Samen werken aan duurzame arbeidsparticipatie voor nieuwkomers
Hoe kunnen nieuwkomers volwaardig meedoen op de arbeidsmarkt? Uit SPRONG All4talent-onderzoek van Hogeschool Utrecht en OpenEmbassy blijkt dat regels en structuren nog belemmeren, maar dat samenwerking en maatwerk juist deuren openen naar duurzame, inclusieve participatie.
In verschillende pilots en trajecten – waaronder de Almere Pilot, het Den Haag Traject en de Meedoenbalie – is onderzocht wat nieuwkomers helpt of belemmert in hun weg naar werk. De uitkomsten geven waardevolle inzichten in waar verbetering mogelijk is.
Belangrijkste knelpunten:
- Regelgeving: Het aanvragen van een tewerkstellingsvergunning (TWV) is complex, wat werkgevers soms terughoudend maakt.
- Financiële verschillen: De gevolgen van werken voor uitkeringen of vergoedingen verschillen per gemeente, wat kan leiden tot ongelijkheid.
- Combinatie van werk en inburgering: Fulltime werken is vaak lastig te combineren met verplichte inburgeringsprogramma’s.
- Begeleiding: Door beperkte capaciteit bij organisaties zoals het COA krijgen nieuwkomers soms te late of onvolledige informatie.
- Erkenning van talent: Hoge taal- of certificaateisen zorgen dat mensen met een hoog opleidingsniveau regelmatig in laaggeschoold werk terechtkomen.
- Woon- en welzijnsfactoren: Een stabiele woonsituatie blijkt cruciaal voor duurzame inzetbaarheid.
- Sociale veiligheid: Discriminatie en uitsluiting komen nog voor; duidelijke meldpunten en vertrouwenspersonen ontbreken vaak.
De stem van nieuwkomers
De persoonlijke ervaringen van deelnemers maken duidelijk wat er nodig is om tot gelijkwaardige kansen te komen.
Deze perspectieven helpen om beleid menselijk, realistisch en effectief te maken.
“Wat ik nodig heb is meer taalvaardigheden om vacatures te begrijpen, maar ook om het werk zelf goed te kunnen doen.”
Waar liggen de kansen?
De pilots laten zien dat verbetering mogelijk is – vooral wanneer beleid, werkgevers en nieuwkomers samenwerken. Succesvolle aanpakken hebben een paar dingen gemeen: eenvoud, duidelijkheid en aandacht voor talent.
Kansen voor duurzame verandering:
- Eenvoudigere procedures en landelijke richtlijnen voor werkgevers.
- Duidelijke, eenduidige financiële regels voor werk en uitkering.
- Flexibele inburgeringstrajecten die werken en leren beter combineren.
- Meer expertise en capaciteit bij begeleidingsorganisaties.
- Snellere erkenning van diploma’s en alternatieve certificeringsroutes.
- Een veilige, inclusieve werkcultuur met anti-discriminatiebeleid en vertrouwenspersonen.
Vervolgonderzoek nodig
Om de inzichten verder te verdiepen, is aanvullend onderzoek nodig naar onder meer:
- Leren van Europa: Wat kunnen we overnemen van succesvolle aanpakken in andere landen?
- Lokale verschillen: Welke gemeenten bieden de meeste kansen – en waarom?
- Langetermijneffecten: Hoe ontwikkelen arbeidsmarkttrajecten zich na vijf of tien jaar?
- Perspectief van werkgevers: Wat hebben zij nodig om meer nieuwkomers in dienst te nemen?
- Welzijn en motivatie: Wat doet langdurige uitsluiting met zelfvertrouwen en veerkracht?
Conclusie
De weg naar duurzame arbeidsparticipatie voor nieuwkomers is nog lang niet vrij van obstakels, maar samenwerking en maatwerk bieden perspectief. Door de praktijkervaringen van nieuwkomers te verbinden met beleidsinnovatie, groeit de kans op echte, inclusieve participatie.
Lees meer over onze projecten:
Meedoen of meer weten?
Wil je meer weten over SPRONG All4Talent of samenwerken in een van de leergemeenschappen? Kijk op www.han.nl/all4talent.
