut Bartiméus in het najaar van 2019 bij enkele studenten van de HAN.
Gé Custers, student Communication en Multimedia Design (CMD), is meteen enthousiast. ‘Je gaat met je medestudenten bij elkaar gaan zitten en het probleem analyseren. Dan kom je erachter dat het niet alleen de zelfscankassa is die maakt dat blinden en slechtzienden liever niet naar de supermarkt gaan. Wat ook meespeelt, is dat blinden en slechtzienden in de supermarkt zelf hun weg moeilijk kunnen vinden.’ Blinden en slechtzienden maken daarom vaak thuis al een boodschappenlijstje, zodat ze zo efficiënt mogelijk kunnen winkelen. In de supermarkt kunnen ze niet even rondkijken om zich te oriënteren.
De studenten hebben op grond van hun analyse twee dingen opgepakt: als eerste een navigatiesysteem om in de supermarkt alles beter te kunnen vinden en als tweede een sprekende weegschaal, die vertelt wat er op de weegschaal ligt, hoeveel het weegt en hoeveel dat kost.
App en QR-codes
Roy Thierry, student HBO-ICT, volgt op dat moment vanuit de Hogeschool Amsterdam een minor aan de HAN. Hij sluit aan bij het project. ‘Je ontwikkelt een systeem met een app, die leest waar je in de winkel bent.’ Dat gebeurt met behulp van grote, op de grond geplakte QR-codes, die op de kruispunten in de winkelpaden liggen. Als je op zo’n QR-code staat en je boodschappenlijstje in je app ‘aan’ hebt, geeft de app aan welke richting je op moet voor de volgende boodschap.’
Het leereffect voor de studenten tijdens het project is groot. De lettergrootte op de app wordt aangepast aan het leesgemak, en de QR-codes op de grond zijn ook op het juiste formaat gemaakt. Gé Custers: ‘Je moet de QR-code vanaf je heup kunnen scannen met je smartphone. Dat betekent niet te groot, maar ook niet te klein.’ De QR-codes kunnen in verschillende vormen worden gemaakt. Op de groenteafdeling ligt een QR-code in de vorm van een appel, bij het brood ligt een boterham, enzovoorts.
Sprekende weegschaal
Daarna is de sprekende weegschaal aan de beurt. Roy Thierry: ‘De weegschaal is zó geprogrammeerd dat hij kan onderscheiden welk fruit of welke groenten op de schaal wordt gelegd. Daarna hoort de klant wat erop ligt, hoe zwaar dat is en welke prijs daarbij hoort.’ Vergissen is hiermee uitgesloten, en dat maakt dat blinden en slechtzienden een drempel minder hebben voor de supermarkt.
De beide vindingen van de studenten zijn vervolgens getest in een proefopstelling bij Bartiméus. Acht cliënten van de instelling hebben naar tevredenheid getest of de oplossingen van de studenten goed werken. Het wachten is nu op de toepassing in de praktijk: de eerste supermarkt die er ook in het echt mee gaat werken.
De studenten werden in het project begeleid door Eric Velleman, strategisch adviseur verbonden aan zowel het Bartiméus als aan de Stichting Accessibility. Voor de HAN is Eric Velleman bezig met de voorbereiding van een lectoraat op het gebied van inclusief digitaal ontwerp.
Tekst: Tech Gelderland
Foto's: Erik van 't Hullenaar
