Gesprekskaarten Waarde van Welzijn
Hoe voer je een betekenisvol gesprek? Een gesprek dat gericht is op de wensen en mogelijkheden van de gesprekspartner. De gesprekskaarten Waarde van Welzijn bieden hiervoor uitkomst!
De gesprekskaarten Waarde van Welzijn richten zich op het zo breed mogelijk verkennen van wensen en mogelijkheden van de gesprekspartner. De kaarten nodigen de gesprekspartner uit aan te wijzen welke thema’s of domeinen voor zichzelf van belang zijn. Zo krijgt de gesprekspartner inzicht in:
- Mogelijkheden (capabilities) die hij/zij waardevol vindt (in het leven) en wensen die hij/zij daarin heeft;
- De samenhang tussen zijn/haar wensen en mogelijkheden;
- Omstandigheden die zijn/haar wensen en mogelijkheden beïnvloeden.
Dit inzicht is waardevol op zichzelf, maar kan ook helpen om keuzes te maken in ontwikkelpunten, vragen of ondersteuningsbehoefte.
Met de gesprekskaarten kan je aangeven wat jíj belangrijk vindt en waar jij het over wilt hebben."
Capabilities benadering
De gesprekskaarten Waarde van Welzijn zijn gebaseerd op de capability benadering waarin menselijke vrijheid en diversiteit belangrijke uitgangspunten zijn. In deze benadering staat centraal wat de realistische mogelijkheden van personen zijn om in hun dagelijks leven uitdrukking te geven aan het leven dat zij waardevol vinden. De kern is dat elke persoon zich een eigen beeld vormt van hoe te leven en dat voor zichzelf nastreeft, vanuit eigen levensdoelen, waardevolle activiteiten, capaciteiten en wensdromen.
Tegelijkertijd biedt de omgeving voor elke persoon mogelijkheden, hulpbronnen en omstandigheden, waarvan sommige relevant voor je kunnen zijn, maar andere wellicht niet. De mate van welzijn van de persoon wordt dan bepaald door de realistische vrijheid die de persoon ervaart om dat waardevolle leven invulling te geven. Deze waardevolle en realistische mogelijkheden noemen we capabilities.
Belemmeringen en speciale mogelijkheden
In de praktijk zien we dat er nogal wat verschillen zijn tussen de mate waarin mensen over waardevolle en realistische mogelijkheden beschikken. Als je bijvoorbeeld een beperking hebt kun je uitgesloten worden van vele voor jou waardevolle mogelijkheden, of als je een bijzonder talent hebt creëert dat wellicht waardevolle mogelijkheden die een ander niet heeft. Om te kunnen zien of en welke sociale ondersteuning of interventie nodig is moeten we zicht krijgen op waar deze verschillen tussen mensen onrechtvaardig zijn en met welke belemmeringen of juist speciale mogelijkheden een persoon te maken krijgt in de eigen unieke context.
Een jongere benoemde dat met de kaarten zijn hele leven op tafel lag. Hij had daar nog nooit zo bewust naar gekeken.”
Wanneer inzetten?
- Persoonlijke ontwikkelgesprekken. Denk aan begeleidingsgesprekken met vrijwilligers of studenten, coachingsgesprekken;
- Gesprekken in de context van sociale activering. Denk aan buurtwerk, opvoedondersteuning, activiteitenbegeleiding;
- Algemene verkenningen van de leefwereld. Denk aan wijkgesprekken, onderzoeken rond een specifiek thema, opbouwwerk;
- Ophalen van verhalen. Denk aan levensverhalen, kwalitatief of narratief onderzoek.
Het kan hierbij gaan om individuele of groepsgesprekken.
Er komen mooie gesprekken uit voort. Op een positieve manier kom je erachter wat bewoners waardevol vinden in de wijk."
Aandachtspunten
- Waarde van Welzijn vormt een instrument dat in principe is bedoeld voor gebruik door professionals;
- We raden aan om Waarde van Welzijn eerst zelf uit te proberen;
- Het kan zijn dat in een gesprek meer naar boven komt dan vooraf verwacht en goede nazorg is dus belangrijk (denk daar vooraf over na).
Downloads
Het ontstaan van de kaarten
De gesprekskaarten Waarde van Welzijn zijn in samenwerking ontwikkeld door welzijnsorganisatie Bindkracht10 (Fenna Hendriks en Hennie Joosten) en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Associate Lectoraat Capabilities in Zorg en Welzijn, onderdeel van het Lectoraat Versterken Sociale Kwaliteit (Annica Brummel en Erik Jansen). De eerste aanzet ontstond tijdens het gezamenlijk begeleiden van diverse afstudeeronderzoeken door de HAN en Bindkracht10, waarbij studenten gevraagd werd om te werken vanuit de capability benadering. Studenten ontwikkelden verschillende varianten van interviewguides gebaseerd op de lijst van Martha Nussbaum. Op basis van deze verschillende varianten zijn tussen 2021 en 2023 diverse cycli doorlopen in het door ontwikkelen tot de versie zoals die nu beschikbaar is. Het ontwerp is gemaakt door Sanne Verheij van Maakbaar Ontwerp.
Neem contact op
Meer informatie? Neem contact op met Annica.Brummel@han.nl