De wenselijke schaal
In het project 'De wenselijke schaal' heeft dr. ir. Dort Spierings als promovendus bij de Radboud Universiteit en in opdracht van de HAN onderzoek gedaan op basis van de onderzoeksvraag: 'Wat is de relatie tussen schaalgrootte en sociale woonkwaliteit van woonzorgcomplexen, op zichzelf en in relatie met doelgroepenmenging en voorzieningniveau?'
Aanleiding onderzoek naar woonzorgcomplexen
De laatste onderzoeken naar woonzorgcomplexen kwamen uit 2005. Als woonvorm zou het gedateerd zijn, als onderzoeksobject uitgekauwd. Toch werden ze vooralsnog gebouwd, veranderend van karakter, met meer doelgroepen, waardoor lichtere en zwaardere varianten ontstonden en een oprekking van de huidige definities nodig was. De vraag was daarom of de grotere doelgroepenmenging ook tot meer integratie en sociale woonkwaliteit leidt.
Probleemstelling
De Nederlandse ouderenhuisvesting verandert voortdurend. De destijds in binnen- en buitenland gewaardeerde bejaardenhuizen werden in de jaren zeventig vervangen door verzorgings- en verpleeghuizen (Dungen, 2008; Mens & Wagenaar, 2009). De verpleeghuizen werden vanaf de eeuwwisseling op hun beurt vervangen door kleinschalige woonvoorzieningen (Wijnties, 2004). Verzorgingshuisbewoners huisvesten we sinds de jaren negentig in woonzorgcomplexen, die vervolgens vervangen en aangevuld zijn door woonzorg- of woonservicezones (KCWZ, 2009b; Singelenberg, 2005).
Doel van al deze veranderingen is langer zelfstandig wonen, enerzijds met het oog op de kwaliteit van leven, anderzijds met het oog op de kostenefficiëntie van de ouderenhuisvesting. Langer thuis wonen, met informele zorg dan wel professionele zorg op maat, zal deze kosten naar verwachting drukken.
Doelstelling
Het onderzoek kende een tweeledige doelstelling:
- Het verkrijgen van inzicht in de factoren fysieke schaalgrootte, doelgroepenmenging, voorzieningenniveau en sociale kwaliteit van wonen alsmede de relaties daartussen door een analyse van de huidige generatie woonzorgcomplexen.
- Het formuleren van aanbevelingen voor nieuwe woonzorgcomplexen met betrekking tot besluitvorming rond deze factoren.
Hoofdvraag
De prescriptieve hoofdvraag van dit onderzoek was: 'Wat is de invloed van de fysieke schaalgrootte op de sociale kwaliteit van wonen in woonzorgcomplexen, direct en indirect via doelgroepenmenging en voorzieningenniveau?'
Werkwijze
In een bureauonderzoek van 400 complexen en een meervoudige casestudy van 24 complexen zijn kwantitatieve en kwalitatieven antwoorden gezocht.
Promotieonderzoek Dort Spierings: 'Vitale en minder vitale ouderen samenbrengen'
Dort Spierings, onderzoeker en promovendus aan de HAN, pleit voor een tussenvorm waarin zorgcomplexen vitale ouderen én ouderen met een zorgvraag huisvesten. 'Daar ontstaat vaak spontaan informele zorg.'
Lees verder ...Vervolgonderzoek: Stadsveteranen
Vanuit zijn promotieonderzoek heeft Dort Spierings ook een bijdrage geleverd aan onderzoek en het boek Stadsveteranen via Heren 5 architecten Amsterdam.
Afstudeeronderzoek Bouwkunde
Vanuit de hbo-opleiding Bouwkunde hebben de afstudeerders Olaf Smeulders en Boyd van der Weiden in het voorjaar van 2017 vervolgonderzoek (pdf) gedaan door Nederland te vergelijken met Japan (Tokyo).
Op basis van het onderzoek in Japan is een gezamenlijk conceptpaper (pdf) gepresenteerd op het congres voor het European Network Housing Research in Tirana.