Ethische aspecten van onderzoek

Ethische Commissie Onderzoek

De HAN hecht veel waarde aan het uitvoeren van verantwoord onderzoek. Daarom is er de Ethische Commissie Onderzoek (ECO): een onafhankelijke, HAN-brede commissie. De ECO ondersteunt onderzoekers, studenten en begeleiders bij de ethische en juridische aspecten van onderzoek.

Wet- en regelgeving, en normen van goed gedrag

Wie onderzoek doet met mensen, moet zich houden aan de daarvoor geldende wet- en regelgeving. Bijvoorbeeld de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), die zich richt op de bescherming van de privacy. Daarnaast volgen onderzoekers de normen van goed gedrag, zoals vastgelegd in de Nederlandse gedragscode wetenschappelijk integriteit (NGWI). Ze moeten bijvoorbeeld verantwoord omgaan met onderzoekspersonen en met de verzamelde informatie. Ook het eerlijk en transparant zijn over het onderzoek en eventuele afhankelijkheden zijn kernprincipes van integer gedrag. 

Integer onderzoek in de praktijk

Wat betekent dit in de praktijk? Hoe zorg je ervoor dat je onderzoek integer is? De ECO heeft een ‘Handleiding Integer Onderzoek’ opgesteld, met uitleg over de relevante wet- en regelgeving en normen van goed gedrag. Belangrijke onderwerpen in de handleiding zijn:
  • heldere communicatie over het doel en de werkwijze van het onderzoek; 
  • het goed informeren en rechtmatig verkrijgen van de toestemming van deelnemers;
  • het waarborgen van de privacy van de onderzoekspersonen;
  • het voorkomen van lichamelijke en/of psychische schade. 

Deze handleiding is een hulpmiddel voor elke (student-)onderzoeker om in alle fasen van het onderzoek op een integere manier te handelen. Ook heeft de ECO formats gemaakt voor het opstellen van een goede informatiebrief en een toestemmingsverklaring. De handleiding voor onderzoekers, een aparte handleiding voor studenten en de formats staan op HAN Insite (intranet) en zijn voor alle HAN medewerkers en studenten beschikbaar.

Adviesaanvraag indienen

Onderzoekers, onderzoeksbegeleiders en docenten kunnen advies vragen aan de ECO. Bij studentonderzoek doet de begeleidend docent of onderzoeker dat namens de student. Het advies van de commissie is bindend. Onderzoek met (gegevens van) mensen moet verplicht vooraf worden voorgelegd aan de ECO, voordat de onderzoeker start met de dataverzameling. Deze verplichting geldt niet voor studenten die onderzoek uitvoeren.

Taken

De ECO heeft de volgende taken:

  • het beoordelen van onderzoeksvoorstellen op een ethisch verantwoorde onderzoeksmethode en op de omgang met onderzoekspersonen en -data;
  • adviseren over toetsing door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie (METC);
  • het afgeven van een Letter of Approval voor de publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift;
  • het geven van voorlichtingen, bijvoorbeeld via gastcolleges en werkgroepen;
  • het zijn van een aanspreekpunt voor ethische en juridische vragen;
  • het meedenken over onderzoekscurricula binnen de HAN.

Samenstelling

De ECO bestaat uit meerdere leden met ieder een specifieke deskundigheid. De kerncommissie bestaat uit een voorzitter, vicevoorzitter, secretaris, jurist, ethicus, methodoloog, arts en dataspecialist. Elke academie levert minstens één lid, zodat de HAN als geheel vertegenwoordigd is binnen de commissie. Onderaan deze pagina staat een overzicht van de huidige leden. 

In contact komen?

Ethische Commissie Onderzoek HAN 
T.a.v. Lenneke Marten 
 

Leden van de Ethische Commissie Onderzoek

Cécile Nijsten MSc

Voorzitter
Foto Cecile Nijsten

Lenneke Marten LLM

Secretaris en jurist
Pasfoto's van Lenneke Marten, lid van de Ethische Commissie Onderzoek op de HAN

Marc Boschker PhD

Afgevaardigde Academie Sport en Bewegen
Pasfoto van Marc Boschker, lid van de Ethische Commissie Onderzoek van de HAN

Ercolie Bossema PhD

Methodoloog
Portretfoto Ercolie Bossema

Maaike Hermsen PhD

Vicevoorzitter en ethica
onderzoek lector Ethiek verbinding verstandelijke beperking Maaike Hermsen

Patrick Hoek PhD

Arts en afgevaardigde Academie Gezondheid en Vitaliteit
Foto Patrick Hoek

Lianne Remijn PhD

Afgevaardigde Academie Paramedische Studies
Foto Lianne Remijn

Leon Noij MSc

Afgevaardigde Academie Organisatie en Ontwikkeling
Leon Noij

Franceina van Zalk MSc

Afgevaardigde Academie Business en Communicatie
Pasfoto van Franceina van Zalk, lid van de Ethische Commissie Onderzoek op de HAN

Kim Meijer PhD

Afgevaardigde Academie Financieel Management en Recht
Portretfoto van associate lector Kim Meijer. Associate lectoraat Business Ethics. Academie Financieel Economisch Management.

Tilman Todt MSc

Afgevaardigde Academie Toegepaste Biowetenschappen en Chemie
Pasfoto van Tilman Todt,  lid van de Ethische Commissie Onderzoek van de HAN

Alexander Zwagerman PhD

Afgevaardigde International School of Business
Pasfoto van Alexander Zwagerman, lid van de Ethische Commissie Onderzoek op de HAN

Liza Bruggenkamp, MA

Dataspecialist

Koen Dortmans Phd

Afgevaardigde Academie Mens en Maatschappij
Portretfoto Koen Dortmans voor website Centre of Expertise Sneller Herstel

Edwin Buijs MSc

Afgevaardigde Academie Educatie
Portret Edwin Buijs