Arjen is locatiemanager van een zorginstelling voor ouderen met dementie.
Wat is volgens jou interprofessioneel leren en samenwerken?
Het betekent dat je met professionals van verschillende disciplines samenwerkt en gebruik maakt van elkaars kennis en expertise. Je vult elkaar aan waardoor je je eigen kennis verrijkt en elkaar versterkt. Het resultaat is een betere uitkomst voor de cliënten.
Waarom is interprofessioneel leren en werken belangrijk?
Het is belangrijk omdat de verschillende disciplines echt complementair aan elkaar zijn. De complexiteit van onze bewoners met dementie neemt toe en er ontstaan soms gedragsproblemen. Oplossingen liggen dan vaak buiten de eigen expertise. Je hebt elkaars kennis nodig, want elke casus is maatwerk. Je moet elkaar daarom goed kennen en vertrouwen, kennis uitwisselen en samen leren.
Hoe ziet interprofessioneel leren en werken er in de praktijk uit?
Dat uit zich in verschillende vormen. Wij werken met zogenoemde ‘professionele assen’. Dat is een samenwerking van de verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en de specialist ouderenzorg. Zij vormen de kern rondom de zorg van een bewoner. Dit wordt aangevuld met andere disciplines, zoals de psycholoog, fysiotherapeut, ergotherapeut, coördinator welzijn of geestelijk verzorger. Afhankelijk van de casuïstiek wordt de groep rondom een cliënt gevormd. Tijdens besprekingen wordt gekeken hoe de zorg het beste kan worden ingericht en wie daarbij allemaal nodig zijn.
Wat levert interprofessioneel leren en werken op?
Voor de bewoners levert het hogere kwaliteit van zorg op. Door vanuit verschillende perspectieven naar een vraagstuk te kijken, kan vaak sneller een betere oplossing gevonden worden. Dat geeft hopelijk rust en kwaliteit van leven.
Van de medewerkers hoor ik dat ze het leuk vinden om meer samen te werken. Niet alleen vanwege de complexiteit van het werk, maar ook omdat ze het fijn vinden om samen een casus op te pakken. Je kan erover praten, op elkaar terugvallen en samen naar oplossingen zoeken. De paramedische collega’s komen op verschillende locaties en zien daar soms andere aanpakken of oplossingen. Dat nemen ze mee en daar leert iedereen van.
Wij hebben wel het voordeel dat De Weegbree een grotere locatie is. Daardoor zijn er meer uren beschikbaar voor verschillende disciplines. Er zijn hier ook werkplekken en overlegruimtes. Kleinere locaties hebben minder uren beschikbaar waardoor paramedici minder aanwezig zijn. Dan is het lastiger om interprofessioneel leren en samenwerken vorm te geven.
Welke uitdagingen kent interprofessioneel leren en werken?
De tijd ervoor nemen, dat is het lastigste. In de zorg staat alles onder druk: de financiën, personeel, noem maar op. Het lukt gewoon niet altijd om een casus nu eens echt uit te diepen met elkaar. Iedereen heeft een volle agenda, vooral de zorgteams. Zij vormen een van de belangrijkste schakels in interprofessioneel leren en werken, omdat ze het beste zicht hebben op een bewoner. Maar het is heel lastig om voldoende overlegmomenten in te plannen met het hele team.
Kun je een voorbeeld geven van een mooi resultaat?
Eén van onze bewoners was erg onrustig. Hierdoor leek hij zichzelf uit te putten en hij werd zelfs af en toe agressief. Andere bewoners en zorgpersoneel werden een beetje bang voor hem. De verzorgende 3IG, de physician assistant, specialist ouderengeneeskunde, casemanager, psycholoog, fysiotherapeut en ergotherapeut werden actief betrokken bij deze casus. Door gebruik te maken van ieders expertise, kennis te delen en regelmatig met elkaar dit vraagstuk te bespreken, werden 'out of the box' interventies gekozen. Zo is bij deze bewoner het ‘poseybed’ ingezet, een soort ‘tent-bed’. Niet om zijn vrijheid te beperken, maar om hem geborgenheid te bieden. Het heeft tot goede resultaten geleid en het was echt het resultaat van interprofessionele samenwerking.
Heb je tips voor teams die met interprofessioneel leren en werken willen starten?
Faciliteren is het allerbelangrijkste, zowel in tijd als in geld als in fysieke ruimte. Het is ook belangrijk om structuur aan te brengen, zodat het natuurlijk is om dingen samen te doen. Zo hebben wij bijvoorbeeld bewonersbesprekingen waarbij verschillende disciplines aansluiten. Elke zes weken is er een overleg waarin we alle bewoners bespreken in een groep. Maar het kan ook ad hoc gebeuren. Er is een vraagstuk, jij, jij en jij zijn nodig en laten we even gaan zitten. Dat moet je stimuleren en faciliteren.
Soms halen we expertiseteams in huis, bijvoorbeeld over probleemgedrag van mensen met dementie. Dat draagt ook bij aan interprofessioneel leren en samenwerken.
Waar ben je trots op?
Door deel te nemen aan het project ontdekten we dat we het al goed doen wat betreft interprofessioneel leren en samenwerken. Ik ben er trots op hoe natuurlijk dit proces bij ons verloopt.