Zien door de ogen van een leerling: app maakt scholen visueel toegankelijk

Uit zijn onderzoek voor Stichting Bartiméus blijkt dat bewustwording bij docenten minstens zo belangrijk is. “Een leerling vertelde mij dat een docent hem tijdens gym in het doel zette. Goed bedoeld, want dan zou hij minder snel struikelen. Maar voor iemand met een visuele beperking is het doodeng om ballen om je heen te horen suizen zonder ze te zien aankomen.” 

Om docenten bewust te maken van de dagelijkse uitdagingen van visueel beperkte leerlingen, ontwikkelde Niels een app. Die begint met de vraag: Welke leerling met welke visuele beperking komt er in jouw klas? Vervolgens verschijnt een leerling in beeld die zijn of haar ervaringen deelt. “Dat maakt het persoonlijker,” legt Niels uit. “En psychologisch gezien blijft de informatie dan beter hangen.” 

De app is opgebouwd in hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk start met een ervaringsopdracht, zoals: Ga achter in de klas zitten. Zo ervaart de docent hoe lastig het is om informatie te volgen met een visuele beperking. “Die a-ha-momenten zijn essentieel,” zegt Niels. 

Om het leerproces te stimuleren, voegde Niels een spelelement toe. Docenten kunnen zien in welk level hun collega’s zitten en hoe hun school als geheel scoort op toegankelijkheid. “Het zorgt ervoor dat docenten onderling gaan samenwerken. Als één docent er niet aan meewerkt verandert de toegankelijkheid van de school niet. Daarnaast zorgt het ook voor onderlinge competitie en zelfs competitie tussen de scholen,” vertelt hij. “Docenten moedigen elkaar aan om verder te komen.” 

Ook is er een interactieve kaart toegevoegd waarop scholen hun toegankelijkheid kunnen tonen. “Dat helpt scholen om van elkaar te leren én ouders om een passende school voor hun kind te vinden. Ook kunnen AOB'ers (ambulant onderwijskundig begeleiders) al voordat ze voor het eerst naar een school toegaan snel zien hoe ver een school al is op het gebied van toegankelijkheid. Dit scheelt veel oriëntatietijd wat het proces weer versneld.” 

Daarnaast bedacht Niels een chatbot, gekoppeld aan EduVip – dé kennisbron voor visuele beperkingen. Docenten kunnen hier vragen stellen over situaties waar ze in de klas tegenaan lopen. 

Tot slot is er een game-element toegevoegd: docenten kunnen badges verdienen voor activiteiten zoals gesprekken met de gekozen leerling met de beperking of het voltooien van alle levels. Zo wordt visueel zichtbaar waar een school staat op het gebied van inclusie.  

De app is door alle losse elementen een serious game geworden waarmee scholen op een interactieve en leuke manier toegankelijker worden. Daan vult hieraan toe: “Zonder dat het een saai moetje wordt”.  

Bartiméus is enthousiast over de app en onderzoekt hoe deze verder ontwikkeld kan worden. Er is een DenkTank opgericht met studenten die eerder opdrachten voor Bartiméus hebben gedaan. Mogelijk werken ze samen werken aan de volgende versie van het prototype. “Ik ben blij dat het verdergaat,” besluit Niels. “Dat het niet bij een idee blijft, maar echt iets kan betekenen voor het onderwijs.”  

Niels is met deze app afgestudeerd. Zijn kennis en enthousiasme over toegankelijkheid zet hij verder voort bij Kasteeltuinen Arcen. Zijn doel: het park en alles wat daarbij hoort toegankelijker te maken voor iedereen.