Onderzoek
Wat is het effect van vaktherapie bij mensen met persoonlijkheidsstoornissen? Onderzoek naar de werking en het effect van deze therapie is nog schaars. Ons lectoraat ontwikkelt kennis over de werking van vaktherapie en de onderbouwing daarvan. Daarbij werken we nauw samen met de beroepspraktijk.
Onderzoeksthema’s uit praktijk en wetenschap
Het Bijzonder Lectoraat Vaktherapie bij Persoonlijkheidsstoornissen werkt nauw samen met de beroepspraktijk. Er is binnen het werkveld grote behoefte aan ontwikkeling van kennis door praktijkonderzoek. Het lectoraat is ontstaan uit een samenwerkingsverband tussen de HAN, GGNet/Scelta, expertisecentrum voor persoonlijkheidsproblematiek en Zuyd Hogeschool/Lectoraat KenVaK. Deze partijen hebben samen het initiatief genomen voor de instelling van dit lectoraat.
Ons onderzoek is gericht op:
- Effecten van vaktherapeutische interventies
- Werkingsmechanismen en werkzame factoren van vaktherapeutische interventies
- Het perspectief van de patiënt ten aanzien van vaktherapeutische interventies
De relevantie in de ogen van vaktherapeuten, cliënten en betrokken beleidsverantwoordelijken staat centraal. Dit in aansluiting op wetenschappelijke inzichten.
Onze onderzoekslijnen
Onderzoekslijn 1 'State of the art' behandelmethodieken persoonlijkheidsstoornissen
Vaktherapeuten werken veelal vanuit een (psycho)therapeutisch behandelkader. Dit is bijvoorbeeld Dialectische Gedragstherapie, Schemagerichte Therapie, Acceptance and Commitment Therapy of Compassion Focused Therapy (CFT). Deze behandelkaders zijn in zekere mate evidence based. Vaktherapeuten willen de vertaalslag maken naar vaktherapie. Wat is daarbij de specifieke bijdrage van vaktherapie? Hoe maak je deze integratie? En wat is het effect van deze aanpak?
Projecten binnen deze onderzoekslijn
Van negatief denken naar positief doen
Mensen met persoonlijkheidsstoornissen scoren relatief laag op welbevinden. Het ontbreekt hen aan veerkracht voor aanpassing, eigen regievoering in sociale, mentale en fysieke uitdagingen. Een nieuwe vaktherapeutische behandelmodule heeft het bevorderen van welbevinden van deze patiënten als doel.
Systematic review over `Art-based interventions’
Wat is het effect van beeldende therapie op emotieregulatie? We bekijken het binnen deze Systematic review/meta-analyse over `Art-based interventions’ en emotieregulatie.
Compassion Focused Arts & Psychomotor Therapies
Dit project draait om een ontwikkelingsonderzoek met Compassion Focused Therapy (CFT) als theoretisch behandelmodel binnen vaktherapie. Dit gebeurt met de Intervention Mapping methode. Het betreft ontwikkeling en beschrijving van een specifiek behandelaanbod (interventies en een module).
Onderzoekslijn 2 Vaktherapie en co-morbide problematiek bij persoonlijkheidsstoornissen
Er is bij persoonlijkheidsproblematiek vaak sprake van co-morbiditeit. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om trauma’s, eetstoornissen of verslaving. Vaktherapie kan in de behandeling hiervan van toegevoegde waarde zijn vanwege de ervaringsgerichte insteek. Daarmee kan worden aangesloten bij zaken die moeilijk te verwoorden zijn of er kan direct geoefend worden. De toepassingen in de praktijk zijn interessant, veelbelovend en vragen om nadere beschrijving, onderbouwing en toetsing.
Projecten binnen deze onderzoekslijn
Vaktherapeutische uitwerking nachtmerrieprotocol
Traumatische ervaringen. Een groot deel van de mensen met een persoonlijkheidsstoornis heeft er mee te maken. Vaktherapie blijkt van waarde in de behandeling van trauma. Binnen dit project ontwikkelen we een specifieke vaktherapeutische module.
Onderzoekslijn 3 Het bevorderen van kwaliteit en innovatie van vaktherapie
Wat is de meerwaarde van vaktherapie? Om deze vraag te beantwoorden is het van belang dat we effecten monitoren. Op basis daarvan kunnen we de kwaliteit van therapie verbeteren. Dit vraagt om de ontwikkeling van vaktherapie-specifieke instrumenten die in te zetten zijn in de dagelijkse praktijk. Ook willen we graag vernieuwen, innoveren zodat we meegaan met de tijd.
Projecten binnen deze onderzoekslijn
Vaktherapie in de forensische zorg
Het project 'Werkingsmechanismen en interventies van vaktherapie in de forensische zorg' beoogt een belangrijke impuls te geven aan de kennis- en kwaliteitsontwikkeling en professionalisering van vaktherapie in de forensische zorg.
Validatieonderzoek met betrekking tot de SERATS
Kan iemand met een persoonlijkheidsstoornis zijn emoties uiten in beeldende therapie? Dat onderzoeken we binnen dit project.
Telepresent als vaktherapeut - VR Health Experience
Werken als vaktherapeut in een tijd dat je niet fysiek bij elkaar kunt zijn? Schilderen in 3D binnen Virtual Reality? Emotieregulatie via een app? Vaktherapie staat op het punt heel nieuwe, online wegen in te slaan. Dat moet ook wel, vanwege de coronacrisis. Maar hoe geven we dit vorm?
Onderzoekslijn 4 Het perspectief van de patiënt voor vaktherapeutische interventies
De ervaring met en de mening van de patiënt over vaktherapie is belangrijk. We brengen het perspectief van de patiënt ten aanzien van vaktherapeutische interventies in kaart. Daarmee bevorderen we de communicatie tussen patiënten en therapeuten. Patiënten geven namelijk op deze wijze feedback aan vaktherapeuten. Door middel van de feedback kunnen we de kwaliteit van de therapie bevorderen.
Projecten binnen deze onderzoekslijn
Perceived effects of Arts and Psychomotor Therapies
Bevordert het in kaart brengen van het perspectief van de patiënt ten aanzien van vaktherapeutische interventies de communicatie tussen patiënt en therapeut? Dit onderzoeken we dan ook in het project Perceived effects of Arts and Psychomotor Therapies.
Benefits of Art Therapy
Binnen dit project voeren we onderzoek uit naar effecten van beeldende therapie bij persoonlijkheidsstoornissen cluster B/C.
Vaktherapeuten opleiden voor werkzame patiëntenzorg
We richten ons op het verhogen van de kwaliteit van het beroepsonderwijs, de positionering en de professionalisering van vaktherapie. Om werkzame patiëntenzorg en dus goede behandeling te realiseren is het belangrijk vaktherapeuten zo goed mogelijk op te leiden. Zij dragen zo bij aan het verbeteren van het emotioneel functioneren, de zelfexpressie, het gedrag en het welzijn van patiënten met persoonlijkheidsstoornissen. En dit op methodisch verantwoorde wijze.
Kennispartners en netwerken
-
GGNet
GGNet is dé specialist voor mensen met psychische problemen én voor hun naasten. Want samen zoeken we naar de echte oorzaak van de psychische aandoening om daarna de juiste behandeling te starten.
-
Scelta
Scelta, expertisecentrum voor persoonlijkheidsproblematiek, is gespecialiseerd in diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Suzanne Haeyen werkt hier als beeldend therapeut, onderzoeker en voorzitter van de Leerkring Vaktherapie.
-
KenVak Lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën
KenVaK is een lectoraat voor vaktherapieën waaraan meerdere hogescholen participeren met opleidingen gericht op een of meerdere vaktherapeutische beroepen. Zuyd Hogeschool is penvoerder.
-
Federatie voor Vaktherapeutisch Beroepen (FVB)
FVB staat voor een netwerk van vaktherapeutische beroepsverenigingen. De FVB maakt zich sterk voor een goede positionering van het vak en de vaktherapeutische professionals. Dit doet het op landelijk, regionaal en lokaal niveau.
Kenniscentrum: Duurzame Zorg
Hoe zorgen we voor een duurzame zorg de komende decennia? Vanuit het Kenniscentrum Duurzame Zorg wordt maatschappelijk verantwoord ondernemerschap gezien als een inspirerende aanpak. Dit om preventie, kwaliteit en innovatie, participatie, effectiviteit en doelmatigheid in zorg te bevorderen.
