Wat is volgens jou interprofessioneel leren en samenwerken?
Voor mij houdt het in met en van elkaar leren, naar elkaar luisteren, openstaan voor elkaars mening en de wil om samen te werken. Met één doel: de kwaliteit van zorg verhogen.

Interprofessioneel leren en samenwerken gaat over het hele multidisciplinaire team: van de medewerkers, managers, vaktherapeuten, behandelaren tot en met de specialist ouderengeneeskunde. Samen altijd vernieuwend bezig zijn, dat is de kern.

Waarom is interprofessioneel leren en werken belangrijk?
Het is belangrijk omdat eenieder vanuit zijn eigen professionaliteit, maar ook vanuit zijn menszijn, de kwaliteit van zorg voor de patiënt wil verbeteren. Dat lukt alleen als je dat samen doet. Ga met elkaar kijken, wat gebeurt er bij deze patiënt en hoe kunnen we dit verbeteren? Waarom doet iemand wat hij doet? Kan ik daar iets van leren?

Hoe ziet interprofessioneel leren en werken er in de praktijk uit?
Interprofessioneel samenwerken vindt op verschillende manieren en niveaus plaats. Zo beginnen wij de diensten met een dagstart en we ronden de dag samen af met een evaluatie. Dit is vooral gericht op het zorg- en dagbestedingsteam, maar soms sluiten andere disciplines aan. Samen koffie drinken of lunchen zijn ook manieren om interprofessioneel samenwerken te bevorderen. Daarnaast hebben we reguliere overlegvormen zoals gedragsspreekuren, klinische lesuren en moreel beraad.

Voor mijn gevoel is het codewoord hier ‘laagdrempelig’. Het klinkt vervelend, maar de coronaperiode heeft ons daarbij geholpen. Behandelteams gingen zich op één of enkele afdelingen richten. Voorheen waren ze mobieler en gingen ze na hun consult terug naar hun eigen kantoor. Nu kunnen alle medewerkers elkaar laagdrempelig spreken en zo ontstaat meer begrip voor elkaar.

Zo was de ergotherapeut toevallig een keer in de huiskamer tijdens het koken. Ze zag dat een cliënt niet meedeed. De dagbesteding gaf aan dat deze cliënt dat niet meer kon. De ergotherapeut wist dat daar hulpmiddelen voor zijn, waardoor deze cliënt toch mee kan doen.

Wat levert interprofessioneel leren en werken op?
Doordat we meer met elkaar zijn gaan sparren, hebben we meer vaktherapeuten aangenomen, zoals beweegcoaches, een muziektherapeut, beeldend therapeut en psycho-motorische therapeut. We zagen dat zij echt een goede bijdrage leveren aan de doelen waaraan we werken samen met onze bewoners.

We hebben zogenoemde ‘kennisuren’ ingericht. Een medewerker die naar een bijeenkomst of symposium of (online) scholing is geweest, vertelt tijdens een kennisuur aan collega’s wat hij of zij geleerd heeft. Het stimuleert deze medewerker ook om daarover na te denken.

Welke uitdagingen kent interprofessioneel leren en werken?
Het risico bestaat dat medewerkers zoveel druk en dynamiek ervaren, dat ze ‘vergeten’ dat ze onderdeel zijn van een team en moeten samenwerken. Ze richten zich dan vooral op hun eigen taken en verantwoordelijkheden. Als manager ga ik daarover zoveel mogelijk in gesprek. Het kan een dag zo zijn, of zelfs een week, maar het blijft belangrijk de samenwerking en verbinding op te zoeken.

Kun je een voorbeeld geven van een mooi resultaat?
Vanuit de vraag en behoefte van bewoners en vanuit het overleg met elkaar, kwamen we erachter dat er behoefte was aan een tuintherapeut. Sommige bewoners vinden het heel prettig en rustgevend om in de tuin te werken. We hebben al balkons met bloemen- en plantenbakken en er is nu ook een tuin aangelegd. Tuintherapeut is geen officiële functie, maar we hebben een zorgmedewerker gevonden die een achtergrond heeft in de tuinbouw. Het is een perfecte match.

Heb je tips voor teams die met interprofessioneel leren en werken willen starten?
Het is heel belangrijk dat interprofessioneel leren en samenwerken vanuit de kernwaarden van de organisatie ondersteund wordt. We kunnen bottom-up wel zeggen dat we dit graag willen, maar als de bestuurders het niet ondersteunen, dan gaat het nooit lukken. Die steun ervaren we binnen Attent.

Een andere tip is continu aandacht ervoor blijven vragen. Vooral in de huidige werksituatie, met veel personeelstekorten, is het heel belangrijk om met elkaar samen te werken en niet te stranden in taakgericht werken, alleen doen wat je moet doen. Blijf met elkaar praten.