Online Armoede Experience tijdens Health webinar

Om het thema armoede op de kaart te zetten, is vorig jaar een live Armoede Experience georganiseerd. Omdat een fysieke bijeenkomst dit jaar gezien corona niet mogelijk is, hebben 4 studentenonderzoekers samen met docent-onderzoeker Carinda Jansen een online Armoede Experience ontwikkeld: een digitale ervaringsroute om het onderwerp armoede bespreekbaar te maken.

Bekijk: HAN.nl/armoede-experience

Studentonderzoekers Julia Pennings, Nanne Visser, Esther Schrijen en Femke Boerman vonden het spannend om te ontdekken of ze dit thema online invoelbaar konden krijgen. Julia: “Het is bijzonder om te zien dat veel mensen toch dezelfde emotionele reactie hadden als wij toen we voor de eerste keer met dit onderwerp te maken kregen. Dan bedoel ik vooral het ongeloof over hoe mensen met een lage sociaal-economische status soms aan hun lot overgelaten worden.”

Alle professionals die we opleiden bij de HAN krijgen te maken met mensen met een financieel instabiele situatie. Zeker omdat de HAN met de focus op Health het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsverschillen centraal heeft staan. Carinda legt uit: “Door je in te leven in de ander, groei je als professional en vind je beter aansluiting bij die ander. Ik hoop dat vooral hulpverleners die wij afleveren zich kunnen verplaatsen in mensen die in armoede leven. Dat ze begrijpen waar gedrag en sommige keuzes vandaan komen.” 

Om bewustwording te creëren over wat armoede betekent in het dagelijks leven, krijgen de deelnemers een aantal stellingen voorgelegd. Zo wordt achterhaald welke keuzes zíj maken als ze voor 1 volwassenen en 2 kinderen met 80 euro per week rond moeten komen. Ga je bijvoorbeeld in op een uitnodiging van de personeelsvereniging als je een eigen bijdrage van 10 euro moet betalen? Of verzin je liever een smoes? 

In het filmpje dat volgt, is pas écht te voelen wat een financieel instabiele situatie betekent. Alleenstaande moeder Sonja vertelt dat ze na de scheiding van haar man met de helft van zijn gokschulden achtergebleven is. Iedere week is het voor haar tobben om met haar zoon van 6 en dochter van 13 jaar rond te komen. De keuzes leveren haar stress op.

Carinda schetst: “Mensen met een lage economische status worden tijdens corona harder getroffen dan mensen uit een hogere sociale klasse.” Sonja probeert zo veel mogelijk uren te werken, maar ze werkt in de horeca en daar is momenteel weinig te doen. “Ik maak me zorgen mijn baan te verliezen en daarmee dus mijn inkomen.” Elke dag staan mensen zoals Sonja voor lastige keuzes. “De kinderen willen hun klassenfoto hebben. Dat snap ik wel, maar ik kan van dat geld 3 dagen eten kopen. Ik moet ook vaak nee zeggen als ze bijvoorbeeld willen gaan zwemmen met een klasgenoot. De kinderen begrijpen de situatie, maar ik voel me schuldig als ik de teleurgestelde gezichtjes zie. Dat doet pijn.”

Na een toelichting op wat armoede met je doet, neemt afstudeerder Nanne de bezoeker van het webinar mee naar de Voedselbank in Nijmegen. Daarna volgt een online quiz over dit onderwerp. Wanneer heb je eigenlijk recht op de Voedselbank en wat krijg je daar precies? Veel aanwezigen denken dat je bij de Aldi het goedkoopste toiletpapier koopt, maar Julia tipt: “Een eigen merk van een duurdere winkel is vaak goedkoper.” Ook handig om te weten als je níet in armoede hoeft te leven. 

Als we sociaal-economische gezondheidsverschillen willen verkleinen, hebben we te maken met een complex samenspel van factoren, patronen en mechanismen die elkaar beïnvloeden. Als je financieel instabiel bent, druppelt dit namelijk door in slechtere woningen, een minder gezonde werkplek, een lager werkniveau, minder inkomen, een slechtere gezondheid en een sociaal isolement. Mensen met een lagere sociale status hebben minder eenvoudig toegang tot de gezondheidszorg. Zo liet Sonja haar medicijnen ook maar bij de apotheek staan toen bleek dat ze hiervoor een eigen bijdrage moest betalen.

Zowel Carinda als de studenten kijken trots en tevreden terug op deze eerste online Experience. Deelnemer Martine (student verpleegkunde) gaat in elk geval haar steentje bijdragen. Zij zet tijdens het webinar in de chat: “Ik ga me na deze Armoede Experience verder verdiepen in de link tussen armoede en gezondheid, zowel lichamelijk als geestelijk.” 

Er is volgens Carinda met deze online Armoede Experience een goede en veelbelovende basis gelegd. “Ik wil online nóg meer de emotie oproepen. Het is mijn droom om ieder semester de Experience met nieuwe studenten verder uit te bouwen, met verschillende personages. Het gesprek moet gevoerd worden, het taboe moet eraf en bewustwording is van belang om je goed in te kunnen leven in deze doelgroep.”