Met je neus in de fijnstof

Nijmegen draagt de dubieuze titel ‘op één-na-meest luchtvervuilde stad van Nederland’. Niet echt iets om trots op te zijn. Wel iets waar burgers en de gemeente zich zorgen om maken. Tijd voor actie!

InScience filmfestival 2021 Lust for Life

Die actie is er in enige mate al. Zo is de gemeente druk bezig met het meten van luchtkwaliteit en worden scheepvaart en autoverkeer gestimuleerd zo groen mogelijk te zijn. Ook burgers zitten niet stil. Zij doen zelf steeds meer onderzoek naar luchtvervuiling in de stad.  Tijdens wetenschapsfilmfestival InScience kwam één van deze initiatieven tijdens het Duurzaamheidscafé naar voren: Lentse Luchten, waar ook Ton Ammerlaan, HAN studentbegeleider en docent, aan deelneemt.

Lentse Luchten

In het burgerinitiatief Lentse Luchten werken inwoners van Nijmegen-Lent samen met wetenschappers en beleidsmakers aan schonere lucht. Onder meer onderzoeker Linda Carton (Radboud Universiteit) is bij het project betrokken. Samen met de inwoners heeft zij een meetkast ontwikkeld die fijnstof in de lucht meet. Op die manier maakt ze luchtvervuiling inzichtelijk.

Dat is niet voor niets. Burgers maken zich zorgen over de luchtkwaliteit, blijkt uit reacties uit de zaal – en niet alleen in Lent. Dat is terecht volgens Maarten Krol, hoogleraar Luchtkwaliteit bij de WUR. Met de huidige industrie in Nijmegen-West, het (zware) autoverkeer in de stad en het drukke scheepsverkeer op de Waal zit de gemiddelde uitstoot ver boven de onlangs (streng) aangescherpte maatregelen van de WHO. Aan de huidige grenzen wordt net voldaan.

Hardlopen om 08.30 uur, begin er niet aan”

De data die met de meetkasten in Lent wordt verzameld, toont dat ook geregeld aan. Daarbij is het opvallend dat het weinig verschil maakt of je langs de drukke Prins Mauritssingel woont of elders in de wijk. Op bepaalde momenten van de dag – met name als er veel verkeer is – is de vervuiling aanzienlijk.

Betrouwbare data

Het is belangrijk daarbij zeker te zijn van de betrouwbaarheid van de data. De uitdaging voor het initiatief ligt dan ook in het kalibreren en valideren van de gegevens. Dat wil zeggen: meten de meetkasten vergelijkbaar met andere meetkasten die (elders) in de stad hangen? 
Hiervoor is samenwerking met een data-analist van de WUR gezocht. De eerste resultaten zijn hoopgevend. Als over tijd de data ook valide blijkt, wordt deze samengevoegd tot een advies dat aan de gemeente zal worden aangeboden. Zover is het nog niet. Citizen Science vraagt veel van de deelnemers. Onderzoek vindt plaats in hun vrije tijd en is afhankelijk van eigen inzet. Zoals Linda Carton in de zaal opmerkt: “Eigenlijk hebben we altijd tijd te kort.”

Ongerustheid

Bewoners in Lent reageren positief op het onderzoek. Het maakt ze bewust en ze voelen zich door medebewoners gesteund en waarderen het dat op deze manier ongerustheid wordt weggenomen. De volgende stap is daadwerkelijke actie. Laat daar nu net een volgende uitdaging zitten: de coronacrisis zorgt voor schaarste aan chips. De productie is vertraagd wat het maken van nieuwe maatkasten bemoeilijkt.

Sustainable Energy & Environment
 

Samen schoon

Het leefbaar houden van onze wereld vraagt om het terugdringen van de CO2-uitstoot. Dat kan groot, maar ook klein – in onze regio. We werken samen aan alternatieve, schonere energiebronnen en een economie waarin we veel meer hergebruiken. Daarvoor is samenwerking nodig en dat is een kern van focus Sustainable Energy en Environment (SEE). Een grote, brede uitdaging die ons en de regio voorbereidt op een duurzame economie met toekomstbestendige professionals. 

  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
jongen windmolen focus zwaartepunt HAN

InScience 2021 - Lust for Life

Met het thema ‘Lust for Life’ onderzoekt InScience in 2021 het belang van een gezond leven, nu en in de toekomst, van mens, dier en planeet. De wetenschap speelt daarbij een essentiële rol. InScience werpt zijn licht op vernieuwende wetenschappelijke ontwikkelingen. Dat is terug te zien in de ingezonden films, die het levenswerk van wetenschappers en de zoektocht naar antwoorden laten zien. En daar gaat het tijdens het festival om: je onderdompelen in bijzondere, aangrijpende, verhelderende, verbluffende verhalen over alle facetten van het leven.

InScience campagnebeeld 2021 - 4, op terras biertje in de hand