Op weg naar een betere wereld dankzij vezelhennep
De HAN weigert stil te blijven zitten op weg naar een betere wereld. Innovatieve projecten wat betreft energietransitie en de overgang naar een circulaire economie zijn niet van de lucht. Één van die SEE-projecten is Biomassa voor Energie & Grondstoffen.
We moeten in 2030 naar een uitstoot van 49% minder CO2 ten opzichte van 1990. De vraag hoe we dat gaan doen leeft het meest onder het zwaartepunt SEE. Met het project Biomassa voor Energie & Grondstoffen gaat onderzocht worden hoe we kunnen stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen en over kunnen stappen op hernieuwbare energie en grondstoffen.
Olie en steenkool kunnen écht niet meer

Richèle Wind, projectmanager bij HAN Biocentre en één van de leiders van het project en vertelt: "Het project is begin dit jaar al van start gegaan en is nog volop in ontwikkeling. We zijn momenteel aan het kijken waar we de komende vier jaar heen willen op dit gebied binnen het onderwijs en onderzoek binnen de HAN. Zeker is in ieder geval dat, willen we die klimaatdoelen halen, olie en steenkool écht niet meer kunnen. Biomassa zal naast wind- en zonne-energie gebruikt moeten worden als energiebron voor specifieke toepassingen en daarnaast ook als hernieuwbare grondstof voor materialen en chemicaliën.”
De mogelijkheden van vezelgewassen
De biomassa waar het onderzoek zich bij de HAN vooral op richt, zijn groene plantaardige rest- en afvalstromen die middels bioraffinage worden omgezet in brandstof en biobased producten waaronder zelfs (bio)plastic. Daarnaast zijn er gewassen die speciaal voor biomassa worden geteeld. Binnen het project gaat er vooral worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn van vezelgewassen. “Vezelgewassen zoals vezelhennep zijn erg in opkomst in Nederland. Je kunt ze inzetten voor veel verschillende toepassingen: textiel, bouwmaterialen, veevoer, en je kunt er inhoudsstoffen met gezondheidsbevorderende effecten uit winnen. Het is een éénjarig gewas dat jaarlijks per hectare ook nog eens zo'n 15 ton CO2 opneemt.”
Studenten onderzoeken de toepassingen
Voor de landbouw blijken vezelgewassen ook al interessant. “Ze bevorderen de bodemvruchtbaarheid en het is een sterk gewas: in tijden van droogte blijft het groeien. ”Studenten biologie en chemie onderzoeken de technologische processen, en die van de minor circulaire economie gaan onderzoeken wat de toepassingen kunnen zijn.”

Bioplastic creëren uit bermgras
Een ander voorbeeld. “Rijkswaterstaat weet inmiddels niet meer wat ze met al hun bermgras moeten doen. Wij buigen ons over die vraag, en willen met de suikers uit het gras middels micro-organismes bioplastic creëren. Daarmee kunnen dan bijvoorbeeld paaltjes worden gemaakt die Rijkswaterstaat kan plaatsen. Studenten economie kunnen weer gaan kijken wat voor toepassingen je nog meer met dat plastic kunt bedenken en buigen zich over de businessmodellen om het economisch rendabel te maken.”
Biomassa niet geheel onomstreden
Het gebruik van biomassa is niet geheel onomstreden. “Er bestaat enige discussie over en die gaat met name over de inzet van hout in biomassa centrales. Hout is geen efficiente brandstof en nieuwe bomen groeien niet snel genoeg om CO2 uitstoot in hetzelfde tempo te compenseren. We richten ons daarom ook voornamelijk op alternatieven voor hout. Verder moet je biomassa altijd zorgvuldig en intelligent inzetten, bij voorkeur via cascadering.”
Hybride leeromgeving op het IPKW
Een belangrijke gebeurtenis binnen het project zal zijn dat er een hybride leeromgeving gaat komen in het nieuwe innovatielab op het IPKW. “Daar willen we veel biobased projecten samen met bedrijven opzetten. Studenten die nu meedoen aan het project hebben al een pilot lopen waar zowel een bedrijf als het onderwijs bij betrokken is. Één dag in de week gaan ze bij elkaar zitten om van elkaar te leren. Zo start je uiteindelijk een hybride leeromgeving op. Die pilot is net begin deze maand van start gegaan.”
Multidisciplinaire aanpak is essentieel
Hoe ziet Wind de rol van de HAN de komende vier jaar uiteindelijk voor zich, als ze even mag dromen? “Uiteindelijk wil je natuurlijk dat we echt bijdragen aan die CO2-reductie door het ontwikkelen van kennis voor het opleiden van de juiste mensen en het bevorderen van innovatie bij het MKB. Wil je dat voor elkaar krijgen, dan heb je echt die multidisciplinaire aanpak nodig.”
Unieke expertise in huis
Dat is volgens Wind aan de HAN wel toevertrouwd. “De businessmodellen moeten kloppen, want we willen bedrijven helpen met de ontwikkeling van bio-based producten. We hebben een unieke expertise in huis op het gebied van bioraffinage-en biotechnologie én van circulaire economie. Dat is een mooie combinatie waarmee je studenten klaarstoomt als professionals in een veranderende, straks hopelijk CO2 neutrale wereld.”
Abonneer je op de nieuwsbrief rondom Sustainable Energy
Abonneer je op onze nieuwsbrief. We houden je als (toekomstig) professional en kennispartner graag op de hoogte van de laatste trends en ontwikkelingen.
Abonneer je op de nieuwsbrief rondom Sustainable EnergyBron: HAN, Hans van Lissum